Mở đầu phần phát biểu, luật sư đề nghị HĐXX chấp nhận quan điểm của VKS về việc bà Diệp gian dối khi xin hoán đổi nhà 57 Cao Thắng lấy 185 Hai Bà Trưng (trụ sở Trung tâm Ca nhạc nhẹ) vì cung cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và quyền sở hữu cho Ban chỉ đạo 09 TP HCM thể hiện chưa thế chấp, chưa đăng ký giao dịch đảm bảo, trong khi tài sản này đã được thế chấp tại Agribank ngày 31/12/2008. Hành vi của bà gây thiệt hại cho nhà nước hơn 186 tỷ đồng.
Luật sư Lê Hồng Nguyên nói, căn nhà 57 Cao Thắng là nguyên nhân của vụ án nên sẽ đưa ra các chứng cứ bác bỏ quan điểm của bà Diệp và các luật sư cho rằng "không tồn tại hợp đồng thế chấp" hoặc "có sự bất thường".
Theo ông Nguyên, để có tiền mua căn nhà 57 Cao Thắng làm cơ sở hoán đổi căn 185 Hai Bà Trưng, bà Diệp đã thế chấp nhà đất 181 Hai Bà Trưng (sát trụ sở Công ty Diệp Bạch Dương) để vay 14.000 lượng vàng. Hợp đồng đã được tất toán vào tháng 1/2011. Tuy nhiên, căn nhà này sau đó tiếp tục được thế chấp cho khoản vay 67.000 lượng.
Theo người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho Ngân hàng Agribank, các luật sư bào chữa cho bị cáo Diệp đang nhầm lẫn giữa nhà đất 181 Hai Bà Trưng và 57 Cao Thắng, trong khi 2 tài sản này gắn liền với hai khoản vay độc lập.
Luật sư Lê Hồng Nguyên trình Hợp đồng thế chấp căn nhà 57 Cao Thắng. |
"Căn nhà 57 Cao Thắng được thế chấp cho khoản vay khác ngoài khoản 67.000 lượng vàng. Nhưng qua phần trình bày tại tòa các luật sư của bà Diệp hình như có sự nhầm lẫn", luật sư Nguyên nói và cho biết, ngày 28/10/2008 công ty của bà Diệp và ngân hàng có ký hợp đồng thế chấp tài sản hình thành trong tương lai. Tuy nhiên, hợp đồng này chưa công chứng vì căn nhà 57 Cao Thắng lúc đó chưa được cấp chủ quyền cho bà Diệp.
Ngoài ra, việc thế chấp nhà 57 Cao Thắng cho Agribank còn được thể hiện rất rõ đảm bảo cho khoản vay 8.700 lượng vàng và quan hệ tín dụng khác giữa bà Diệp với Agribank. Sau khi được cấp chủ quyền, công ty bà Diệp có ký hợp đồng thế chấp cho Agribank ngày 31/12/2008. Hợp đồng này có 7 trang và một trang của công chứng viên chứng ký. Trong từng trang đều có chữ ký của ông Cường (người của Agribank) và bà Diệp.
Trước tòa, người bảo vệ quyền lợi cho ngân hàng này đã cung cấp bản chính của hợp đồng thế chấp nhà đất 57 Cao Thắng lên HĐXX để chứng minh có mối quan hệ thế chấp giữa Công ty Diệp Bạch Dương và ngân hàng Agribank. Sau khi tiếp nhận vật chứng mới, HĐXX cho biết sẽ xem xét và chuyển bằng chứng này cho đại diện viện kiểm sát. Theo chủ tọa phiên tòa hợp đồng thế chấp trên có 7 trang, có chữ ký 2 bên là đại diện ngân hàng Agribank là ông Đinh Việt Cường và đại diện Diệp Bạch Dương là bị cáo Dương Thị Bạch Diệp.
Chủ tọa Phạm Lương Toản đề nghị luật sư của Agribank cung cấp bản chính hợp đồng cho HĐXX, VKS, các luật sư và bà Diệp xem. Để đảm bảo tính khách quan toàn diện của vụ án, HĐXX đã có công văn gửi Phòng Công chứng số 1 đề nghị cung cấp tài liệu trong chiều nay – 23/3. HĐXX sẽ công bố vào phiên làm việc ngày mai – 24/3.
Tiếp tục nêu quan điểm phản bác bà Diệp, luật sư của Agirbank công bố "đơn đề nghị và cam kết" được cho là bà này gửi ngân hàng với nội dung xin mượn lại giấy tờ nhà đất 57 Cao Thắng để đi hoàn công. "Sau khi hoàn thành thủ tục chúng tôi sẽ giao lại đồng thời ký lại hợp đồng thế chấp với ngân hàng...", luật sư trích.
Theo luật sư Nguyên, sau khi nhà đất 57 Cao Thắng được cập nhật thêm phần giá trị công trình trên đất, ngày 11/2/2011 bà Diệp và ngân hàng ký thỏa thuận bổ sung hợp đồng thế chấp. Sau khi công ty bà Diệp được hoán đổi nhà đất 185 Hai Bà Trưng và được cấp giấy chủ quyền, sẽ thay thế tài sản thế chấp. Điều khoản của hợp đồng bổ sung ghi "hợp đồng này có giá trị không tách rời" hợp đồng thế chấp trước đó.
Đến năm 2016-2017, công ty bà Diệp làm đơn xin thay thế căn nhà 57 Cao Thắng với 185 Hai Bà Trưng, song nói chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu với rất nhiều lý do. Sau này, Agribank mới biết, thực tế công ty bà đã được cấp năm 2013 và 4 ngày sau bà đã đem thế chấp cho Ngân hàng Phương Nam vay tiền.
"Chính Agribank mới là người bị lừa", luật sư Nguyên nói và cho biết, ngân hàng đang sở hữu tài sản này để đảm bảo cho khoản nợ hiện nay của bà Diệp là hơn 5.000 tỷ đồng.
Trước đó trong phần luận tội, đại diện viện kiểm sát khẳng định có đủ cơ sở, bằng chứng để cáo buộc bị cáo Dương Thị Bạch Diệp có hành vi gian dối khi dùng tài sản đang thế chấp để hoán đổi lấy nhà đất công sản 185 Hai Bà Trưng. Nhưng tại tòa và trong quá trình điều tra, nữ đại gia bất động sản này không thừa nhận hành vi phạm tội, một mực khẳng định nhà đất 57 Cao Thắng không là tài sản đảm bảo cho bất kỳ khoản vay nào tại Agribank chi nhánh TPHCM.
Ngày mai toà tiếp tục với phần tranh tụng.
Trong vụ án, cựu Phó chủ tịch UBND TP HCM Nguyễn Thành Tài bị cáo buộc, dù không được phân công nhiệm vụ trong việc xử lý tài sản thuộc quản lý của Nhà nước, không biết rõ tính pháp lý của tài sản, nhưng khi nghe bà Diệp và Vy Nhật Tảo (Giám đốc Trung tâm Ca nhạc nhẹ) trình bày phương án hoán đổi đã ủng hộ, ký duyệt chủ trương.
Ông Tài, Vy Nhật Tảo bị VKS đề nghị mức án 5-6 năm tù về tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng. Các bị cáo còn lại nguyên là lãnh đạo sở ngành của thành phố bị đề nghị mức án từ 3 năm tù treo đến 6 năm tù về cùng hành vi.