Cuối năm 2010, ông Nguyễn Mạnh Hùng có đơn khởi kiện yêu cầu bà Nguyễn Thanh Hương (bên bán nhà) phải tiếp tục thực hiện hợp đồng mua bán căn nhà số 70, tổ 5, K36 phường Ngọc Hà, Ba Đình, Hà Nội và giao trả nhà cho ông. Nếu bà Hương muốn giữ lại nhà thì phải trả cho ông số tiền trị giá nhà theo giá thị trường hai bên thỏa thuận. Ông Hùng còn cho rằng mình đã mua căn nhà này của bà Hương với giá 1,3 tỷ đồng, ký hợp đồng mua bán ngày 15/7/2010 tại Văn Phòng công chứng (VPCC) Thái Hà và đến ngày 8/9 thì làm xong thủ tục sang tên nhà đất.
Xử sơ thẩm lần 1, TAND quận Ba Đình đã bác yêu cầu khởi kiện của ông Hùng với nhận định: việc mua bán nhà giữa hai bên là không hợp pháp; Bên bán không được các thành viên trong gia đình tặng cho nhà đất hợp pháp (thiếu người được hưởng thừa kế theo di chúc và bố bà Hương viết di chúc định đoạt tài sản chung khi chưa hết thời hiệu chia di sản của vợ).
Bản án này sau đó đã bị TAND TP. Hà Nội tuyên hủy, trả hồ sơ yêu cầu tòa cấp sơ thẩm xác minh rõ một số nội dung. Nhưng trong giai đoạn chuẩn bị xét xử sơ thẩm (lần hai) thì ông Hùng đã có đơn thay đổi yêu cầu khởi kiện thành “đòi tài sản”. Tại phiên xử sau đó, HĐXX TAND quận Ba Đình đã chấp nhận việc thay đổi yêu cầu khởi kiện này và nhận định rằng, bản chất yêu cầu thực hiện hợp đồng chuyển nhượng nhà đất và yêu cầu đòi tài sản vẫn là đòi tài sản và các chủ thể tham gia giao dịch về tài sản, đối tượng giao dịch vẫn là một, không làm phát sinh các quan hệ dân sự khác, không thay đổi địa vị tố tụng của các đương sự, không vượt quá yêu cầu khởi kiện ban đầu…
Tuy cho rằng hai yêu cầu khởi kiện là tương tự như nhau nhưng không hiểu sao, HĐXX sơ thẩm lần này lại có phán quyết ngược lại HĐXX sơ thẩm lần 1 khi tuyên bố chấp nhận yêu cầu khởi kiện của ông Hùng và cho rằng đủ cơ sở để xác nhận hợp đồng chuyển nhượng nhà đất ký ngày 15/5/2010 tại VPCC Thái Hà giữa bà Hương và ông Hùng có hiệu lực.
Trong đơn kháng cáo và cũng như trình bày trước đó, bà Hương khẳng định mình chỉ vay tiền ông Hùng (thế chấp sổ đỏ) chứ không bán nhà. Hợp đồng mua bán nhà với ông Hùng là hợp đồng giả cách và khi hai bên ký hợp đồng thì sổ đỏ đang được bà Hương thế chấp vay tiền của anh Phạm Văn Hiếu nên hợp đồng này là vô hiệu. Hơn nữa, HĐXX sơ thẩm lần 2 đã không làm rõ được các nội dung như yêu cầu của Tòa cấp phúc thẩm trước đó như: làm rõ hợp đồng chuyển nhượng nhà đất có thuộc trường hợp giả tạo nhằm che đậy việc vay nợ giữa hai bên hay không? làm rõ việc tại sao ngày 17/5/2010, ông Hiếu và bà Hương mới lập văn bản huỷ hợp đồng mua bán nhà đất mà trước đó 2, VPCC Thái Hà đã công chứng hợp đồng chuyển nhượng nhà đất giữa bà Hương và ông Hùng…
Ngoài ra, theo ý kiến của một số Luật sư thì việc Tòa cấp sơ thẩm chấp nhận cho nguyên đơn thay đổi nội dung khởi kiện từ “yêu cầu thực hiện hợp đồng chuyển nhượng nhà đất” thành “đòi tài sản” là không đúng quy định. Luật sư Nguyễn Trung Thành (Cty Luật TNHH Hòa Lợi) cho hay, Bộ luật Tố tụng Dân sự không có quy định nào về việc nguyên đơn được thay đổi yêu cầu khởi kiện trong giai đoạn chuẩn bị xét xử (chỉ có quy định về việc sửa đổi, bổ sung đơn khởi kiện hay yêu cầu khởi kiện trước khi thụ lý vụ án). Còn tại phiên tòa, nếu nguyên đơn có thay đổi, bổ sung yêu cầu khởi kiện thì HĐXX chỉ chấp nhận khi thay đổi này không vượt quá phạm vi yêu cầu khởi kiện ban đầu.
Liệu bản án sơ thẩm bị Tòa cấp phúc thẩm tuyên hủy lần thứ 2?. Chúng tôi sẽ tiếp tục thông tin về phán quyết của HĐXX tới đây.