Viêm đại tràng mạn tính là một bệnh phổ biến ở Việt Nam. Bệnh thường làm xuất hiện những tổn thương sâu và rộng trên biểu mô niêm mạc đại tràng với các biểu hiện rối loại tiêu hóa kéo dài, đi ngoài phân lúc táo, lúc lỏng, đau âm ỉ vùng bụng dưới hoặc dọc khung đại tràng, đau tăng sau khi ăn hoặc trước khi đi đại tiện.
Tính đến thời điểm này, viêm đại tràng mới chỉ được điều trị ổn định chứ chưa thể chữa khỏi hoàn toàn. Do đó, nếu không được điều trị kịp thời, bệnh thường để lại những biến chứng nguy hiểm như giãn đại tràng cấp tính, thủng đại tràng, chảy máu nặng và ung thư trực tràng.
Để hạn chế thực trạng này, từ xa xưa, y dược học cổ truyền đã biết sử dụng lá mơ lông có vị hơi đắng, hơi mặn, mùi hôi, tính mát nhằm đặc trị các bệnh liên quan đến đường tiêu hoá, đặc biệt là tiêu chảy, kiết lỵ, thực tích (đầy bụng, chậm tiêu) và thoát giang (sa trực tràng)…
Y học hiện đại cũng chứng minh lá mơ lông với thành phần hóa học gồm protein, caroten, vitamin C và tinh dầu... nên nó có tác dụng rất lớn trong việc ức chế sự phát triển của một số vi khuẩn, chống co thắt hồi tràng.
Lá mơ lông còn có tên khác như mơ tam thể, ngưu bì đống, mẫu cẩu đằng… Đây là một loại cây leo mọc hoang hoặc được trồng nhiều nơi ở Việt Nam làm rau gia vị.
Ngoài ra, các sách thuốc cổ như Cương mục thập di, Lý thị thảo bí, Bản thảo cầu nguyên…còn đề cập đến những phương thuốc hay và hiệu quả, trong đó lá mơ lông được dùng làm thành phần chính để điều trị các bệnh liên quan tới tiêu hóa.
Đối với bệnh đại tràng mạn tính, lá mơ lông có hiệu quả điều trị đặc biệt khi được kết hợp với các thảo dược khác như Vọng cách, Bạch truật, Mộc hoa trắng, Lá khôi tía, Sa nhân, Trần bì, Mạch nha, Sơn tra, Mộc hương, Đảng sâm, Hoàng liên.
Trong bài thuốc này, Hoàng liên có tác dụng như một kháng sinh thực vật, kết hợp với tác dụng kích thích tiêu hóa của Sa nhân, Đảng sâm và tác dụng giảm tiêu chảy, nhuận tràng của Bạch truật, Lá Khôi tía; của Trần Bì, Sa nhân, Mạch nha ôn ấm tỳ vị.
Vì vậy, sự phối hợp các thành phần trên có tác dụng hỗ trợ điều trị viêm đại tràng cấp và mạn tính, viêm đại tràng co thắt và hội chứng lỵ. Để điều trị ổn định bệnh, người bệnh cần kiên trì sử dụng bài thuốc này hàng ngày trong một thời gian nhất định.
Người bị bệnh đại tràng mạn tính cũng cần tránh những đồ ăn dễ gây kích ứng như đồ sống, thực phẩm chua, cay, bia rượu, cà phê để bệnh nhanh ổn định và hạn chế tái phát.