Đó là câu chuyện của ông Nguyễn Văn Thà (ngụ số 57/27 Huyền Trân Công Chúa, phường 8, TP.Vũng Tàu). Ông đã bị các cơ quan chức năng TP.Vũng Tàu ngang nhiên truất quyền thừa kế đất đai, nhà cửa dẫn tới cảnh không có đất để nương thân.
Bị truất 2/3 suất thừa kế
Theo hồ sơ do Trung tâm Trợ giúp pháp lý Nhà nước tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu (BR-VT) cung cấp, mẹ ruột ông Thà là bà Huỳnh Thị Hai (sinh năm 1916). Bà Hai có căn nhà cấp 4 tại 123/3A Phạm Hồng Thái (phường 7, TP.Vũng Tàu).
Tháng 4/1992 bà Hai có tờ di chúc với nội dung: Nhà đất của bà tổng cộng 1.358m2 tại 123/3A Phạm Hồng Thái sẽ cho con gái là bà Huỳnh Thị Xẹo (trú 52 Lê Hồng Phong, phường 3, TP.Vũng Tàu). Con trai bà là Nguyễn Văn Thà bị mất trí từ nhỏ nên không có quyền đứng tên trong việc này. Di chúc trên đã được UBND phường 7, TP.Vũng Tàu xác nhận.
Sau khi bà Hai chết, tháng 12/1997 bà Xẹo có đơn xin hợp thức hóa quyền sử dụng đất theo di chúc và viết giấy cam đoan trông nom em trai (ông Thà) toàn diện về chỗ ở và đời sống hàng ngày theo Luật Thừa kế.
Ngày 20/3/1998 UBND TP.Vũng Tàu có Tờ trình đề nghị Sở Địa chính Bà Rịa-Vũng Tàu giải quyết việc hợp thức hóa quyền sử dụng đất cho bà Xẹo với nội dung nguồn gốc đất do bà Xẹo được thừa kế. UBND tỉnh này sau đó đã ra quyết định cấp sổ đỏ cho bà Xẹo tổng cộng 950m2, trong đó có 230m2 đất ở.
Trong khi nếu chiểu theo Điều 20 Pháp lệnh Thừa kế năm 1990 thì ông Thà được hưởng 2/3 suất di sản thừa kế theo pháp luật mà không phụ thuộc vào nội dung di chúc. Nhưng các cơ quan chức năng tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã không căn cứ vào quy định pháp luật, truất quyền thừa kế của ông Thà?
Bật ra tiếng nói vì quá ức
Bỗng dưng bị truất quyền thừa kế, ông Thà làm đơn khiếu nại gửi nhiều nơi, nhưng do bị câm nên hành trình đấu tranh đòi quyền lợi của ông cực kỳ gian nan.
Ngày 17/1/2002, Phó Chủ tịch UBND phường7, TP.Vũng Tàu Trương Thị Quý ký văn bản trả lời đơn khiếu nại của ông Thà như sau: Phần đất tọa lạc tại số 123/3A Phạm Hồng Thái do bà Hai làm chủ sử dụng theo chủ quyền nhà đã được cơ quan chức năng cấp. Bà Hai có di chúc để lại toàn bộ nhà đất trên cho bà Xẹo. Bà Xẹo đã chuyển nhượng lô đất trên cho những người khác và họ đã được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất theo pháp luật, khẳng định việc các hộ đang sử dụng đất tọa lạc tại số 123/3A Phạm Hồng Thái là có căn cứ và đúng pháp luật.
Ông Thà tiếp tục có đơn khiếu nại. Ngày 26/3/2003, Phó Chủ tịch UBND TP.Vũng Tàu Bùi Văn Hải lại trích dẫn văn bản nói trên của UBND phường 7, đồng thời cho rằng đây là vụ tranh chấp mà người sử dụng đất đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp sổ đỏ nên thuộc thẩm quyền của tòa án; vì thế, chính quyền đề nghị ông Thà gửi đơn đến tòa án.
Phường và thành phố trả lời lòng vòng khiến ông Thà và dư luận nghi ngờ đã có sự bao che, nhưng ông Thà dù là người khuyết tật vẫn không nhụt chí quyết đi tìm công lý. Đáng nói, suốt 12 năm theo đuổi vụ này trong tình trạng mất tiếng nói và phải ra hiệu bằng tay, ánh mắt nhưng do qua ức mà gần đây, từ một người câm, ông Thà đã nói được dù giọng của ông chưa thật tròn tiếng…
Thế mới biết nỗi đau bị tước quyền thừa kế của ông lớn như thế nào. Nhưng trên thực tế, đến thời điểm này mặc dù được sự giúp đỡ của Trung tâm Trợ giúp pháp lý Nhà nước tỉnh Bà Rịa-Vũng, ông Thà vẫn chưa được giải quyết quyền lợi chính đáng nói trên do bà Xẹo - người được hưởng toàn bộ khối tài sản nói trên đã chết năm 2011 và đất thì bà đã bán hết từ trước năm 2002.
Người câm uất ức đi kiện bỗng biết nói là một câu chuyện hy hữu từ trước tới nay, vì thế các cơ quan có thẩm quyền ở Bà Rịa - Vũng Tàu cần lưu ý, bởi việc đòi quyền lợi của ông Thà là chính đáng và nguyện vọng cũng rất chính đáng nhưng đã bị cơ quan có thẩm quyền gạt bỏ.
