Bất cập ở cơ sở
Thời gian qua, BHXH các huyện, thị xã, thành phố (gọi chung là BHXH các huyện) đã hình thành được mạng lưới đại lý thu BHXH tự nguyện, BHYT ở các xã, phường, thị trấn. Các đại lý này hưởng mức chi thù lao tính theo tỉ lệ phần trăm trên số thu của người tham gia đối với từng đối tượng (không tính số thu do ngân sách nhà nước, tổ chức, cá nhân hỗ trợ).
Theo BHXH tỉnh Khánh Hòa, báo cáo của BHXH các huyện cho thấy, tính đến tháng 5.2016, cả tỉnh có 141 đại lý thu góp phần phát triển, mở rộng đối tượng tham gia BHYT và đưa chính sách BHYT của Đảng, Nhà nước đến với người dân. Công tác này giúp người dân đỡ phải vất vả và tiêu tốn thời gian lên tuyến trên giao dịch BHXH, BHYT.
Tuy nhiên, BHXH tỉnh cho rằng, hoạt động của đại lý thu thời gian qua còn hạn chế, bất cập. Tình trạng đại lý thu hoạt động không hiệu quả, thực hiện không nghiêm các quy định về thu, nộp tiền và chuyển thẻ BHYT, làm ảnh hưởng đến quyền lợi của người tham gia.
Ông Lê Hàng Nhật Tuấn - Chủ tịch UBND phường Vĩnh Hải (TP. Nha Trang) - cho biết, phần lớn người dân địa phương ai cũng muốn mua BHYT và đóng BHXH liên tục. Tuy vậy, vướng mắc là một hộ gia đình có người mua được, có người không mua được. "Tất cả thành viên một hộ gia đình đều mua mới được giảm. Thế nhưng, trong gia đình có người đi làm, có người không đi làm nên hơi khó. Nhiều gia đình không đủ khả năng. Điều khó nữa là nhiều khi bộ phận thu phải đi đến tận nhà vận động người dân tham gia BH".
Thay đổi tác phong từ hành chính sang phục vụ
Theo ông Lê Hùng Chính - Phó GĐ BHXH tỉnh Khánh Hòa, BHXH tỉnh đã đề nghị các đại lý thu thực hiện đúng các điều khoản đã cam kết trong hợp đồng và phương án tổ chức đại lý thu đã được cơ quan BHXH phê duyệt, thông báo kịp thời cho cơ quan BHXH những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện hợp đồng đại lý thu. Các đại lý thu phải chịu sự kiểm tra, giám sát của cơ quan BHXH trong quá trình thực hiện nhiệm vụ và phản ánh kịp thời bằng văn bản cho cơ quan BHXH những ý kiến, kiến nghị của người tham gia BHXH, BHYT.
Bên cạnh đó, BHXH tỉnh cũng đề nghị các đại lý tổ chức các điểm thu hợp lý trên địa bàn được phép hoạt động, tạo điều kiện thuận lợi phục vụ người tham gia, thay đổi tác phong từ hành chính sang tác phong phục vụ; đồng thời hướng dẫn người tham gia kê khai, thực hiện việc kiểm tra, đối chiếu thông tin và tiếp nhận giấy tờ có liên quan đảm bảo đầy đủ, chính xác. Lưu ý: Không được yêu cầu người dân bổ sung thêm bất cứ giấy tờ nào ngoài quy định tại QĐ số 959 ngày 9.9.2015 về việc ban hành quy định về quản lý thu BHXH, BHYT, BHTN; quản lý sổ BHXH, thẻ BHYT; QĐ số 1300 ngày 6.11.2015 về việc công bố thủ tục hành chính lĩnh vực thu BHXH, BHYT, BHTN và lĩnh vực cấp sổ BHXH, thẻ BHYT thuộc thẩm quyền của BHXH Việt Nam.
Ngoài ra, các đại lý phải thực hiện thu đúng, thu đủ số tiền người tham gia BHXH, BHYT phải nộp; lập danh sách người tham gia BHXH, BHYT; tổng hợp hồ sơ, đối chiếu biên lai thu tiền, số tiền đã thu để nộp cho cơ quan BHXH định kỳ 3 ngày làm việc một lần, trường hợp số tiền thu lớn hơn 10 tháng lương cơ sở thì phải nộp ngay cho cơ quan BHXH trong ngày. Vận động người chưa tham gia BHXH, BHYT và đã tham gia BHXH, BHYT tiếp tục nộp tiền để đảm bảo thời gian tham gia liên tục theo quy định. Hiện, BHXH các huyện đang rà soát, thống kê đối tượng tiềm năng tham gia BHXH, BHYT trên địa bàn, thống nhất số nhân viên đại lý thu, điểm thu cần bố trí, sử dụng phù hợp với tiềm năng.
