Vùng đất Châu Nhân, huyện Hưng Nguyên là nơi duy nhất của Nghệ An có rươi sinh trưởng. Mùa rươi trong năm cũng rất ngắn, vào dịp tháng 10 âm lịch (cuối tháng 11, đầu tháng 12 dương lịch) nhưng không phải ngày nào cũng có rươi để vớt.
Cả một cánh đồng ven sông Lam rực đèn người dân săn "lộc trời" |
Thông thường, mỗi mùa chỉ có vài ba ngày cao điểm. Vì vậy, người dân thường túc trực, canh mặt nước, thấy rươi bắt đầu mọc là gọi nhau ra đứng vớt liên tục không dám bỏ ruộng.
Rươi được dân gian gọi là “rồng đất”, sống dưới lớp bùn lầy dưới ruộng khu vực gần sông. Để thu hoạch được rươi, người dân thường rào quanh ruộng của mình bằng lưới, đào lạch để dẫn nước từ ngoài sông vào ruộng. Khi rươi “mọc” nổi lên mặt ruộng thì tháo nước để vớt.
Người dân chong đèn, tranh thủ lúc rươi lên để vớt, không dám bỏ về |
Mỗi đêm có gia đình thu được gần chục triệu đồng từ rươi |
Trước kia, rươi được người dân vớt để làm thức ăn hay mắm (ruốc) ăn dần. Khoảng 15 năm trở lại đây, rươi trở thành đặc sản, giá thành cao, trở thành nguồn thu nhập lớn cho nhiều hộ dân.
Hiện nay, rươi được thương lái thu mua ngay tại ruộng với giá giao động từ 400-500 nghìn đồng/kg. Ngày cao điểm, bà con có thể đứng một chỗ, vớt được cả chục triệu đồng.
Rươi được thương lái thu mua tại ruộng với giá giao động từ 400 - 500 nghìn đồng/kg |
Cũng vì không phải đầu tư công sức, tiền của nuôi trồng, chăm bón nhưng lại được bán với giá thành cao nên người dân gọi rươi là “lộc trời”.
Theo người dân, rươi xuất hiện nhiều vào các buổi chiều tối từ 18-20h hàng ngày vào ngày rằm và mùng 1 (âm lịch) và một số ngày trong tháng. Khi nước thủy triều sông Lam dâng lên chảy vào ruộng là rươi từ dưới bùn sẽ dần ngoi lên. |
Dù được xem là "lộc trời" nhưng không phải ruộng ai cũng nhiều rươi, có nhà thu chục triệu nhưng có nhà thu nhập ít hơn. Tuy nhiên, rươi vào ruộng nhà nào, nhà ấy thu hoạch, không có việc tranh giành lẫn nhau. |
Loại đặc sản này giàu chất dinh dưỡng được người dân nuôi tự nhiên, người dân chỉ cày xới đất ruộng cho tơi xốp, không được cho thuốc tăng trưởng hay phân hóa học, nếu không rươi sẽ chết. Vì vậy, rươi Châu Nhân được các nhà hàng ưa chuộng, săn lùng.