Dự cuộc làm việc còn có Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh; Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh, Phó Trưởng Đoàn giám sát; Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh; các thành viên Đoàn giám sát, một số vị đại biểu Quốc hội cùng lãnh đạo các bộ, ngành có liên quan.
Mở rộng cánh cửa thị trường cho hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam
Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh nêu rõ, hội nhập kinh tế quốc tế là chủ trương lớn của Đảng ta và là nội dung trọng tâm của hội nhập quốc tế; là bộ phận quan trọng xuyên suốt công cuộc đổi mới của nước ta. Thực hiện các nghị quyết của Đảng về hội nhập kinh tế quốc tế, Việt Nam đẩy mạnh việc đa phương hóa quan hệ hợp tác kinh tế quốc tế, trong đó có việc tham gia các FTA, các FTA thế hệ mới.
| |
| Phó Thủ tướng Chính phủ Phạm Bình Minh. |
Các FTA đã và đang giúp mở rộng cánh cửa thị trường cho hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam; là cơ hội để Việt Nam kết nối và tham gia sâu hơn chuỗi giá trị và mạng lưới sản xuất toàn cầu; nâng cao năng lực cạnh tranh với các doanh nghiệp trong nước; góp phần thúc đẩy hoàn thiện chính sách theo hướng minh bạch hơn, thuận lợi và phù hợp với thông lệ quốc tế cũng như xây dựng hình ảnh Việt Nam hội nhập quốc tế sâu rộng, mở cửa với tất cả các đối tác trên thế giới, là một trong những quốc gia thành công nhất trong việc thu hút đầu tư nước ngoài.
Để kịp thời triển khai các FTA mà Việt Nam đã ký kết và có hiệu lực, Chính phủ kịp thời ban hành văn bản quy phạm pháp luật, các quy định tiêu chuẩn và quy tắc xuất xứ, biểu thuế các loại hàng hóa để hướng dẫn chi tiết các cam kết các quy định trong các FTA; phân công nhiệm vụ cho từng cơ quan, tổ chức, địa phương trong công tác thực thi FTA.
Theo Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh, để thúc đẩy các bộ, ngành, địa phương nỗ lực thực hiện các FTA, vai trò giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội là rất quan trọng. Thông qua công tác giám sát để tập trung làm rõ và xác định nguyên nhân của hạn chế, bất cập, khó khăn, vướng mắc trong tổ chức thực hiện, công tác kiểm tra, thanh tra, xử lý vi phạm các quy định của pháp luật có liên quan.
Nội dung giám sát cũng tập trung vào các giải pháp nhằm thực hiện hiệu quả các FTA mà Việt Nam là thành viên; công tác hoàn thiện pháp luật; việc đàm phán, ký kết các FTA mới trong thời gian tới…
Cần quan tâm đến các ngành có chất lượng, sản phẩm trong nước có ưu thế
Kết luận cuộc làm việc, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Tòng Thị Phóng ghi nhận, báo cáo của Chính phủ đã phân tích rõ về cam kết của chúng ta trong các FTA mà Việt Nam là thành viên, kể cả các cam kết về thuế quan, về hàng rào phi thuế quan, về hải quan.
| |
| Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Tòng Thị Phóng. |
Báo cáo cũng khẳng định Chính phủ đã tích cực xây dựng văn bản luật và văn bản quy phạm pháp luật để đáp ứng công tác điều hành, thực hiện các chủ trương, các nội dung, đặc biệt là các nghị quyết đã được Quốc hội phê chuẩn. Đồng thời, việc thực hiện FTA đã tác động tích cực đến chính trị, đối ngoại, kinh tế, an ninh, quốc phòng và đã khẳng định được vị trí, vai trò, vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế, xuất nhập khẩu của nước ta tăng, lưu thông hàng hóa tăng.
Tuy nhiên, việc thực hiện FTA cũng còn những mặt hạn chế. Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội chỉ rõ từ thực tiễn như chúng ta chưa lường hết được những diễn biến khó lường của kinh tế mà điển hình là đại dịch Covid-19, ai biết được rằng nó đã làm đảo lộn cả về kinh tế, xã hội trên thế giới?
Hay vấn đề cạnh tranh, đặc biệt là cạnh tranh giữa các nền kinh tế lớn, ngày càng gay gắt. Trong khi đó, Việt Nam thực ra mới xuất thô, hàng hóa chưa ở mức tinh chế. Doanh nghiệp của nước ta còn có những mặt phải rất cố gắng để vươn ra thế giới, tiếp cận thị trường, tiếp cận thông tin, năng lực tổ chức thực hiện các cam kết chủ yếu là từ doanh nghiệp.
Ngoài ra, pháp luật cũng cần tiếp tục hoàn thiện. Nhiều lĩnh vực dịch vụ có tiềm năng nhưng chưa phát huy được, đặc biệt là logistic có lẽ là một trong những khâu yếu cần thúc đẩy ngay khi làm ăn với nước ngoài.
Từ đó, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội đề xuất các nội dung cần báo cáo với Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Cụ thể, quan tâm chỉ đạo củng cố tổ chức bộ máy của nhà nước để quản lý, điều hành cho hiệu quả, hỗ trợ Ban chỉ đạo, phân rõ chức năng, phân cấp; Quốc hội, Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương cần tăng cường công tác tuyên truyền các FTA mà Việt Nam tham gia bằng nhiều cách.
Đồng thời, tiếp tục đẩy nhanh xuất khẩu để tận dụng ưu đãi của các FTA mà Việt Nam tham gia; chú ý đến các rào cản phi thuế quan hiện nay; quan tâm đến các ngành có chất lượng, sản phẩm trong nước có ưu thế, một số thị trường mới mà ta chưa gia nhập được; chỉ đạo đánh giá tác động, dự báo tác động của tình hình mới, diễn biến hiện nay…