Về vấn đề này, tại Điều 182 Bộ luật Hình sự năm 2015 (đã được sửa đổi, bổ sung năm 2017) về Tội vi phạm chế độ một vợ, một chồng” quy định cụ thể như sau: “Người nào đang có vợ, có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người khác hoặc người chưa có vợ, chưa có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người mà mình biết rõ là đang có chồng, có vợ thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ đến một năm hoặc phạt tù từ ba tháng đến một năm: Làm cho quan hệ hôn nhân của một hoặc hai bên dẫn đến ly hôn; Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này mà còn vi phạm.
Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ sáu tháng đến ba năm: Làm cho vợ, chồng hoặc con của một trong hai bên tự sát; Đã có quyết định của Tòa án hủy việc kết hôn hoặc buộc phải chấm dứt việc chung sống như vợ chồng trái với chế độ một vợ, một chồng mà vẫn duy trì quan hệ đó”. Như vậy, chỉ những hành vi ngoại tình rơi vào các trường hợp như đã quy định trên mới bị xử lý hình sự.
Còn các trường hợp hành vi ngoại tình ở “mức độ nhẹ”, chưa phải truy cứu trách nhiệm hình sự thì có thể bị xử phạt hành chính: Theo quy định tại Điều 48 Nghị định 110/2013/NĐ-CP ngày 24/09/2013 (đã được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 67/2015/NĐ-CP), người vi phạm bị phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng nếu có một trong các hành vi sau: Đang có vợ hoặc đang có chồng mà kết hôn với người khác, chưa có vợ hoặc chưa có chồng mà kết hôn với người mà mình biết rõ là đang có chồng hoặc đang có vợ; Đang có vợ hoặc đang có chồng mà chung sống như vợ chồng với người khác; Chưa có vợ hoặc chưa có chồng mà chung sống như vợ chồng với người mà mình biết rõ là đang có chồng hoặc đang có vợ...
Đối với cán bộ, công nhân viên trong các cơ quan nhà nước, nếu có hành vi ngoại tình thì ngoài việc có thể bị xử lý theo các quy định nói trên, họ còn có thể phải chịu các chế tài của pháp luật về cán bộ, công chức, pháp luật về lao động cũng như các quy định khác của tổ chức, đơn vị (nếu có).
