45 năm giữ gìn và tô điểm cảnh quan hương sắc bên Lăng Bác Hồ

45 năm đã trôi qua, mỗi lần đi qua Quảng trường Ba Đình, ngước nhìn Lăng Bác, chúng ta lại bồi hồi trước anh linh vị lãnh tụ muôn vàn kính yêu. 

Ngày 2 tháng 9 năm 1969, đúng 9 giờ 47 phút, trái tim vĩ đại của một lãnh tụ vĩ đại đã ngừng đập, "Đời tuôn nước mắt, trời tuôn mưa". Cả dân tộc chìm vào đau thương trong tiếng nấc nghẹn ngào gọi tên Bác! 

Ngày 29 tháng 11 năm 1969, Bộ Chính trị, Trung ương Đảng Lao động Việt Nam ra Quyết nghị: “Với tấm lòng kính yêu vô hạn và đời đời nhớ ơn Hồ Chủ tịch chúng ta phải thực hiện đến mức tốt nhất nhiệm vụ giữ gìn lâu dài thi hài Hồ Chủ tịch và xây dựng Công trình Lăng của Người”.

Thực hiện Quyết nghị của Bộ Chính trị, ngày 2 tháng 9 năm 1973, Thủ tướng Phạm Văn Đồng ký Quyết định chính thức khởi công xây dựng Lăng Bác và cải tạo toàn bộ Quảng trường Ba Đình lịch sử. Trong đó, vườn hoa, cây cảnh, cây xanh là một bộ phận không thể thiếu trong quần thể kiến trúc Lăng, góp phần quan trọng tạo nên sự trang nghiêm, dân tộc, cảnh quan sinh thái thanh bình, môi trường trong lành cho khu vực Lăng.

Ngày 2 tháng 9 năm 1973, công trình Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh được khởi công xây dựng tại Quảng trường Ba Đình - nơi Người đã đọc Tuyên ngôn khai sinh ra nước Việt Nam dân chủ cộng hoà, nhà nước công nông đầu tiên ở Đông Nam Á.

Ngay từ khi mới khởi công, đã có hàng trăm loài cây và hoa đã được trồng và sắp đặt ở các khu vực quanh Lăng Bác theo đúng thiết kế, với phương châm “Dân tộc - Khoa học - Hiện đại” mà Đảng và Nhà nước đã đề ra.

Cây và hoa của non sông gấm vóc về đây hội tụ, đâm chồi khoe sắc thay lòng người dâng niềm tôn kính thiêng liêng hướng về Bác. Mỗi loài cây và hoa đều có ý nghĩa và nét đặc trưng riêng, có dáng thế đẹp, có hương sắc gần gũi thân quen.

Ngày 29 tháng 8 năm 1975, lễ khánh thành Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh được tổ chức trọng thể trong niềm vui thống nhất non sông.

Để duy trì, tôn tạo cảnh quan môi trường khu vực Lăng Bác xanh, sạch, đẹp phục vụ nhân dân, khách quốc tế về Lăng viếng Bác, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 323/TTg ngày 15 tháng 10 năm 1975 về tổ chức quản lý Quảng trường Ba Đình; Ủy ban Hành chính thành phố Hà Nội (nay là Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội) đã ban hành Quyết định số 1465/QĐ-TC ngày 16 tháng 12 năm 1975 về việc thành lập Ban Quản lý Quảng trường Ba Đình.

Đồng thời, Thành ủy và Ủy ban Hành chính thành phố Hà Nội đã ban hành Quyết định số 1698/QĐ-TC ngày 05/5/1978 về tổ chức và biên chế, đồng thời xác định Ban Quản lý Quảng trường Ba Đình là một đơn vị sự nghiệp phục vụ lợi ích công cộng thuộc Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội. 

Giai đoạn từ 1975 đến 1985

Nhiệm vụ đặt ra đối với Ban Quản lý Quảng trường Ba Đình thời kỳ này là: “Chăm sóc cây, cỏ, vườn hoa và trồng cây trong Quảng trường theo thiết kế”. Ngày đầu mới được thành lập còn bộn bề khó khăn về cơ sở vật chất, phương tiện kỹ thuật và cả nguồn nhân lực phân tán, nhiệm vụ đa dạng, yêu cầu cao. Nhưng tất cả cán bộ, viên chức, người lao động Ban Quản lý Quảng trường Ba Đình đều có chung niềm vinh dự được làm việc bên Lăng Bác Hồ. 

Từng bước kiện toàn tổ chức, nâng cao năng lực lãnh đạo của cấp ủy đảng đối với nhiệm vụ chính trị, ngày 18 tháng 02 năm 1983, Ban Thường vụ Quận ủy Ba Đình có Quyết định số 54/QN-QUBĐ chuẩn y kết quả bầu cử Ban Chấp hành, Bí thư, Phó Bí thư chi bộ Ban Quản lý Quảng trường Ba Đình. Đồng thời, có Quyết nghị số 34/QN-QUBĐ chuyển chi bộ cơ sở Ban Quản lý Quảng trường Ba Đình thành Đảng bộ cơ sở Ban Quản lý Quảng trường Ba Đình trực thuộc Đảng bộ Quận.

Giai đoạn 1985 đến 1996

Nhằm từng bước xây dựng khu vực Quảng trường thành một trung tâm văn hóa của Thủ đô và của cả nước, Ban Quản lý Quảng trường Ba Đình được Thành ủy, Ủy ban Hành chính thành phố Hà Nội tiếp tục giao nhiệm vụ: “Chăm sóc và tiếp tục hoàn chỉnh việc trồng cỏ, cây xanh, bảo đảm công tác vệ sinh trong khu vực Quảng trường; Quản lý, vận hành trạm xử lý và cung cấp nước chuyên dùng cho Lăng và Quảng trường đủ, đúng tiêu chuẩn chất lượng”.  

Năm 1994, Đài tưởng niệm các Anh hùng Liệt sỹ khánh thành, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 739/TTg ngày 01/12/1994 giao cho Ban quản lý Lăng, trực tiếp là Ban quản lý Quảng trường Ba Đình quản lý Đài tưởng niệm các Anh hùng Liệt sỹ; Uỷ ban nhân dân thành phố Hà Nội đã có Quyết định số 634/QĐ-UB ngày 12/2/1996 giao cho Ban Quản lý Quảng trường Ba Đình quản lý khu vực Đài tưởng niệm các Anh hùng liệt sỹ. 

Sau hơn 20 năm, kể từ khi Lăng Bác được khánh thành, đội ngũ cán bộ, viên chức, người lao động Ban Quản lý Quảng trường Ba Đình, xây đắp lên truyền thống, phẩm chất tiêu biểu của đơn vị, đó là: “Trung thành vô hạn, đoàn kết thống nhất, lao động sáng tạo”, xứng đáng với vinh dự được giữ gìn, tô thắm cảnh quan bên Lăng Bác Hồ và Trung tâm chính trị, văn hóa của cả nước. 

Giai đoạn từ 1997 đến nay

Năm 1996, Thủ tướng Chính phủ ký ban hành Quyết định số 930/TTg ngày 14 tháng 12 năm 1996 về việc giao Ban Quản lý Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh quản lý Quảng trường Ba Đình; Ủy ban nhân dân Thành phố Hà Nội có Quyết định số 1260/QĐ-UB về việc chuyển giao Ban quản lý Quảng trường Ba Đình sang Ban Quản lý Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh. 

Ngày 28 tháng 3 năm 1997, Uỷ ban nhân dân thành phố Hà Nội đã bàn giao nguyên trạng Ban quản lý Quảng trường Ba Đình cho Ban quản lý Lăng. Đồng thời, Thành uỷ Hà Nội đã ban hành Quyết định số 56/QĐ-TC ngày 08 tháng 4 năm 1997 về việc chuyển giao Đảng bộ cơ sở Ban Quản lý Quảng trường Ba Đình trực thuộc Quận uỷ Ba Đình về sinh hoạt với Đảng bộ Đoàn 969 thuộc Đảng bộ Quân đội.

Ngày 2 tháng 5 năm 1997, Thành uỷ Hà Nội đã chính thức bàn giao Đảng bộ Ban Quản lý Quảng trường Ba Đình về Đảng bộ Đoàn 969. Theo đó, đánh dấu bước ngoặt mới về vị trí pháp lý đến cơ chế lãnh đạo, chỉ đạo và mô hình quản lý đối với đơn vị (từ đơn vị sự nghiệp phục vụ lợi ích công cộng trực thuộc Thành phố Hà Nội chuyển sang đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc Ban Quản lý Lăng - cơ quan thuộc Chính phủ).

Từ những năm 1997 trở lại đây, công tác duy trì chăm sóc vườn hoa, cây cảnh, cây xanh, thảm cỏ tại Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh đã có nhiều đổi mới, áp dụng công nghệ hiện đại, tiết kiệm ngân sách. Ngoài việc thực hiện nhiệm vụ chính trị thường xuyên, đơn vị đã hoàn thành tốt những nhiệm vụ đột xuất; Tổ chức tiếp nhận an toàn các đôn chậu và chăm sóc tốt nhiều cây hoa, cây cảnh quý hiếm của các địa phương tổ chức và cá nhân trao tặng để phục vụ tôn tạo, trang trí khu vực Lăng.

Đặc biệt, từ năm 2013, triển khai thực hiện Đề án 2341 của Thủ tướng Chính phủ về “giữ gìn lâu dài, bảo vệ tuyệt đối an toàn thi hài Chủ tịch Hồ Chí Minh và phát huy ý nghĩa chính trị, văn hóa của Công trình Lăng trong giai đoạn mới”, Ban đã thực hiện việc cải tạo, trồng mới 02 vườn tre bên Lăng Bác bảo đảm sinh trưởng phát triển tốt, duy trì vẻ đẹp vốn có của Lăng Bác và Quảng trường Ba Đình; thay thế trồng mới một số cây bóng mát tại Lăng, Quảng trường Ba Đình và tuyến phố đi bộ...

Đến nay, Lăng Bác có cảnh quan sạch đẹp, thu hút nhiều du khách. Trong niềm xúc động được một lần nhìn thấy Bác, mọi người còn thêm cả niềm vui vì Quảng trường Ba Đình vẫn giữ được không khí trong lành, cảnh quan môi trường xanh, sạch đẹp. 

45 năm là một chặng đường hình thành và phát triển của đơn vị. Dù trong điều kiện, hoàn cảnh nào, cán bộ, viên chức, người lao động luôn nhận thức rõ tầm quan trọng và ý nghĩa chính trị, văn hóa của Công trình Lăng, Quảng trường Ba Đình, đều có chung niềm vinh dự, tự hào giữ gìn và tô điểm hương sắc bên Lăng Bác Hồ kính yêu. 

Ngày 16 tháng 12 hàng năm là Ngày truyền thống của Ban Quản lý Quảng trường Ba Đình. Nhìn lại những thành tích kết quả đã đạt được, mỗi cán bộ, công chức, viên chức và người lao động Ban Quản lý Quảng trường Ba Đình luôn trân trọng, tự hào và tự hứa rằng sẽ tiếp tục nỗ lực ra sức phấn đấu, xứng đáng với sự tin tưởng của Đảng, Nhà nước và nhân dân giao cho.