Cũng vì vậy, chuyện thần núi “bắt người” từ lâu đã trở thành nỗi hoang mang, lo lắng của không ít người, thậm chí họ bị ám ảnh ngay cả trong giấc ngủ. Chúng tôi đã có cuộc ngược dòng từ Hà Nội lên bản địa người Dao tỉnh Hà Giang để tìm hiểu thực hư.
Huyền bí núi Đá Trắng
Núi Đá Trắng đứng sừng sững phía sau thôn Làng Giang, xã Thông Nguyên. Những bí ẩn xung quanh ngọn núi này gắn với câu chuyện về Hoàng Vần Thồng – vị thần núi có thể điều khiển mọi vật theo ý muốn.
Già làng Lý Chòi Tá kể rằng: “Khoảng gần 80 năm trước đây, nơi đây vốn là một nơi hoang sơ hẻo lánh, chỉ có một vài gia đình sống sâu trong thung lũng. Trải qua nhiều năm, đồng bào người Dao từ các huyện Xín Mần, Bắc Quang đã đến đây an cư lạc nghiệp. Câu chuyện xung quanh ngọn núi này xuất phát vào khoảng thời gian tôi được 14 tuổi.
Trong số những gia đình đi khai hoang đất đai, chính tôi và bố mẹ đã tình cờ nhặt được vài đĩnh bạc. Sau khi trở về nhà, tôi đem câu chuyện nhặt được kho báu kể với bạn bè cùng lứa và anh em, họ hàng. Sau vài hôm, mọi người đều biết chuyện và đã gói cơm, gạo leo lên đỉnh núi tìm kiếm vận may. Tuy nhiên, sau vài tuần tìm kiếm họ đều trở về trong vô vọng. Nhiều người trong số họ tự dưng ngã ốm, mắc bệnh tật lạ. Cũng từ đó, người vùng này bắt đầu xôn xao những câu chuyện ma quái gắn với núi Đá Trắng”.
Theo các cụ cao niên ở thôn Làng Giang cho biết: Núi Đá Trắng (hay còn được gọi là núi thần) là một ngọn núi rất thiêng. Tương truyền, ngày xưa có một vị thần tên Hoàng Vần Thồng đã từng sống ở nơi đây để cứu giúp và bảo vệ người dân. Vị thần này được người xưa cho là rất khó tính. Hễ ai đội nón hay cưỡi ngựa mà không dắt qua nơi thần ở là về nhà lại ốm đau, bệnh tật.
Truyền thuyết của người Dao cho rằng, đội nón đi qua không xin phép là phạm húy, còn đi ngựa qua mà không xin phép là thiếu tôn trọng thần. Tuy nhiên, do vị thần này đã nhiều lần giúp dân dẹp giặc, giữ gìn và phát triển các phong tục tập quán dân tộc nên được người Dao thờ cúng trong các dịp lễ, đám cưới.
Núi Đá Trắng trong nếp nghĩ của người dân nơi đây luôn là ngọn núi mang nhiều điều huyền bí. Dưới chân núi tồn tại một tảng đá hình con ngựa màu đen xám được người dân lý giải, đó là con ngựa của thần Hoàng Vần Thồng dùng để cưỡi mây về gió nhằm thuận tiện cho việc cứu giúp người. Theo thầy mo Phàn Chòi Quấy, trong mỗi bài cúng của dân tộc Dao ở Hoàng Su Phì đều có tên của thần núi này.
 |
| Già làng Lý Chòi Tá đang kể lại chuyện kỳ lạ về núi thần |
Thực hư chuyện thần núi “bắt” người phạm húy
Cụ Đặng Giào Sang (78 tuổi) người thôn Làng Giang cho biết, hồi còn trẻ tuổi cụ cùng vài người bạn đi bẫy thú rừng. Trong một buổi tối, mọi người chia ra nhiều hướng khác nhau để dễ phát hiện con thú. Khi một mình tiến gần đến chân núi Đá Trắng cụ Sang nhìn thấy những tia lửa màu xanh dập dờn kèm tiếng lộp bộp phía trước mặt. Ngay sau đó, cụ liền nghe tiếng ngựa hý xung quanh ngọn núi khiến cụ rùng mình, thất thần chạy bạt mạng về nhà.
Sau vài hôm, cụ Sang lăn ra ốm nặng. Ngay trong đêm đó, cụ mơ gặp một vị thần cưỡi con ngựa bay từ trên trời xuống và nói rằng cụ đã phạm húy nên mới bị trừng phạt, nếu muốn khỏi bệnh phải cúng một con dê. Sáng hôm sau, sau khi biết chuyện gia đình cụ liền đi gặp thầy bói. Không ngờ, thầy bói cũng phán y chang như vậy, vì vậy gia đình ông làm theo lời thầy và cụ khỏi bệnh thật.
Cụ Sang cho biết thêm, trước đây gia đình cụ sống ở gần chân núi Đá Trắng, không hiểu vì sao mà hầu như tháng nào trong nhà cũng có người ngã bệnh, đau ốm. Ngay cả các con vật nuôi trong nhà cũng thi nhau chết hoặc mất tích, vì thế gia đình mới chuyển dịch vị trí đến nơi ở hiện tại. Cụ cho rằng, từ lúc chuyển về đây người nhà hiếm khi đau ốm, vật nuôi trong nhà cũng không còn bị “ma bắt” như trước đây.
Kinh hoàng hơn là chuyện cách đây 5 năm, dưới chân núi Đá Trắng mới có người chết cháy vì đốt nương. Điều đáng sợ là toàn bộ cơ thể bị thiêu cháy ngoài ngón trỏ tay phải chỉ về hướng ngọn núi này. Sự việc đã khiến người dân vô cùng hoảng sợ, lo lắng. Không những thế, nhiều người trong thôn Làng Giang còn cho rằng, vào những đêm mùng 1 hay 15 âm lịch mỗi tháng họ thường xuyên nghe thấy tiếng gió lớn thốc như tiếng hổ gầm, có lúc lại nghe thấy tiếng ngựa hý, đồng thời xuất hiện những đốm lửa lập lòe dưới chân núi Đá Trắng. Thực hư thế nào chưa rõ, nhưng mỗi lúc như vậy người dân lại được phen hoảng hồn, kinh sợ, nhiều người bị ám ảnh cả trong giấc ngủ.
Giải mã bí ẩn
Giữa những câu chuyện nhuốm màu huyền bí, liêu trai chúng tôi tìm gặp ông Triệu Tạ Luồng, một người dân trong bản được cho là đã từng bị thần núi trừng phạt. Đem chuyện ra hỏi, ông Luồng liền phủi tay và phủ nhận sự xuất hiện của thần núi.
Ông cho hay: “Cách đây đã mấy chục năm, trong một lần đi săn ở gần chân núi Đá Trắng, tôi phát hiện một con thú rừng nhưng đuổi mãi mà không bắt được. Hôm sau, tôi lại vào đó tìm lần nữa mà vẫn không thấy dấu vết. Thấy mệt nên tôi ngồi nghỉ và ngủ thiếp đi trong một cái lán gần núi. Lúc tỉnh dậy thì tôi bị ốm nặng, mọi người cứ nghĩ chắc tôi bị thần núi bắt mất hồn. May mắn tôi lại được một người đưa đi bệnh viện cho người Kinh cứu chữa và họ kết luận là tôi chỉ bị cảm vì trúng gió”.
Anh Đặng Quốc Tứ, Trưởng thôn Làng Giang cũng cho rằng: “Đúng là các cụ ngày xưa đã lưu truyền lại truyền thuyết về vị thần núi Hoàng Vần Thồng. Cho đến bây giờ người dân vùng này vẫn làm lễ thờ cúng và gọi hồn vị thần này về trong các dịp lễ, Tết. Còn các câu chuyện kỳ lạ xảy ra quanh núi thì tôi không được chứng kiến. Tuy nhiên, vụ người thôn Làng Giang bị thiêu cháy thì không có gì lạ cả.
Nguyên nhân dẫn đến cái chết là do sự chủ quan của người phụ nữ này. Châm lửa rồi lại nhớ mình còn quên đồ ở giữa đồi, vì vậy khi lửa cháy dữ dội đã không kịp chạy ra. Việc bị cháy đen thui, chỉ còn ngón tay cứng đơ là chuyện trùng hợp ngẫu nhiên. Tôi nghĩ chẳng hề có chuyện ma quỷ ở đây cả”.
Theo anh Tứ, do người dân tin vào thần núi, ma quỷ nên cách đây ít năm người dân đã lập đền thờ cúng thần Hoàng Vần Thồng vào ngày 1/5 âm lịch hàng năm. Hễ thôn Làng Giang có người đau ốm thì đền thờ lại nghi ngút màu khói hương. Nếu không khỏi bệnh, họ lại tốn không ít tiền đến thầy mo giải hạn, xua đuổi con ma trong người.
Chúng tôi tiếp tục đem vấn đề này trao đổi với ông Vần Kim Đưởng, Chủ tịch UBND xã Thông Nguyên. Ông khẳng định: “Sự thật nhiều năm nay có nhiều người dân xôn xao chuyện thần núi “bắt” người. Nhưng tôi cho rằng, sở dĩ xuất hiện những tin đồn này phần nhiều do một số không ít người dân vẫn còn mê tín dị đoan, nhận thức vẫn còn non kém. Thấy nhiều sự việc không giải thích được lại đổ lỗi cho ma quỷ. Ở đây đa số là người Dao sinh sống, hạn chế trong việc tiếp xúc với văn minh hiện đại như bây giờ. Từ mấy năm nay, vẫn có người làm nương và sống ở gần ngọn núi nhưng cuộc sống của họ đến giờ vẫn thấy êm ả.
Núi Đá Trắng là một ngọn núi đẹp. Mấy năm trước từng có một đoàn người lên đó thăm dò, lấy mẫu đá ý định xây khu du lịch sinh thái Hoàng Su Phì. Tuy nhiên, đến nay vẫn chưa thấy thông tin gì. Nếu có sự quan tâm của các cấp, ban ngành chắc chắn cuộc sống của người dân sẽ không ngừng cải thiện, đặc biệt là loại bỏ, bài trừ được các hủ tục lạc hậu, mê tín dị đoan”.
