Kết quả thu hồi tài sản thất thoát đáng khích lệ
Trong bối cảnh công tác sắp xếp, kiện toàn tổ chức bộ máy nhà nước diễn ra đồng loạt, khẩn trương từ Trung ương đến địa phương; số việc, số tiền phải thi hành đều tăng so với cùng kỳ năm 2024 (6 tháng đầu năm tăng gần 11% về việc; gần 28% về tiền), một số khó khăn, vướng mắc phát sinh do cơ quan phối hợp đã bị giải thể hoặc đang trong quá trình sáp nhập, sắp xếp lại bộ máy; nhiều vụ việc giá trị phải thi hành án đặc biệt lớn, số lượng đương sự lên đến hàng chục nghìn người, khối lượng tài sản đặc biệt lớn, ở nhiều địa phương khác nhau dẫn đến việc phải huy động rất nhiều nhân lực, thời gian và chi phí để thực hiện...
Tuy nhiên, toàn Hệ thống THADS đã khắc phục khó khăn, nỗ lực phấn đấu, đề ra nhiều giải pháp linh hoạt để duy trì tổ chức thi hành án; kết quả THADS vẫn giữ được ổn định, tương đương với cùng kỳ năm 2024, trong đó, kết quả thi hành xong về tiền tăng cả về giá trị tuyệt đối và tỷ lệ thi hành. Kết quả thu hồi tài sản bị thất thoát, chiếm đoạt trong các vụ án hình sự về tham nhũng, kinh tế, nhất là các vụ việc thuộc diện Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực theo dõi, chỉ đạo đạt kết quả đáng khích lệ (6 tháng thi hành xong 2.061 việc với số tiền trên 9.781 tỷ đồng).
Tuy nhiên, việc thi hành các vụ án hình sự tham nhũng gặp rất nhiều khó khăn. Theo phản ánh của Cục THADS Bà Rịa - Vũng Tàu thì nhiều vụ việc vừa là án tham nhũng kinh tế, vừa là án tín dụng, ngân hàng (thuộc diện nợ xấu theo Nghị quyết 42/2017/NQ-QH14 của Quốc hội; Ngân hàng không đồng ý cho cơ quan THADS xử lý tài sản; đương sự không có tài sản nào khác, ngoài tài sản nợ xấu không được xử lý). Trong quá trình điều tra, xét xử, tài sản của đương sự không được phong tỏa ngăn chặn (không được áp dụng biện pháp bảo đảm, biện pháp cưỡng chế); vì vậy, đến giai đoạn THADS không còn hoặc còn rất ít tài sản để thu hồi thi hành án; Tài sản đang bị tranh chấp, các bên đương sự khởi kiện và Tòa án đang thụ lý, giải quyết, Cơ quan THADS chưa kê biên, xử lý tài sản bảo đảm thi hành án.
Bên cạnh đó, là sự quá tải về số lượng vụ việc và giá trị phải thi hành gây áp lực lớn cho công tác thi hành án; Ý thức chấp hành pháp luật chưa cao, gây khó khăn cho việc thi hành án; Sự bất cập của pháp luật cần sửa đổi, bổ sung để phù hợp với thực tiễn; Sự chưa thống nhất giữa các ngành luật, gây khó khăn trong áp dụng pháp luật. Các vụ việc tín dụng, ngân hàng phức tạp, do liên quan đến nhiều bên, tài sản lớn, khó xử lý.
Ưu tiên thi hành các vụ việc có giá trị lớn
Phản ánh từ Cục THADS Tiền Giang cho thấy, mặc dù công tác thu hồi tài sản trong các vụ án kinh tế, tham nhũng, tiếp tục được quan tâm chỉ đạo sâu sát, quyết liệt, đạt hiệu quả. Tuy nhiên, một số vụ bán đấu giá tài sản không có người mua, do tâm lý e ngại mua tài sản thi hành án, nhà đất trong sâu, lối đi không thuận lợi... phải giảm giá nhiều lần làm kéo dài thời gian giải quyết việc thi hành án.
Việc Công an cấp huyện chấm dứt hoạt động kể từ ngày 01/3/2025. Khi không còn tổ chức Công an cấp huyện thì việc bảo vệ cưỡng chế thi hành án gặp khó khăn, do lực lượng Công an cấp xã không đủ để bảo đảm việc bảo vệ cưỡng chế. Bên cạnh đó, Thông tư liên tịch 03/2012/TTLT-BTP-BCA ngày 30/3/2012 của Bộ Tư pháp - Bộ Công an, quy định cụ thể việc phối hợp bảo vệ cưỡng chế trong THADS, thì cơ quan THADS sẽ trao đổi phối hợp với cơ quan cùng cấp để trao đổi việc thực hiện cưỡng chế.
Hiện nay, trong công tác xây dựng kế hoạch và phương án bảo vệ cưỡng chế cấp Chi cục THADS phải có văn bản báo cáo Cục THADS để Cục có văn bản yêu cầu Công an tỉnh phối hợp xây dựng kế hoạch cưỡng chế có huy động lực lượng theo đề nghị của cấp Chi cục, làm kéo dài thời gian thi hành án.
Còn tại TP Hồ Chí Minh, nơi có vụ án Trương Mỹ Lan và đồng phạm với số lượng đương sự kỷ lục trong lịch sử tố tụng 43.125 trường hợp, Cục THADS Thành phố đang phải đối mặt với những áp lực không nhỏ khi số lượng văn bản cần thông báo là con số lớn nhất từ trước đến nay. Trong khi, chấp hành viên Cục THADS không chỉ tổ chức thi hành án vụ án Vạn Thịnh Phát mà còn phải thi hành rất nhiều bản án, cũng như các vụ đại án về tham nhũng, kinh tế khác. Tuy nhiên, Cục THADS đã nỗ lực, tích cực, khẩn trương, chủ động rà soát thông tin, xây dựng các phương án, kế hoạch, chủ động xây dựng phần mềm thông báo THADS, phần mềm thanh toán tiền thi hành án nhằm bảo đảm một lệnh thanh toán sẽ chi trả được cho toàn bộ người được thi hành án, với mong muốn cắt giảm tối đa thời gian giải quyết thủ tục hành chính phát sinh trong quá trình thi hành vụ việc, bảo đảm các đương sự trong bản án Trương Mỹ Lan và đồng phạm (giai đoạn 2) được nhận thông báo thi hành án và nhận tiền thi hành án trong thời gian sớm nhất khi bản án có hiệu lực pháp luật, được thụ lý thi hành. Số tiền dự kiến sẽ chi trả cho người được thi hành án (Bản án Trương Mỹ Lan và đồng phạm - giai đoạn 2) đợt 1 khoảng trên 8.692 tỷ đồng.
Án tham nhũng kinh tế với số lượng tiền rất lớn, ảnh hưởng đến việc hoàn thành các chỉ tiêu trong năm, do đó, các cơ quan THADS đều xác định sẽ tập trung cao độ nguồn lực, quyết liệt chỉ đạo, đề ra các giải pháp, hướng xử lý phù hợp, tổ chức thi hành các vụ việc có điều kiện thi hành, đặc biệt là các vụ việc có giá trị lớn, các vụ việc thu hồi tiền, tài sản trong các vụ án hình sự về tham nhũng, kinh tế, nhằm nâng cao tỷ lệ thi hành án và hiệu quả thu hồi tiền, tài sản cho Nhà nước; Thực hiện nghiêm các quy định về kê biên, thẩm định giá, bán đấu giá tài sản, bảo đảm khách quan, đúng quy định; tập trung xử lý dứt điểm các việc giao tài sản đã bán đấu giá thành;…
