Những tháng ngày tủi nhục
Trở về quê sau 7 năm xa cách, N trông già dặn hơn so với số tuổi của mình. 22 tuổi, nhưng N có đến 7 năm làm vợ người đàn ông Trung Quốc. Chỉ có điều, em đến với người chồng đó không phải vì tình yêu mà do bị bán.
Đó là một ngày giữa tháng 7/2012. Thời điểm ấy N vừa bước qua tuổi 15 trăng tròn. Cũng như bao sơn nữ trong bản, do hoàn cảnh khó khăn, thiếu ăn, thiếu mặc nên N luôn khao khát có cuộc sống no đủ.
Chứng kiến nhiều người sang Trung Quốc làm việc, cô gái tuổi mới lầm tưởng về cuộc sống sung túc ở xứ người. Điều đó cộng với việc bị các đối tượng mua bán người vẽ ra viễn cảnh về cuộc sống như mơ khi sang Trung Quốc nên N càng mong ước được sang bên đó làm việc.
Để thực hiện dự định của mình, N rủ thêm người bạn cùng làng tên là N.T.P (SN 1998). Hai cô gái nhanh chóng “sập bẫy” các đối tượng mua bán người. Trong một lần ra trung tâm xã chơi, N và P tìm đến nhà của Lô Thị Thanh (SN 1987) trú xã Nga My, huyện Tương Dương. Biết Thanh có nhiều mối quan hệ, cả hai nhờ người phụ nữ này đưa sang Trung Quốc làm việc.
Thanh vờ hứa sẽ giúp đỡ hai cô gái trẻ nhưng lại đến nhà Lương Thị Khấy (SN 1986), trú xã Yên Hòa, huyện Tương Dương báo tin đã tìm được 2 người để bán sang Trung Quốc làm vợ. Tại đây, Khấy và Thanh thống nhất sẽ đưa 2 cô gái trẻ sang Trung Quốc với giá 40 triệu đồng/người. Mỗi người được đưa đi, Thanh sẽ được Khấy trả 10 triệu đồng.
Khi đã tìm được “con mỗi”, Khấy liên lạc với một người phụ nữ tên Hoa (là người ở Xiêng My, huyện Tương Dương) đang sinh sống ở Trung Quốc về đưa người sang. Cả N và P sau đó được các đối tượng đưa ra Móng Cái (Quảng Ninh) rồi vượt biên sang Trung Quốc bằng đường tiểu ngạch.
Tại xứ người, cả hai ở lại nhà Hoa vài ngày. Sau đó, N được bán cho một người đàn ông Trung Quốc với giá 6 vạn nhân dân tệ (tương đương gần 200 triệu đồng). Sau đó một tháng, P cũng bị bán với mức giá trên.
Bị bán sang Trung Quốc làm vợ, N và P mới vỡ mộng. Hóa ra viễn cảnh mà các đối tượng nói chỉ là những chuỗi ngày tủi nhục ê chề, bị đối xử tệ bạc, bị hành hạ, phải phục vụ chồng và gia đình. Chưa hết, vì sợ em bỏ trốn nên chồng và gia đình chồng luôn tìm cách quản thúc chặt chẽ. Tủi nhục, nhưng phần vì không quen biết ai, không hiểu tiếng nên cả hai đều không có cách thoát ra ngoài.
Hành trình giải cứu
Con gái “đi làm thuê” không lâu thì tại quê nhà, do sốt ruột nên bố của N là ông Lương Văn T đã đến nhà Thanh để hỏi tin tức con mình. Tại đây, Thanh đã 2 lần đưa tiền cho ông T với tổng số tiền 27 triệu đồng và yêu cầu không viết đơn tố cáo.
Tháng 4/2017, P may mắn trốn thoát về Việt Nam. Tuy nhiên do bị các đối tượng đe dọa nên cô gái này không viết đơn tố cáo lên cơ quan công an. Do vậy, mọi thông tin về N càng mịt mù hơn.
Quay lại với N, biết chống cự sẽ không giải quyết được việc gì, em một mặt giả vờ nghe lời chồng và gia đình chồng, mặt khác âm thầm thực hiện kế hoạch bỏ trốn. N chịu khó học tiếng và bí mật tích góp tiền để chuẩn bị cho hành trình bỏ trốn.
Bắt đầu từ giữa năm 2018, N luôn tìm cách gửi thông tin về quê nhà để mong được cơ quan chức năng giúp đỡ. Tháng 6/2019, các trinh sát đội 6, Phòng CSHS công an tỉnh Nghệ An nhận được lời cầu cứu từ bên kia biên giới của L.T.N nên đã khẩn trương phối hợp với tổ chức Rồng Xanh xác minh thông tin, nơi ở của nạn nhân và tiến hành giải cứu thành công, đưa N trở về Việt Nam đoàn tụ gia đình. Khi trở về Việt Nam, N mới biết rằng trước đó 2 năm, người bạn của mình là P đã may mắn trốn thoát về nước.
Từ lời khai của các nạn nhân, cơ quan công an đã vào cuộc điều tra. Xác định đây là đường dây mua bán người có tổ chức, chuyên nghiệp, đơn vị đã xác lập chuyên án để điều tra. Từ những chứng cứ thu được, ngày 17/7, ban chuyên án tiến hành bắt khẩn cấp Lương Thị Khấy.
Hai đối tượng tại cơ quan điều tra |
Tại cơ quan công an, lúc đầu Khấy một mực quanh co chối tội. Tuy nhiên, trước sự tố cáo của các nạn nhân và các chứng cứ thu thập được, Khấy đã cúi đầu nhận tội.
Mở rộng điều tra vụ án, ban chuyên án tiếp tục truy bắt đối tượng Lô Thị Thanh. Tuy nhiên, đối tượng này đã đi khỏi địa phương nhiều năm nay. Lần theo các mối quan hệ của đối tượng, những thông tin mà ban chuyên án thu thập được chỉ là đối tượng đang làm việc ở Bến Cát (Bình Dương). Ngay sau đó, một tổ công tác nhanh chóng vào Bình Dương xác minh, truy tìm đối tượng.
Tuy nhiên, việc tìm kiếm thông tin đối tượng gặp nhiều khó khăn khi Bình Dương tập trung nhiều khu công nghiệp, số lao động người Nghệ An rất đông. Sau 3 ngày nỗ lực tìm kiếm, sàng lọc các khu công nghiệp, nhà xưởng, tổ công tác xác định Lô Thị Thanh đang làm việc tại một khu công nghiệp của nước ngoài tại thị trấn Lai Uyên, huyện Bàu Bàng (Bình Dương). Ngày 30/7, Cơ quan CSĐT công an Nghệ An đã ra lệnh giữ người trong trường hợp khẩn cấp đối với Lô Thị Thanh.
Hiện, cơ quan công an đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với Lô Thị Thanh và Lương Thị Khấy về hành vi Mua bán người. Do Khấy đang mang thai nên được tại ngoại, cơ quan CSĐT đã ra lệnh cấm đi khỏi nơi cư trú đối với Khấy.
Gần 85% số vụ mua bán người có “đích đến” là Trung Quốc
Theo thống kê của Bộ Công an, từ năm 2016 đến hết tháng 6/2019, trên cả nước đã phát hiện hơn 1.000 vụ mua bán người với gần 1.500 đối tượng mua bán, đã lừa bán hơn 2.600 nạn nhân.
Đáng chú ý, trong đó có 892 vụ mua bán người sang Trung Quốc (chiếm 84,2% tổng số vụ) với 1.187 đối tượng tham gia, đã lừa bán 2.319 nạn nhân. Các địa phương phát hiện mua bán người nhiều nhất là các tỉnh biên giới giáp Trung Quốc như Lào Cai, Hà Giang, Điện Biên, Quảng Ninh...
Trước tình hình tội phạm mua bán người diễn biến phức tạp và có chiều hướng gia tăng, các lực lượng chức năng đã triển khai đồng bộ nhiều hoạt động nhằm đấu tranh, kiềm chế và đẩy lùi một cách hiệu quả loại tội phạm này, đặc biệt là hoạt động phối hợp của ngành công an với Hội liên hiệp phụ nữ các cấp.
Hội Liên hiệp phụ nữ Việt Nam xác định trách nhiệm của mình và đã tích cực tham gia các hoạt động phòng chống mua bán người từ truyền thông, giáo dục phòng ngừa đến trực tiếp hỗ trợ các nạn nhân.
Nổi bật là "Ngôi nhà bình yên" được thành lập từ năm 2007, đang cung cấp các dịch vụ hỗ trợ nạn nhân toàn diện và theo dõi hỗ trợ tái hòa nhập cộng đồng.