Liên quan đến các Quyết định của UBND huyện Chơn Thành (tỉnh Bình Phước) về việc thay đổi, cải chính hộ tịch, xác định lại dân tộc, xác định lại giới tính đối với trường hợp Phạm Văn Hiệp (đã chuyển giới thành nữ, mang tên Phạm Lê Quỳnh Trâm), Bộ Tư pháp khẳng định UBND huyện này đã chưa làm đúng quy định của Nghị định số 158/2005/NĐ-CP về đăng ký và quản lý hộ tịch.
Tuy nhiên, với quan điểm bảo vệ quyền lợi tối đa cho công dân, Bộ Tư pháp sẽ tiếp tục “vào cuộc” với các cơ quan chức năng để có hướng giải quyết chung cho những trường hợp đang gặp vướng mắc tương tự.
| |
| Ảnh chỉ mang tính chất minh họa. Nguồn Internet |
Tạm dừng các quyết định thu hồi
Báo cáo của Sở Tư pháp Bình Phước cho biết, Phạm Văn Hiệp đã phẫu thuật chuyển đổi giới tính (phẫu thuật bơm ngực và phẫu thuật bộ phận sinh dục giống nữ giới) tại Thái Lan từ năm 2008, được bác sĩ Phòng khám sản, Bệnh viện đa khoa tỉnh Bình Phước xác nhận có bộ phận sinh dục ngoài. Sau khi có đơn của Hiệp, liên tiếp ngày 5 và 6/11/2009, UBND huyện Chơn Thành đã ra Quyết định số 5876/QĐ-UBND và 5877/QĐ-UBND về việc thay đổi, cải chính hộ tịch, xác định lại dân tộc, xác định lại giới tính, cho phép Hiệp xác định lại giới tính từ giới tính nam thành giới tính nữ, thay đổi chữ lót và tên từ Phạm Văn Hiệp thành Phạm Lê Quỳnh Trâm.
Qua xác minh trực tiếp của Sở Tư pháp, Phòng Tư pháp huyện Chơn Thành đã nhận có sai sót, lúng túng trong việc thực hiện Nghị định số 88/2008/NĐ-CP về xác định lại giới tính. Còn Sở Y tế cũng khẳng định, Bệnh viện đa khoa tỉnh Bình Phước chưa được Bộ Y tế cho phép thực hiện việc can thiệp y tế nhằm xác định lại giới tính nên nội dung xác nhận của vị bác sĩ cho Hiệp là không đủ cơ sở pháp lý để tiến hành đăng ký xác định lại giới tính. Trên cơ sở đó, Sở Tư pháp kiến nghị UBND tỉnh xem xét ban hành quyết định thu hồi và hủy bỏ các Quyết định của UBND huyện Chơn Thành, đồng thời chỉ đạo UBND huyện xem xét, xử lý những cán bộ, công chức trực tiếp tham mưu, giải quyết vụ việc này.
Bộ Tư pháp nhận định, kiến nghị của Sở Tư pháp Bình Phước là hợp lý vì UBND huyện Chơn Thành thực hiện thủ tục xác định lại giới tính trong Giấy khai sinh chưa đúng với quy định của Nghị định số 158, không tiến hành xác minh việc Bệnh viện đa khoa tỉnh Bình Phước có được can thiệp y tế để xác định lại giới tính theo quy định của Nghị định 88 hay không.
Tuy nhiên, thực tế hiện Phạm Văn Hiệp đã thực sự là “cô giáo” nên cũng cần tính đến việc ghi giới tính trong Giấy khai sinh cho phù hợp với hình thức bên ngoài để thuận lợi trong các giao dịch hàng ngày. Với quan điểm đó, Thứ trưởng Đinh Trung Tụng đã phải chỉ đạo qua điện thoại yêu cầu Sở Tư pháp tỉnh Bình Phước tham mưu UBND tỉnh tạm dừng ký quyết định thu hồi các Quyết định của UBND huyện và gửi văn bản chính thức đến UBND tỉnh.
Chủ động giải quyết cho dân
Nhằm tiếp tục tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong việc áp dụng pháp luật về vấn đề này cũng như bảo đảm tính pháp chế, quyền lợi chính đáng của người dân, chiều qua (2/4), Bộ Tư pháp tổ chức họp với đại diện một số đơn vị của Bộ Y tế để thống nhất cách giải quyết theo hướng nhân văn, cầu thị và khẳng định được rằng cơ quan Nhà nước không vô cảm với dân.
Vụ trưởng Vụ Pháp luật Dân sự - Kinh tế Dương Đăng Huệ cho rằng, Bộ Y tế nên thành lập đoàn công tác thẩm định, khám lại để xác định lại giới tính, nếu đúng là nữ thì không thu hồi giấy khai sinh. Còn nếu là đàn ông thì tính phương án khác bởi “vụ việc nhỏ song rất tế nhị, liên quan đến hạnh phúc của một con người”.
Cho biết đến nay Bộ Y tế chưa nhận được đề nghị nào từ địa phương hoặc cá nhân anh Hiệp, nhưng đại diện Vụ Pháp chế, Vụ Bảo vệ sức khỏe bà mẹ, trẻ em và Cục Quản lý khám chữa bệnh (Bộ Y tế) cũng thống nhất sẽ chủ động liên lạc với địa phương hoặc trực tiếp với anh Hiệp để lắng nghe tâm tư, khúc mắc và có hướng dẫn cụ thể. “Nếu thành lập đoàn như đề xuất của ông Huệ thì chắc cũng chỉ 5-7 ngày là giải quyết xong” - Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế Nguyễn Huy Quang nói thêm.
Hoàng Thư