Hôm nay (8/8), TAND huyện Mỹ Đức (Hà Nội) mở phiên tòa xét xử 14 bị cáo nguyên là cán bộ xã Đồng Tâm và Phòng TN&MT huyện Mỹ Đức.
Cáo trạng truy tố thể hiện: Năm 1996, UBND tỉnh Hà Tây (cũ) có quyết định cấp đất giãn dân số 868.
Căn cứ kế hoạch sử dụng đất đã được Đảng ủy, HĐND xã Đồng Tâm duyệt thực hiện, UBND xã Đồng Tâm lập tờ trình xin thu hồi hơn 5.400m2 để giao cho 49 hộ dân làm nhà ở.
Sau khi có quyết định của UBND tỉnh Hà Tây (cũ), UBND xã Đồng Tâm lúc đó do Nguyễn Văn Bột làm Chủ tịch xã và Nguyễn Xuân Trường cán bộ địa chính xã đã trực tiếp thực hiện việc giao đất cho 39/49 hộ với tổng diện tích gần 4.100 m2
Khoảng 1.300 m2 đất còn lại, UBND xã Đồng Tâm không giao cho 10 hộ dân như tờ trình đã được UBND tỉnh Hà Tây (cũ) phê duyệt.
Năm 2002, Nguyễn Văn Bột chuyển công tác, Nguyễn Văn Sơn được bổ nhiệm làm Chủ tịch UBND xã Đồng Tâm, lúc này, Trường báo cáo về hơn 1300 m2 chưa được giao theo quyết định 868.
Do chuẩn bị có việc đo đạc lại đất thổ cư, Nguyễn Văn Sơn, Nguyễn Tiến Triển – Bí thư Đảng ủy xã và Nguyễn Xuân Trường hội ý đồng thời thống nhất chuyển hơn 1300m2 đất cho 10 cán bộ chủ chốt của xã. Mỗi suất đất có mức thu phí 100.000 đồng/m2
Trong các cán bộ chủ chốt của xã được giao đất gồm có: Nguyễn Tiến Triển – Bí thư Đảng ủy xã, Nguyễn Văn Sơn – Chủ tịch UBND xã, Nguyễn Văn Đức – Phó Chủ tịch UBND xã, Lê Đình Tuyến – Phó Bí thư Đảng ủy xã…
Một số cán bộ lấy tên của người thân trong gia đình để đứng tên người được giao đất.
Năm 2008, do có việc đo đạc lại bản đồ diện tích đất toàn xã Đồng Tâm, để hợp thức hóa việc chia chác số đất trên, Nguyễn Văn Sơn được đề nghị làm Biên bản hội nghị Đảng ủy, HĐND, UBND xã thống nhất việc chia đất cho 10 cán bộ. Thời gian biên bản được lùi lại…6 năm.
Tại tòa, nguyên Bí thư Đảng ủy xã Đồng Tâm khai, vào thời điểm thực hiện hành vi phạm tội do nhận biết pháp luật chưa đầy đủ nên đã ký vào văn bản do cán bộ ủy ban trình về chủ trương bán hơn 1.000m2 đất khu giãn dân.
“Tôi nghĩ để hoàn thành nhiệm vụ, thì còn khu đất ế hơn 1.000m2 nên khi được Uỷ ban trình bày là bán cho anh em hợp lý nên tôi đồng ý”, cựu Bí thư Đảng ủy trình bày.
Trước lời khai về nhận thức pháp luật ngô nghê của các bị cáo, chủ tọa phiên tòa gay gắt: "Bị cáo là Bí thư Đảng ủy xã thì phải hiểu được thẩm quyền, đối tượng được cấp đất giãn dân là như thế nào. Cấp không hoàn thành kế hoạch thì phải báo cáo lại chứ không phải tự bán vượt quá thẩm quyền".
Tự ý cấp đất cho… người thân
Trong các hành vi của các cựu lãnh đạo UBND xã Đồng Tâm bị VKS Nhân dân Mỹ Đức truy tố, có việc Nguyễn Tiến Triển – cựu Bí thư Đảng ủy xã Đồng Tâm cùng Nguyễn Văn Sơn, Nguyễn Xuân Trường đã tự ý cấp, giao 3 suất đất với diện tích hơn 509,5 m2 cho 3 cá nhân nhưng không phải nộp tiền sử dụng đất.
Theo đó, trước năm 1995, UBND xã Đồng Tâm quy hoạch khu vực Rộc Già (thôn Đồng Mít, xã Đồng Tâm) để xây dựng chợ đầu mối nông sản và thông báo cho các hộ kinh doanh ở chợ mua một suất đất với giá 200.000 đồng.
Bà Trần Thị Phóng (vợ của cựu Bí thư Đảng ủy xã) có đơn đề nghị và được UBND xã phê duyệt mua 1 suất.
Đến năm 2002, do UBND xã đo đạc, điều chỉnh lại bản đồ đất thổ cư, suất đất của bà Phóng được chia làm 3. Ngoài bà Phóng có một suất thì Nguyễn Xuân Trường (vợ là Nguyễn Thị Hiền đứng tên) và Nguyễn Thị Mai (em Nguyễn Văn Sơn đứng tên) cũng có phần. Mỗi suất đất này khoảng 240m2.
Năm 2003, suất đất của Nguyễn Xuân Trường được chuyển nhượng với giá 150 triệu đồng cho Lê Đình Dũng.
Năm 2009, khi đo đạc lại bản đồ diện tích toàn xã, suất đất của bà Phóng đã làm hồ sơ cho tặng quyền sử dụng đất cho Nguyễn Trọng Điều, còn suất đất của Nguyễn Văn Sơn thì chuyển tên sở hữu cho em trai là Nguyễn Văn Dung.
Đến năm 2011, 2012, Lê Đình Dũng và Nguyễn Trọng Điều làm hồ sơ quyền sử dụng đất. UBND xã Đồng Tâm mà trực tiếp là Lê Đình Thuần – Chủ tịch UBND xã, và Nguyễn Xuân Trường đã ký xác nhận hồ sơ sử dụng đất hợp pháp trước ngày 15/10/1993 để trình UBND huyện Mỹ Đức cấp sổ đỏ cho hai cá nhân trên. Hiện hai giấy sử dụng đất này đã được thu hồi.
Ngoài các hành vi trên, cựu cán bộ xã còn sai phạm trong việc cấp bán đất trái thẩm quyền cho 9 hộ dân với diện tích hơn 1.600 m2; hợp thức hóa đất lấn chiếm cho hai hộ dân với tổng diện tích hơn 550m2; hợp thức hóa trái quy định hồ sơ đề nghị cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho 12 hộ với diện tích hơn 1.800m2.
Các bị cáo này gồm Nguyễn Tiến Triển (SN 1954) - nguyên Bí thư Đảng ủy; Nguyễn Văn Sơn (Sn 1958), Lê Đình Thuần (SN 1965), Nguyễn Văn Bột (SN 1955) - đều nguyên là Chủ tịch UBND xã; Nguyễn Văn Đức (SN 1965) - nguyên Chủ tịch HĐND; Nguyễn Xuân Trường (SN 1959) - nguyên cán bộ địa chính; Bùi Văn Dũng (SN 1958) - nguyên Trưởng ban Tài chính; Bùi Văn Hồng (SN 1958) - nguyên Xã đội trưởng; Nguyễn Văn Minh (SN 1960) - nguyên Trưởng công an; Nguyễn Văn Khang (SN 1965) - nguyên kế toán ngân sách.
Có 4 bị cáo là cán bộ huyện Mỹ Đức phải hầu tòa về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”, gồm Phạm Hữu Sách (SN 1965) - nguyên Trưởng phòng TN&MT; Đinh Văn Dũng (SN 1959), Bạch Văn Đông (SN 1974), Trần Trung Tấn (SN 1975) - nguyên GĐ, Phó GĐ và cán bộ Văn phòng đăng ký đất đai.