Cách bày mâm ngũ quả đẹp mắt ngày Tết

(PLVN) -Vào dịp Tết Nguyên Đán, các gia đình đều chuẩn bị mâm ngũ quả chu toàn và đẹp mắt, dâng lên bàn thờ tổ tiên và các vị thần linh với ước vọng vào một năm mới an lành, thịnh vượng.

Mỗi dịp Tết đến xuân về, trên bàn thờ của mọi gia đình người Việt đều bày mâm ngũ quả cúng tổ tiên. Ngũ quả - thể hiện cho 5 vị Kim - Mộc - Thủy - Hỏa - Thổ, 5 yếu tố được cho là đã cấu thành nên vũ trũ.Nếu căn cứ theo màu sắc trong triết lý phương Đông thì mâm ngũ quảphải có 5 loại quả với 5 màu khác nhau.

Ngoài ra, ngũ quả còn được xem như biểu tượng cho thành quả sau một năm lao động miệt mài của những người nông dân. Những sản vật kết tinh từ mồ hôi, công sức của những người dân lao động chắt chiu qua những vụ mùa. Để đến khi xuân sang nắng ấm, lựa dịp tốt lành mà thành kính dâng lên ông bà tổ tiên.

Người miền Bắc bày mâm ngũ quả theo thuyết Ngũ hành trong văn hóa phương Đông là vạn vật dung hòa cùng trời đất. Vì thế, mâm ngũ quả cũng phải phối theo 5 màu: Kim màu trắng, Mộc màu xanh, Thủy màu đen, Hỏa màu đỏ, Thổ màu vàng. Cách bài trí, sắp xếp màu sắc từng loại quả xen kẽ với nhau để đẹp mắt, hợp phong thủy ngày Tết.

 

Vì thế, mâm ngũ quả ngày tết cổ truyền của người miền Bắc thường bao gồm: Chuối, dưa hấu (màu xanh); bưởi, phật thủ, cam, quýt hoặc quất (màu vàng); hồng, ớt hoặc táo tây (màu đỏ); đào hoặc lê (màu trắng); mận hoặc nho (màu đen).

Ngoài ra, với những gia đình kỹ tính thì còn quan tâm tới số lượng loại hoa quả, luôn chọn số lẻ vì quan niệm thờ cúng số lẻ thì mọi việc còn có cơ hội để phát triển, nảy nở. Nhiều người kỳ công chọn mua những nải chuối xanh có số quả lẻ vào ngày Tết cũng là vì thế.

Cách trình bày mâm ngũ quả truyền thống là nải chuối xanh ở dưới cùng, đỡ lấy toàn bộ các loại quả khác. Chính giữa là quả bưởi hoặc phật thủ vàng. Các loại quả bày xung quanh. Những chỗ còn trống cài xen kẽ quýt vàng, táo xanh, hoặc những quả ớt chín đỏ.

Do hoa quả, trái cây ngày càng đa dạng nên mâm ngũ quả ngày càng phong phú hơn, người ta cũng không câu nệ chỉ “ngũ quả” nữa mà có thể tăng lên nhiều loại hơn, thêm chùm nho mọng, thêm táo xanh, ớt đỏ, hồng xiêm… 

Nếu người miền Bắc chuộng chuối, thì người miền Nam lại kỵ vì phát âm từ này giống chúi nhủi, làm ăn không phất lên được. Hay lê, táo, cam, quýt cũng không được nhiều người miền Nam dùng để bày mâm ngũ quả.

Người miền Nam bày mâm ngũ quả theo mong muốn “Cầu sung vừa đủ xài” ước mong năm mới đủ đầy, sung túc, tương ứng với 5 loại quả: Mãng cầu, sung, dừa, đu đủ, xoài. Ngoài ra, còn có thêm quả thơm (dứa) với mong muốn con cháu đầy nhà và một cặp dưa hấu xanh vỏ đỏ lòng để cầu may mắn.

 

Còn cách bày biện trang trí mâm ngũ quả miền Trung khá đơn giản: Dứa đặt cao nhất, bao quanh là xoài, thanh long và táo, nho đặt dải ngang và quýt bày xung quanh.

 

Đọc thêm