Đền bù giá “bèo”
Ngày 26/4/2012, UBND tỉnh Thái Bình có Quyết định số 878/QĐ-UBND về việc phê duyệt quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 khu đô thị phía Nam - New City Thái Bình (Dự án) với tổng diện tích 51,6ha, chia thành 2 phân khu: khu A (28,8ha) trên địa bàn phường Trần Lãm và phân khu B (22,8ha) nằm trên phường Trần Lãm và xã Vũ Chính.
Tiếp đó, ngày 13/02/2015, UBND tỉnh Thái Bình có Công văn số 476/UBND-MCLT chấp thuận cho Công ty CP Tập đoàn Đại Cường (Cty Đại Cường) tiến hành thực hiện Dự án trên diện tích 26,3ha với tổng mức đầu tư 1.489,7 tỷ đồng.
Để tiến hành thu hồi đất cho doanh nghiệp, ngày 15/1/2016, Trung tâm Phát triển quỹ đất Thái Bình đã mời 327 hộ dân có diện tích đất nông nghiệp nằm trong quy hoạch Dự án đến họp tại UBND phường Trần Lãm để nghe báo cáo về việc thu hồi đất. Tại cuộc họp, hầu hết người dân đều không nhất trí với phương án bồi thường đã được đưa ra. Mặc dù chưa được sự đồng thuận của nhân dân, ngành chức năng TP Thái Bình vẫn liên tiếp ban hành các văn bản để thúc đẩy nhanh việc thực hiện Dự án.
Ngày 24/6/2016, UBND TP Thái Bình ra Quyết định số 2816/QĐ-UBND về việc phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng (GPMB) của Dự án. Đến ngày 29/6/2016, Trung tâm Phát triển quỹ đất TP Thái Bình có Thông báo số 92/TB-PTQĐ về việc thực hiện bồi thường hỗ trợ GPMP đợt 1 của 239 hộ gia đình cá nhân phường Trần Lãm thuộc khu A của Dự án.
Theo đó, bồi thường về đất nông nghiệp ở mức 42.000đ/m2 với hệ số 1,2; hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp và tìm kiếm việc làm là 42.000đ/m2 nhân hệ số 1,5; hỗ trợ khác ở mức 105.000đ/m2. Ngoài ra, có 555 triệu đồng hỗ trợ hoa màu, cây cối trồng trên đất cho cả khu vực 16,6ha Dự án.
Cho rằng mức bồi thường quá thấp, lại không có đất tái định cư nên người dân không đồng ý và chưa nhận tiền đền bù. Tuy nhiên, ngày 01/9/2016 UBND TP Thái Bình lại có Văn bản số 1342/ UBND-QLĐT chấp thuận cho Cty Đại Cường được sử dụng vỉa hè đường Lê Qúy Đôn để lắp dựng hàng rào tôn bao che mặt phía Tây dự án làm cản trở quá trình canh tác và gây khó khăn cho cuộc sống của hàng trăm hộ dân tại phường Trần Lãm.
“Từ khi có phương án bồi thường, người dân mới được họp 1 lần để nghe thông báo và chúng tôi chưa nhất trí, chưa ký kết gì, vậy mà đã 6 lần nhận được thông báo đi nhận tiền. Còn việc UBND TP Thái Bình có văn bản cho Cty Đại Cường lắp đặt hàng rào tôn là vi phạm về quản lý và bảo vệ kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ. Hơn thế, việc làm này còn ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống của người dân. Đất chúng tôi vẫn đang canh tác bình thường, giờ lại bị bịt kín lối xuống như vậy thì không biết vào để làm bằng cách nào?”, ông Nguyễn Văn Sang (tổ 21, phường Trần Lãm) búc xúc cho biết.
Cùng chung sự bức xúc, anh Nguyễn Thế Đại nói: “Diện tích đất nông nghiệp của chúng tôi bị thu hồi sau đó sẽ được phân lô, bán nền nên đây là dự án thương mại. Vì vậy, chúng tôi phải được thỏa thuận với chủ đầu tư, chứ không phải thành phố áp giá, thu của dân giá rẻ rồi bán để thu lời”.
Đáng chú ý, 26,3ha diện tích bị thu hồi là đất lúa 2 vụ và có năng suất cao tại địa phương. Bao đời nay, cuộc sống của người dân đều dựa vào ruộng, dân số phường Trần Lãm thì đông, diện tích ruộng cũng còn rất ít, không nghề phụ, nếu thu hồi nốt và trả với giá “bèo”, không có đất tái định cư thì không biết họ làm gì, lấy gì để sinh sống?
Sự bất thường từ chính quyền
Dường như để giúp Cty Đại Cường thực hiện Dự án, ngày 1/9/2016, UBND TP Thái Bình tiếp tục có Văn bản số 1342/UBND-QLĐT “… chấp thuận cho Cty Đại Cường được sử dụng tạm vỉa hè đường Lê Qúy Đôn kéo dài đoạn phía trước Dự án để lắp dựng hàng rào tôn bao che mặt phía Tây dự án với tổng chiều dài là 465m và chiều cao 2,5m. Sau thời gian thi công, Cty Đại Cường trả lại hiện trạng như ban đầu”.
Việc người dân chưa đồng ý với mức bồi thường, nhưng TP Thái Bình vẫn “tạo điều kiện” cho doanh nghiệp này tiến hành quây tôn kín khu ruộng đã gây cản trở việc canh tác của người dân khiến họ vô cùng búc xúc và liên tục thắc mắc, kiến nghị với ngành chức năng.
Trước sự phản đối quyết liệt của người dân, ngày 27/10/2016 UBND TP Thái Bình đã ban hành Văn bản số 1666/UBND-QLĐT thu dỡ hàng rào tôn trên vỉa hè đường Lê Qúy Đôn. Tuy nhiên, lại lấy lý do: “Ngày 1/9/2016, UBND TP Thái Bình có Công văn số 1432/UBND–QLĐT về việc chấp thuận cho Cty Đại Cường được sử dụng tạm thời vỉa hè đường Lê Quý Đôn kéo dài, phường Trần Lãm để thi công lắp đặt hàng rào tôn giới thiệu về Dự án khu đô thị phía Nam. Đến nay thời gian giới thiệu về Dự án đã kết thúc. UBND TP chỉ đạo: Yêu cầu Cty Đại Cường thu dỡ hàng rào tôn, hoàn trả lại vỉa hè đường Lê Quý Đôn kéo dài đoạn tiếp giáp Khu đô thị phía Nam thành phố”.
“Rõ ràng, tháng 9 UBND TP Thái Bình đưa ra văn bản chấp thuận cho Cty Đại Cường là “lắp hàng rào để bảo vệ Khu đô thị phía Nam” và thời gian đến khi thi công xong Dự án. Nhưng chưa đầy 1 tháng, UBND TP Thái Bình lại lấy lý do là “giới thiệu về dự án” đã hết? “Quả là vụng chèo khéo chống”, một người dân phường Trần Lãm thắc mắc.
Để đảm bảo quyền lợi người dân bị thu hồi đất, thiết nghĩ UBND tỉnh Thái Bình cần có chỉ đạo giải quyết dứt điểm, tránh khiếu nại không đáng có.