Khiến con lúc nào cũng thấy có lỗi
Những ngày gần đây, trên mạng xã hội lan truyền clip và hình ảnh một bé gái 5 tuổi được phun môi tại một thẩm mỹ viện ở huyện Nông Cống, Thanh Hóa. Đoạn clip gây xôn xao dư luận với nhiều quan điểm phản đối cho rằng một đứa trẻ mới 5 tuổi chưa đủ ý thức để tự quyết định về thân thể mình, dù là cha mẹ cũng không có quyền muốn làm gì trên cơ thể con cũng được. Hãy để con lớn lên và tự lựa chọn.
Đây không phải là lần đầu tiên xảy ra sự việc cha mẹ đối xử với con cái theo kiểu “chơi trò đất nặn”, muốn vuông được vuông, muốn tròn cho tròn như vậy. Trong một chương trình giúp con trẻ thoải mái chia sẻ tâm tư, tình cảm mang tên “Điều con muốn nói” phát sóng trên VTV9, cô bé xinh xắn Thảo My mang đến chương trình tấm hình về hành trình một chú nhộng trưởng thành, thoát khỏi tổ kén quen thuộc để hoá bướm.
Lý giải về việc lựa chọn tấm hình này, Thảo My thổ lộ: “Con như một chú bướm nằm trong kén. Con luôn có gia đình ở bên cạnh nhưng sự bao bọc của ba mẹ dành cho con quá nhiều. Con có nhiều ước mơ, sở thích, hoạt động nhưng con không được tự do làm một mình. Tất cả đều phải qua chịu sự giám sát của ba mẹ”.
Cũng trong chương trình này, Văn Minh - một cậu bé đã từng cùng bạn diễn giành ngôi quán quân Tuyệt đỉnh song ca - Cặp đôi vàng nhí 2020, nhưng mấy ai hiểu đằng sau thành công đó là nỗi buồn. “Con nỗ lực nhưng ba luôn nghĩ con không cố gắng. Con tham gia chương trình, ba xem nhưng luôn chê bai, con muốn nói con đã cố gắng hết sức” - Văn Minh kể về chuyện người cha đặt nhiều kỳ vọng vào cậu bé bởi trước đây ông là kép chính trong đoàn hát cải lương…
Con cái không phải là tài sản
Trong không ít gia đình Việt Nam, có quan điểm đang tồn tại là bố mẹ coi con cái là tài sản của mình, mà đã là tài sản thì họ có quyền quyết định mọi việc mà không bao giờ quan tâm đến ý kiến của con mình như thế nào. Cha mẹ luôn cho rằng việc họ sinh con ra là theo ý muốn của chính họ nên khi đứa trẻ ra đời thì chúng làm gì cũng do bố mẹ quyết định. Đứa trẻ đương nhiên phải mang theo hình ảnh của gia đình, theo điều kiện của gia đình.
“Hiện tại có nhiều phụ huynh đang nghĩ mình có toàn quyền quyết định cuộc sống của con, rất nhiều phụ huynh đánh con với suy nghĩ là dạy con nhưng đến khi bạo hành ảnh hưởng đến đứa trẻ trầm trọng thì mới biết mình đã vi phạm pháp luật” - TS Vũ Thu Hương, nguyên giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội nhấn mạnh. Theo bà Hương, hành động mang con ra xăm môi rồi quảng cáo trên Facebook để kiếm lợi cho mình là không thể chấp nhận được.
Phân tích ở góc độ pháp luật, bác sĩ Nguyễn Trọng An nguyên Phó Cục trưởng Cục Trẻ em- Bộ LĐ-TB&XH, lưu ý theo Công ước quyền trẻ em thì bố mẹ cần phải hỏi ý kiến của trẻ. Trong khi đó nhiều bố mẹ thường quyết định hết các việc của trẻ dưới 7 tuổi. Việc sử dụng em bé là con của mình làm công cụ quảng cáo kiếm lợi là vi phạm luật tương tự như hành vi dùng con mình đưa đi ăn xin. Quyền trẻ em quy định không được phép dùng trẻ em để làm công cụ kiếm tiền.
Từ góc nhìn của cơ quan quản lý nhà nước về trẻ em, ông Đặng Hoa Nam - Cục trưởng Cục Trẻ em, Bộ LĐ,TB&XH cho biết, Điều 5 của Luật Trẻ em năm 2016 đề cập đến nguyên tắc bảo đảm quyền và lợi ích tốt nhất cho trẻ em trong các quyết định liên quan đến trẻ em.
Theo đó, những hành vi tác động đến trẻ em phải xem xét có đảm bảo lợi ích tốt nhất cho trẻ không cả về trước mắt và lâu dài. Nếu phẫu thuật thẩm mỹ ở trẻ em nhưng là chỉnh hình dị dạng, khuyết tật ở một bộ phận nào đó như tay, chân, tai, hở hàm môi… thì không sao. Nhưng Điều 18 của Luật Trẻ em quy định về quyền giữ gìn và phát huy bản sắc của trẻ nêu rõ: “Trẻ em có quyền được tôn trọng đặc điểm và giá trị riêng của bản thân phù hợp với đặc điểm độ tuổi và văn hóa dân tộc…”.
“Rõ ràng là trẻ em được tôn trọng những gì thuộc về đặc điểm, bản sắc của mình; những gì tác động lên đứa trẻ thì phải phù hợp với độ tuổi. Vậy phun môi thẩm mỹ đã phù hợp với trẻ em chưa cũng là điều phải xem xét. Không những thế, việc cha mẹ công bố hình ảnh, clip trẻ em lên mạng xã hội cũng là vi phạm về quyền bí mật đời sống riêng tư của trẻ và cha mẹ phải chịu trách nhiệm. Đó là chưa nói đến việc dùng trẻ em để quảng cáo, việc công bố này có đảm bảo lợi ích tốt nhất cho trẻ hay không”, Cục trưởng Cục Trẻ em nhấn mạnh.