Theo văn bản truyền đạt chỉ đạo của Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình: “Vừa qua, Báo PLVN phản ánh một số bất cập về Dự án KĐT sinh thái kinh tế mở Long Hưng, tỉnh Đồng Nai. Sau khi xem xét đề nghị của UBND tỉnh Đồng Nai về phúc đáp phản ánh của Báo PLVN, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình yêu cầu UBND tỉnh Đồng Nai sớm công khai trả lời báo chí về nội dung Báo PLVN phản ánh; tổ chức đối thoại với sự tham gia của các cơ quan liên quan”.
Trước đó, PLVN có loạt bài phản ánh dự án trên có dấu hiệu mắc nhiều sai phạm, phát sinh các vấn đề phức tạp, tiềm ẩn nguy cơ mất ổn định an ninh, trật tự xã hội tại địa phương. Sau khi Báo đăng, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng đã có ý kiến (thể hiện trong Công văn số 954/VPCP – QHQT ngày 26/1/2018 của Văn phòng Chính phủ) yêu cầu làm rõ vấn đề. Ngày 27/4/2018, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình tiếp tục có ý kiến yêu cầu Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai khẩn trương, nghiêm túc xem xét cụ thể, làm rõ các vấn đề Báo nêu.
Mặc dù Chính phủ đã có những chỉ đạo như nêu trên, về phía Đồng Nai, sau khi PLVN đăng tải loạt bài, đầu tháng 6/2018, tỉnh này đã có công văn phản bác những nội dung PLVN nêu, cho rằng loạt bài có nội dung thông tin không chính xác, thiếu khách quan.
1. Trong công văn, Đồng Nai cho rằng dự án “phù hợp với quy hoạch kinh tế - xã hội tỉnh Đồng Nai”.
PLVN phúc đáp: Đồng Nai trả lời như trên là mập mờ, sai sự thật. Đây là dự án “xóa trắng” cả một xã diện tích hơn 1000ha để lập KĐT mới, theo quy định trước đây thuộc thẩm quyền của Thủ tướng, nay thuộc thẩm quyền Quốc hội. Vấn đề này Thủ tướng Chính phủ từ năm 2010 đã có ý kiến yêu cầu Đồng Nai sửa sai, nhưng Đồng Nai vẫn không thực hiện.
Trong khía cạnh này, Đồng Nai còn báo cáo sai khi viện dẫn ra những văn bản không liên quan. Ví dụ như trong Nghị quyết số 56/NQ-CP ngày 27/11/2009 là văn bản về định mức sử dụng đất, không có một chữ nào nói về “dự án KĐT sinh thái kinh tế mở Long Hưng”.
Cái mà Đồng Nai gọi là “phù hợp với quy hoạch kinh tế -xã hội tỉnh” chỉ là phù hợp với ý chí – văn bản của riêng tỉnh Đồng Nai; nhưng những ý chí – văn bản này là sai thẩm quyền, sai luật.
2. Về thủ tục, thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận đầu tư các dự án thuộc “KĐT sinh thái kinh tế mở Long Hưng”, Đồng Nai cho rằng đã điều chỉnh các giấy tờ.
PLVN phúc đáp: Báo cáo như vậy là sai sự thật. Thực tế sau khi Chính phủ chỉ đạo sửa sai, Đồng Nai không có động thái gì. Tới nay tất cả văn bản giấy tờ, như Giấy chứng nhận đầu tư các dự án, vẫn là giấy tờ cấp từ năm 2008, trước khi dự án bị phát hiện có sai phạm.
 |
| Hiện ở Long Hưng vẫn còn hàng trăm người dân liên tục có đơn thư phản đối dự án. |
3. Về chính sách bồi thường, hỗ trợ, bố trí tái định cư cho các hộ dân, Đồng Nai cho rằng đã áp dụng thỏa đáng.
PLVN phúc đáp: Đồng Nai đã có những báo cáo sai sự thật. Đơn cử như chuyện từ năm 2008 đến nay đã 10 năm, tuy nhiên với các hộ dân bị lấy đất, tỉnh này đều áp dụng bảng giá từ năm 2008, vừa sai quy định pháp luật, vừa vô cùng bất công.
4. Về chính sách an sinh xã hội với các hộ dân bị lấy đất, theo thực tế tìm hiểu của PLVN, báo cáo của Đồng Nai có nhiều tình tiết “thổi phồng”. Dự án lấy nhà cửa của cả một xã hàng ngàn hộ. Hàng vạn dân mất tư liệu sản xuất, phải “tha phương cầu thực” khắp nơi, nhưng dự án chỉ bố trí được công việc cho vài trăm người với mức thu nhập không cao.
Địa phương này từ trước khi bị dự án lấy đất, Nhà nước đã xây dựng điện, đường, trường, trạm ổn định, giao thông thuận lợi… Khi có dự án, do phải dồn dân vào khu tái định cư nên Đồng Nai và Donacoop đập phá, “xóa trắng” cơ sở hạ tầng ở đây, sau đó đương nhiên phải xây lại các công trình thiết yếu cho dân. Chuyện này không có gì để Đồng Nai và Donacoop cho rằng đó là “thành tích”.
5. Về việc giải quyết khiếu nại, tố cáo của dân, Đồng Nai cho rằng “đã kịp thời xử lý, giải quyết đơn thư theo đúng quy định”.
PLVN nhận thấy thông tin như vậy là sai sự thật. Hiện ở Long Hưng vẫn còn hàng trăm người dân (thuộc ít nhất hai nhóm), liên tục có đơn gửi các cơ quan Trung ương (TW) phản đối dự án. Những người dân này nhiều lần tới các Văn phòng 2 của các cơ quan TW tại TP HCM cầu cứu, đề nghị TW vào cuộc phân xử đúng, sai. Thậm chí họ đã nhiều lần ra Hà Nội (lần gần đây nhất là đầu năm 2018) tới Văn phòng (VP) TW Đảng, VP Chính phủ, Quốc hội, cơ quan ban ngành …
Trước sự kêu cứu của người dân ròng rã hơn 10 năm nay, giữa năm 2017 Chính phủ đã có chỉ đạo Thanh tra Chính phủ vào cuộc. Tháng 8/2017 Thanh tra Chính phủ có kết luận, cho rằng dự án này không sai. Tuy nhiên kết luận này đã bị người dân, các bộ, ngành phản đối, cho rằng kết luận như vậy là có vấn đề, là thiếu khách quan, có động cơ cá nhân. Chính vì vậy, cuối tháng 11/2017 Chính phủ đã có văn bản yêu cầu cơ quan chức năng vào cuộc xem xét lại. Hiện đến nay sự việc vẫn chưa có kết luận cuối cùng.
6. Về việc Đồng Nai báo cáo “xử lý các trường hợp gây rối an ninh, trật tự đúng pháp luật”, PLVN nhận thấy báo cáo như vậy là vô cảm, sai sự thật. Theo PLVN tìm hiểu, hiện trong sự việc 46 người bị Đồng Nai kết án, một số trường hợp có dấu hiệu bị án oan.
Về phía Tập đoàn Dona.Coop, sau khi Báo đăng, đơn vị này không rà soát nhìn nhận lại sự việc mà có văn bản gửi đến nhiều cơ quan, vu khống PLVN nhiều nội dung như “viết theo kiểu “đánh, đấm” để làm hại doanh nghiệp”, “có thế lực đứng sau kích động, cổ súy, “tài trợ”...
Trong thời gian tới, PLVN sẽ tiếp tục trở lại sự việc với những loạt bài phản ánh về các sai phạm tại dự án nêu trên, sai phạm của một số cá nhân và tập thể trong Tập đoàn Donacoop và Đồng Nai liên quan dự án.
