Để khách quan thông tin, Phóng viên Pháp luật Việt Nam (PV PLVN) trong vai một doanh nghiệp đến Phòng Tài chính Kế hoạch thành phố Hạ Long và ghi lại được nhiều dấu hiện bất thường trong công tác đấu thầu tại đây.
Dấu hiệu “lợi ích nhóm”
Theo thông tin, Dự án Khu đô thị tại phường Hà Khánh, thành phố Hạ Long (giai đoạn 1), được TP Hạ Long giao cho Phòng Tài chính Kế hoạch thành phố Hạ Long phát hành hồ sơ mời thầu (HSMT) thời gian từ ngày 06/9 đến ngày 06/10/2018 thì mở thầu. Giá bán 1 bộ HSMT là 10.000.000 đồng. Địa điểm phát hành và bán công khai HSMT tại phòng Tài chính Kế hoạch, UBND TP Hạ Long.
Tuy nhiên, theo phản ánh của nhiều doanh nghiệp thì họ vô cùng bức xúc vì nhiều lần đến Phòng Tài chính Kế hoạch thành phố Hạ Long (trong giờ hành chính) nhưng không thể mua được hồ sợ dự thầu (HSDT).
Phóng viên PLVN vào cuộc và ghi nhận được chiêu bài “trốn bán hồ sơ” tại Phòng Tài chính Kế hoạch TP Hạ Long. Đầu giờ sáng ngày 17/9, trong vai là nhân viên công ty có nhu cầu tham gia dự thầu đến mua HSDT Dự án Khu đô thị tại phường Hà Khánh, thành phố Hạ Long (giai đoạn 1) PV đã đến phòng Tài chính Kế hoạch, số 2(tầng 3), UBND TP Hạ Long, phố Bến Đoan, TP Hạ Long.
Tại phòng Tài chính Kế hoạch, UBND TP Hạ Long PV (trong vai nhân viên doanh nghiệp) có trình bày nguyện vọng mua HSDT gói thầu nói trên thì được nhân viên tên Đào Anh Đức ở đây cho biết cán bộ phụ trách bán hiện đang không có mặt tại cơ quan và không biết lãnh đạo giao việc đi đâu không rõ. Qua trao đổi với anh Đức được biết người bán hồ sơ tên Đinh Nam Tuấn cùng số điện thoại (09140121xx) để liên hệ mua HSMT.
Ông Đào Anh Đức đưa ra hàng loạt các câu hỏi với người mua HSMT (Ảnh cắt từ clip) |
Phóng viên (trong vai nhân viên doanh nghiệp) gọi điện thoại rất nhiều lần và nhắn tin giới thiệu liên hệ mua HSMT vào số điện thoại trên nhưng đều ko có người nghe máy cũng như trả lời tin nhắn. Điều bất thường khi đưa giấy tờ để mua HSMT thì được ông Đào Anh Đức đưa ra hàng loạt các câu hỏi, như: anh lấy thông tin ở đâu? anh đã nghiên cứu dự án chưa? phía công ty đã làm dự án nào chưa và anh lấy thông tin bán HSMT của dự án này từ đâu?
Khi PV đề nghị xác nhận cho đơn vị tới mua HSMT anh Đức có đề nghị phóng viên chờ để thực hiện việc tra tên dự án trên mạng đấu thầu quốc gia trước mặt phóng viên. Một lát sau anh Đức xác nhận đồng chí phụ trách bán HSMT dự án đi họp không có tại phòng.
Liên tiếp những ngày sau 18 – 19/ 09/2018 phóng viên có mặt tại phòng bán HSMT nhưng người phụ trách bán hồ sơ Đinh Nam Tuấn và lãnh đạo phòng Tài chính Kế hoạch là ông Phạm Đức Thắng đều vắng mặt. Liên hệ gọi điện thoại và nhắn tin cho ông Tuấn và ông Thắng đều không nhận được hồi âm.
Tới ngày 20/09/2018 trong vai đơn vị tiếp tục đến mua hồ sơ thầu, phóng viên nhận thấy phòng làm việc của lãnh đạo (Phòng Tài chính Kế hoạch) và phòng bán HSMT tiếp tục điệp khúc khoá chặt cửa.
Quyết tâm đeo bám sự việc, phóng viên phản ánh việc doanh nghiệp gần 1 tuần “ăn trực nằm chờ” vẫn không mua được HSMTvới ông Phạm Đức Thắng, Trưởng Phòng Tài chính Kế hoạch thì được trả lời, ông Thắng đang đi học. Vị trưởng phòng hứa sẽ cho kiểm tra lại thông tin và phản hồi lại. Tuy nhiên khi phóng viên đề nghị được làm việc cụ thể vào buổi chiều ngày 20/9 hoặc buổi sáng ngày 21/9 thì ông Thắng bặt vô âm tín.
Tiếp đó PV PLVN liên hệ với ông Hồ Quang Huy, Phó chủ tịch UBND TP Hạ Long phản ánh sự việc phòng Tài chính Kế hoạch thành phố Hạ Long có dấu hiệu “phong toả” HSMT và đề nghị có sự chỉ đạo để doanh nghiệp có thể mua được HSMT. Mặc dù vậy, PV vẫn nhận được một câu trả lời quen thuộc là "tôi đang đi họp, tôi sẽ cho kiểm tra lại" nhưng sau đó không có hồi âm.
Không chỉ Trưởng phòng Tài chính kế hoạch Phạm Đức Thắng, Phó chủ tịch Thành phố Hồ Quang Huy mà ngay cả Chánh Văn phòng UBND TP Hạ Long Hồ Ngọc Hoài cũng thờ ơ vô cảm trước phản ánh không thể mua được HSMT sau nhiều ngày chờ đợi của doanh nghiệp.
Khi người mua HSMT đến văn phòng UBND Thành phố Hạ Long phản ánh việc, sau nhiều ngày chờ đợi không mua được HMST tại phòng Kế hoạch Tài chính và đề nghị có sự can thiệp của Lãnh đạo UBND TP Hạ Long, thì vị Chánh văn phòng nói: Lên mà báo cáo Lãnh đạo UBND Thành phố, Văn phòng không phụ trách việc này.
Mặc dù Doanh nghiệp trình bày ngày mở thầu đã cận kề, nếu không mua được HSMT thì sẽ không đủ thời gian chuẩn bị bài thầu, tuy nhiên vị Chánh văn phòng Hồ Ngọc Hoài vẫn không mảy may quan tâm.
Có dấu hiệu vi phạm nghiêm trọng luật đấu thầu
Trước hành vi có dấu hiệu “phong toả” không bán hồ sơ mời thầu của Phòng Tài chính Kế hoạch thành phố Hạ Long, Luật sư Lại Huy Phát (Văn phòng Luật sư Hoàng Hưng - Đoàn Luật sư TP Hà Nội) bày tỏ quan điểm:
Có một số chiêu trò, rào cản ngăn nhà thầu tiếp cận HSMT được không ít bên mời thầu/chủ đầu tư dựng lên phổ biến như: người được giao bán HSMT liên tục không có mặt ở địa điểm phát hành HSMT; những người liên quan đến việc phát hành HSMT bận họp, đi vắng nên không thể làm các thủ tục bán HSMT; HSMT đang trong quá trình photo thêm nên không có để bán…
Thậm chí, với không ít gói thầu, trong suốt thời gian phát hành HSMT đã không có 1 bộ HSMT nào được bán ra ngoài cho nhà thầu “lạ”.
Luật sư Lại Huy Phát (Văn phòng Luật sư Hoàng Hưng - Đoàn Luật sư TP. Hà Nội) |
Việc cố tình né tránh, trốn bán HSMT cho nhà thầu trước hết là hành vi cản trở đối với nhà thầu, bị cấm theo quy định tại khoản 5, Điều 89 của Luật Đấu thầu, sẽ bị xử lý theo quy định tại khoản 1, Điều 90 Luật Đấu thầu và xử lý vi phạm theo quy định của Luật Cán bộ, Công chức, Luật viên chức, theo hình thức kỷ luật, xử phạt hành chính. Đối với hành vi này, theo quy định tại Khoản 5 Điều 122 Nghị định số 63/2014/NĐ-CP thì hình thức xử phạt là cấm tham gia hoạt động đấu thầu từ 3 năm đến 5 năm.
"Đấu thầu rộng rãi là hình thức đấu thầu không hạn chế số lượng nhà thầu tham gia. Bên mời thầu phải thông báo công khai về các điều kiện, thời gian dự thầu trên các phương tiện thông tin đại chúng trước khi phát hành hồ sơ mời thầu được quy định tại Điều 20 của Luật Đấu thầu. Hình thức đấu thầu này có ưu điểm nổi bật là tính cạnh tranh trong đấu thầu cao, hạn chế tiêu cực trong đấu thầu, kích thích các nhà thầu phải thường xuyên nâng cao năng lực. Việc phòng Tài Chính Kế hoạch (Bên mời thầu) không bán hồ sơ đấu thầu cho nhà thầu là trái quy định tại Điều 20 của Luật Đấu thầu."- luật sư Lại Huy Phát (Văn phòng Luật sư Hoàng Hưng - Đoàn Luật sư TP. Hà Nội) cho biết thêm.