Khất lần bồi thường
Tháng 7/2009, Cty Thiên Thuận Tường ký hợp đồng với Cty Cổ phần Kinh doanh than Cẩm Phả để gia công, chế biến, sàng tuyển than, tại khu vực khai trường Cánh Đông Nam thuộc G9 Mông Dương (TP Cẩm Phả), với diện tích 13,5ha.
Tại thời điểm này, khai trường Cánh Đông Nam thuộc G9 Mông Dương chỉ là ngọn đồi heo hút với đường vào hiểm trở của các hộ dân được giao trồng keo lấy gỗ được cấp sổ đỏ từ năm 2003. Sau khi ký hợp đồng với đối tác, Cty Thiên Thuận Tường đã kiểm kê bồi thường giải phóng mặt bằng cho các hộ dân lên đến 3,5 tỷ đồng.
Khi có mặt bằng, Cty Thiên Thuận Tường đã tập trung huy động máy móc, thiết bị để san lấp mặt bằng và xây dựng nhà điều hành, nhà nghỉ giữa ca và các công trình khác phục vụ sản xuất. Gần 200 công nhân chủ yếu là lao động địa phương được sử dụng tại chỗ có việc làm ổn định với mức thu nhập bình quân khoảng 5 - 6 triệu đồng/tháng. Mức thu nhập ấy chưa cao, song so với thu nhập từ trồng keo thì cao hơn nhiều lần.
Trong hơn 4 năm hoạt động (từ tháng 7/2009 đến hết năm 2013) Cty Thiên Thuận Tường đã sàng tuyển cho đối tác với khối lượng trên 1 triệu tấn đất đá lẫn than để thu than thành phẩm.
Đến tháng 3/2013, Tập đoàn Than – Khoáng sản Việt Nam (TKV) có chủ trương quy hoạch mặt bằng nêu trên xây dựng hệ thống kho chứa để cung cấp cho Nhà máy Nhiệt điện Mông Dương. TKV đã giao cho Cty Kho vận và Cảng Cẩm Phả làm chủ đầu tư. Để thu hồi mặt bằng khai trường Cánh Đông Nam thuộc G9 Mông Dương, Cty Kho vận và Cảng Cẩm Phả đã cùng Cty Thiên Thuận Tường tiến hành kiểm đếm, lập phương án bồi thường, hỗ trợ, giải phóng mặt bằng cho Cty Thiên Thuận Tường với tổng số tiền khoảng gần 30 tỷ đồng.
Mặc dù mới chỉ là thống nhất về phương án đền bù giải phóng mặt bằng trên giấy và chưa nhận bất kỳ 1 đồng tiền bồi thường nào nhưng để tạo điều kiện cho đối tác, Cty Thiên Thuận Tường vẫn tạm bàn giao mặt bằng cho chủ đầu tư để thi công, bảo đảm kế hoạch.
Tuy nhiên, sau khi Cty Thiên Thuận Tường bàn giao mặt bằng cho chủ đầu tư xong thì đối tác lại “lờ” đi nghĩa vụ tài chính của mình. Trái với việc sốt sắng bàn giao mặt bằng của Cty Thiên Thuận Tường, Cty Kho vận và Cảng Cẩm Phả lại “trở mặt” bằng việc khất lần chuyện bồi thường.
Thậm chí, để thoái thác nghĩa vụ chi trả 30 tỷ đồng giải phóng mặt bằng, Cty Kho vận và Cảng Cẩm Phả nại ra các lý do để xác định lại giá trị bồi thường. Họ đòi hỏi các thủ tục, giấy tờ có liên quan để xác định nguồn gốc đất và cho rằng mặt bằng đó được “mượn” của Cty Cổ phần Than Mông Dương (đều thuộc TKV) nhằm mục đích tránh bồi thường cho Cty Thiên Thuận Tường.
Hai trăm công nhân thấp thỏm chờ việc
Trước sự “giở trò” của đối tác, Cty Thiên Thuận Tường đã đề nghị UBND TP Cẩm Phả và UBND tỉnh Quảng Ninh vào cuộc xác minh rõ nguồn gốc đất đai. Sau khi có kết quả xác minh nguồn gốc đất của các cơ quan chức năng, UBND tỉnh Quảng Ninh đã kết luận: Việc hai công ty này cho nhau “mượn” diện tích nêu trên là không có cơ sở pháp lý và yêu cầu hai đơn vị gồm Cty Thiên Thuận Tường và Cty Kho vận Cảng Cẩm Phả tự thỏa thuận về phương án bồi thường, nếu không tự giải quyết được thì có thể đưa ra tòa giải quyết.
Ngày 24/8, tại cuộc họp liên ngành của UBND tỉnh Quảng Ninh do Sở TNMT chủ trì, trong biên bản cuộc họp khẳng định, toàn bộ tài sản như nêu trên của Cty Thiên Thuận Tường là hợp pháp và đang xin ý kiến chỉ đạo của UBND tỉnh để giải quyết vụ việc.
Sự việc nhùng nhằng hơn 3 năm nay, hai bên vẫn không tự thỏa thuận, thống nhất giải quyết được. Cty Thiên Thuận Tường do thiếu vốn đã không thể sản xuất kinh doanh, gần 200 công nhân suốt 3 năm qua vẫn thất nghiệp và thấp thỏm chờ ngày có việc trở lại.
Ông Vũ Mạnh Tuấn, từng là quản đốc của Cty Thiên Thuận Thường cho biết, trước đấy trên khu đất này nhộn nhịp lắm. Hàng trăm công nhân làm việc ngày đêm, bây giờ chỉ còn lại vài người được công ty giữ lại trông đất và đống thiết bị đã biến thành sắt vụn, còn lại cho nghỉ việc không thời hạn hết rồi.
Ông Trần Hòa - Giám đốc Cty Thiên Thuận Tường cho biết, từ những việc làm trên của Cty Cổ phần Kho vận Cảng Cẩm Phả đã gây nên thiệt hại lớn cho doanh nghiệp. Cụ thể, gần 200 lao động bị mất việc làm và toàn bộ máy móc, thiết bị, phương tiện và các công trình xây dựng phục vụ cho sản xuất và sinh hoạt, với giá trị khoảng gần 50 tỷ đồng, đã kéo dài gần 4 năm nay nhưng chưa được đơn vị này đến bù thỏa đáng. Do bị mất việc làm, một số ít chuyển sang làm nông nghiệp, số còn lại phải ngồi nhà chờ việc.
Trong khi hai bên chưa giải quyết được quyền lợi thì ngày 12/9 vừa qua, lấy lý do bảo vệ tài sản và thiết bị, Cty Cổ phần Kho vận Cảng Cẩm Phả với sự có mặt của lực lượng chức năng của TP Cẩm Phả để bảo vệ thi công, xây dựng hàng rào bảo vệ tài sản và thiết bị ngay trên diện tích đang có tranh chấp, chưa được bồi thường thỏa đáng cho Cty Thiên Thuận Tường.