Nhiều tháng qua, hàng loạt chủ doanh nghiệp lo lắng ngày 30/6 tới đây, hàng tỷ đồng của họ đầu tư vào lò gạch Hoffman sẽ mất trắng, trong khi món nợ ngân hàng lơ lửng trên đầu.
Hoang mang trước “án tử”
Các chủ doanh nghiệp, cơ sở sản xuất gạch Hoffman đã chạy đôn chạy đáo gửi đơn thư kêu cứu khắp nơi. Trong đơn có đoạn: “Mọi tổ chức, cá nhân đều bình đẳng trước pháp luật. Chính sách về quản lý vật liệu xây dựng, định hướng của Chính phủ về việc từng bước hạn chế tiến tới chấm dứt sử dụng vật liệu xây dựng sản xuất từ đất sét nung là chính sách áp dụng chung trên toàn quốc đối với mọi hoạt động sản xuất vật liệu xây dựng từ đất sét nung. Trong khi các địa phương khác như Vĩnh Long, Đồng Nai… đã có định hướng, hỗ trợ tích cực cho mỗi doanh nghiệp, cơ sở sản xuất gạch, ngói chuyển đổi từ công nghệ sản xuất thủ công sang công nghệ Hoffman từ 50 đến 70 triệu đồng, còn đằng này Chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương Lê Thanh Cung lại kiên quyết ép doanh nghiệp đến chỗ phá sản, không lối thoát, đẩy người lao động đến bước đường cùng không có việc làm, thất nghiệp”.
Dù doanh nghiệp, cơ sở sản xuất gạch đã kêu cứu khắp nơi nhưng không một đơn vị nào trên địa bàn tỉnh đả động đến vấn đề này, xem như không nghe, không thấy. Không những thế, Chủ tịch tỉnh Bình Dương Lê Thanh Cung còn ban hành Văn bản số 1068/UBND-KTN yêu cầu Chủ tịch UBND các xã gửi thông báo, đồng thời phát trên hệ thống truyền thanh của xã liên tục bắt buộc các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất trên địa bàn phải chấm dứt hoạt động, bất chấp pháp luật, hậu quả cùng sự phẫn nộ của người dân và doanh nghiệp.
Ngày 6/6 vừa qua, Phòng Kinh tế TX.Bến Cát (Bình Dương) phối hợp với Phòng Tài nguyên và Môi trường, Phòng Quản lý đô thị, Tổ thanh tra xây dựng, UBND 2 phường Mỹ Phước và Hòa Lợi đi kiểm tra việc chấm dứt hoạt động của các lò gạch Hoffman tại các doanh nghiệp, cơ sở trên địa bàn. Các điểm sản xuất gạch bị kiểm tra là Công ty TNHH Phương Tài, DNTN sản xuất gạch Phước Hải (cùng ở phường Mỹ Phước), Cơ sở sản xuất gạch Thanh Bình (phường Hòa Lợi).
Trước đó không lâu, theo chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương, UBND các xã, phường trên địa bàn đã gửi “tối hậu thư” cho các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất gạch Hoffman. Theo đó, các cơ sở này phải chấm dứt lộ trình sản xuất gạch này kể từ ngày 30/6/2014. Sau thời hạn 30/6, đơn vị nào chưa tự giác chấm dứt hoạt động, UBND xã, phường sẽ phối hợp với các ngành chức năng của huyện có biện pháp cưỡng chế thực hiện như tháo dỡ theo quyết định xử phạt, niêm phong lò, ngưng cung cấp điện...
Nguy cơ hàng nghìn công nhân mất việc làm
Một chủ doanh nghiệp sản xuất gạch Hoffman ở TX.Bến Cát cho biết: “Trước đây, UBND tỉnh Bình Dương ban hành Văn bản số 1147/UBND-VX ngày 5/5/2009 đồng ý cho xây dựng thí điểm lò sản xuất gạch đất sét nung theo công nghệ Hoffman tại Công ty TNHH một thành viên Việt Linh, huyện Phú Giáo, chúng tôi mới tìm ra lối thoát.
Sau một thời gian triển khai, quá trình vận hành sản xuất đều đạt yêu cầu về chất lượng sản phẩm, về tiêu chuẩn môi trường, lại tận dụng nguyên liệu phế thải tại địa phương (mùn cưa, trấu, vỏ hạt cà phê…) phù hợp với chủ trương, chính sách của Nhà nước. Các cơ quan chức năng đã tiến hành nghiệm thu và đánh giá cao công nghệ sản xuất gạch Hoffman.
Trên cơ sở này, chúng tôi mới mạnh dạn vay vốn ngân hàng từ 8 đến 10 tỷ đồng để đầu tư xây lò gạch Hoffman. Nhưng sau đó không hiểu lý do gì mà ông Chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương Lê Thanh Cung chỉ ra lệnh đóng cửa đối với các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất bằng công nghệ Hoffman (đầu tư thấp, giá thành rẻ, chất lượng tốt…), còn các doanh nghiệp sản xuất bằng công nghệ Tuynel thì được ưu ái.
Sản xuất chưa thu hồi được vốn, tiền vay ngân hàng chưa trả hết, giờ không được hoạt động nữa thì chúng tôi biết dựa vào đâu? Chưa kể số phận của hàng ngàn công nhân và những người phụ thuộc vào họ, ai sẽ đảm bảo cho vợ chồng họ có miếng ăn, con cái họ tiếp tục được học hành?”. Chúng tôi, những doanh nghiệp, cơ sở sản xuất và người lao động bị xâm hại có quyền nghi ngờ, đặt câu hỏi về quyết định bất bình đẳng của Chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương Lê Thanh Cung.
“Chưa có khi nào chúng tôi cảm thấy bất lực cũng như không tin tưởng vào cách giải quyết của chính quyền như hiện nay. Địa phương đang cố “ép” doanh nghiệp vào “chỗ chết”. Số phận của chúng tôi đã bị định đoạt vì những quyết định phi lý, tác động tiêu cực đến nền kinh tế như thế. Kính mong Thủ tướng Chính phủ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Thanh tra Chính phủ trong phạm vi chức năng, thẩm quyền của mình, sớm có ý kiến để cứu người dân và doanh nghiệp. Đề nghị Cục Kiểm tra văn bản Bộ Tư pháp xem xét tính hợp pháp của các văn bản, chính sách do Chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương ban hành và kiến nghị thu hồi các văn bản trên” - bà Bùi Thị Ngọc Ánh, chủ cơ sở sản xuất gạch ở huyện Phú Giáo nói.
Trước nguy cơ thất nghiệp sau hơn 20 năm gắn bó với lò gạch, ông Nguyễn Văn Thể, một công nhân làm việc cho cơ sở gạch ở TX.Bến Cát buồn rầu than thở: “Cả nhà tôi đều là công nhân làm gạch. Trước đây, tôi và vợ làm gạch thủ công. Đến khi chủ cơ sở chuyển sang đầu tư lò gạch Hoffman thì tiếp tục cho chúng tôi làm việc. Mới đây, họ còn nhận thêm con trai tôi vào làm. Tưởng rằng từ nay gia đình sẽ có thu nhập ổn định, công việc vừa sức và có thu nhập cao hơn nhưng ngờ đâu chúng tôi lại nghe tin lò gạch sắp bị tỉnh cưỡng chế, phá bỏ. Chúng tôi đã lớn tuổi, giờ đi xin làm việc gì cũng khó. Nếu thất nghiệp thì chẳng biết kiếm cơm bằng cách nào”.
Bà Trần Thị Hoa, một công nhân ở gần đó cũng góp chuyện: “Thương gia đình mình một, thương nhiều gia đình khác đến mười. Nhiều nhà cả vợ chồng, con cái 5, 6 người đều trông chờ vào tiền lương làm gạch của người lao động chính. Chẳng ai dám nghĩ đến ngày mình không còn việc làm, nhất là vì một lý do oái ăm rằng ông Chủ tịch tỉnh quyết tâm “khai tử” lò gạch Hoffman”.