Nhìn ngoài “yên”, vô trong thì “động”
Chúng tôi tìm về khu vực rừng phòng hộ đầu nguồn (RPH) hồ Núi Một - địa bàn giáp ranh giữa huyện Vân Canh, Tây Sơn và thị xã An Nhơn (Bình Định) để tìm hiểu mức độ xâm hại mà những cánh rừng nơi đây đang phải đối mặt.
Ông Nguyễn Hữu Chiến, Chỉ huy phó Ban Chỉ huy quân sự xã Nhơn Tân (TX.An Nhơn) chia sẻ: “Nhìn bên ngoài, những cánh rừng tại khu vực RPH hồ Núi Một có vẻ “yên”, nhưng vào sâu bên trong thì khá “động”; các đối tượng lâm tặc thường xuyên vào rừng để khai thác gỗ, đặc biệt là khu vực rừng thuộc địa bàn huyện Vân Canh. Do các đối tượng hoạt động lén lút nên việc truy quét tận gốc, ngay tại địa điểm khai thác gặp không ít khó khăn. Hầu hết các vụ phát hiện, bắt giữ tang vật, phương tiện chỉ được ngành chức năng thực hiện khi các đối tượng đang trên đường vận chuyển gỗ bán thành phẩm (gỗ đã được cưa xẻ, sơ chế bước đầu - NV) đi tiêu thụ”.
Còn theo thống kê của Trạm Kiểm lâm (KL) An Trường, Hạt KL TX.Nhơn An: Từ đầu năm đến nay, qua tuần tra, kiểm soát tại khu vực RPH hồ Núi Một - thuộc địa bàn thôn Thọ Tân Bắc và Thọ Tân Nam (xã Nhơn Tân) - Trạm đã phát hiện 7 vụ vận chuyển lâm sản trái phép (trong đó có 3 vụ phát hiện vào tháng 9/2014); qua đó, thu giữ 1,145m3 gỗ (chủ yếu là gỗ Gụ Lau nhóm IIA) và 9 xe mô tô các loại.
Hầu hết các đối tượng vi phạm khi bị lực lượng tuần tra phát hiện đều vứt bỏ tang vật, phương tiện tại hiện trường để thoát thân. Đây là một trong những nguyên nhân dẫn đến thực trạng các đối tượng lâm tặc vẫn âm ỉ xâm hại rừng tại RPH hồ Núi Một. Bởi việc bắt giữ tang vật, phương tiện chỉ là xử lý “phần ngọn”; các đối tượng lâm tặc sau khi thoát thân lại tiếp tục lén lút vào rừng để khai thác, chặt phá gỗ - đây mới chính là “phần gốc” cần ngăn chặn triệt để, nhưng dường như ngành chức năng chưa có biện pháp hữu hiệu để giải quyết.
 |
| Nhân viên Trạm kiểm lâm An Trường đang kiểm tra, đo đạc khối lượng gỗ Trạm đã phát hiện, bắt giữ khi các đối tượng lâm tặc vận chuyển qua địa bàn thôn Thọ Tân Nam |
Qua tìm hiểu chúng tôi được biết, sau khi triệt hạ cây gỗ, để vận chuyển ra khỏi rừng và đưa đi tiêu thụ, các đối tượng lâm tặc chủ yếu đi theo các hướng từ hồ Núi Một ra địa bàn thôn Thọ Tân Bắc và Thọ Tân Nam; hướng từ hồ Núi Một qua địa bàn xã Vĩnh An, Tây Xuân (Tây Sơn); hướng từ hồ Núi Một qua địa bàn làng Canh Tiến (xã Canh Liên), rồi sau đó tìm cách vận chuyển về địa bàn thị trấn Vân Canh (Vân Canh). Tùy vào thời điểm, tình hình mà đối tượng lâm tặc chọn hướng đi sao cho việc vận chuyển gỗ được an toàn; hạn chế thấp nhất việc “đụng mặt” với lực lượng chức năng. Với nhiều biện pháp đối phó tinh vi, việc các đối tượng lâm tặc “vượt ngoài tầm kiểm soát” của lực lượng chức năng là điều không quá hiếm.
Ông Nguyễn Văn Chiến, Trạm trưởng Trạm KL An Trường khẳng định: “Hiện các cánh rừng thuộc RPH hồ Núi Một nằm trên địa bàn TX.An Nhơn không xảy ra tình trạng lâm tặc chặt phá, khai thác cây rừng; tại địa phương chỉ có tình trạng lâm tặc sử dụng đường đi từ hồ Núi Một qua thôn Thọ Tân Nam và Thọ Tân Bắc để vận chuyển lâm sản trái phép.
Trước thực trạng này, Trạm thường xuyên phối hợp với chính quyền địa phương và Trạm Quản lý, bảo vệ rừng hồ Núi Một - thuộc Ban Quản lý Rừng phòng hộ (BQLRPH) huyện Vân Canh tăng cường tuần tra, kiểm soát, mật phục để ngăn chặn, bắt giữ các đối tượng cùng tang vật, phương tiện. Thế nhưng, hầu hết các đối tượng khi bị phát hiện đều tìm cách “bỏ của chạy lấy người” nên khó giải quyết, xử lý triệt để”.
Trong khi đó, ông Đoàn Văn Tây, Giám đốc BQLRPH huyện Vân Canh cho biết: “BQL thường xuyên phối hợp với các ngành chức năng của huyện Vân Canh và Tây Sơn lập trạm chốt chặn, kiểm tra tại khu vực giáp ranh giữa 2 địa phương để kiểm soát, truy quét cả bên trong lẫn bên ngoài khu vực RPH hồ Núi Một nhằm ngăn chặn, xử lý các đối tượng lâm tặc. Tuy nhiên, do các đối tượng lâm tặc hoạt động lén lút, tìm cách né tránh nên công tác tuần tra, xử lý gặp nhiều khó khăn. Thời gian tới, chúng tôi tiếp tục chỉ đạo Trạm Quản lý, bảo vệ rừng hồ Núi Một cũng như phối hợp với lực lượng chức năng tăng cường kiểm soát, kiên quyết xử lý nghiêm các đối tượng có hành vi xâm hại đến RPH hồ Núi Một”.
