Theo Đại biểu Nguyễn Lâm Thành, những năm trở lại đây, tình hình thiên tai và biến đổi khí hậu có nhiều diễn biến phức tạp, hình thành trạng thái mới về khí hậu trên toàn cầu. Thiệt hại do mưa đá, hạn hán, sạt lở, xâm nhập mặn diễn ra từ đầu năm ở các tỉnh khu vực phía Bắc, Tây Nguyên và Tây Nam Bộ từ nửa đầu năm và cơn bão số 8, số 9 tại các tỉnh miền Trung vừa qua gây thiệt hại to lớn về người và của cho nhân dân và kinh tế của đất nước.
Đảng, Chính phủ, Quốc hội, chính quyền các cấp, người dân và các tổ chức, doanh nghiệp toàn xã hội dốc lòng, dốc sức người, sức của tài lực, vật lực để cứu trợ, giúp đỡ kịp thời giúp người dân vùng lũ vượt qua khó khăn, ổn định cuộc sống. Trong tình hình mới, nhất trí với nhiều ý kiến của đại biểu Quốc hội, ông đề nghị Chính phủ cần sớm ban hành những kế hoạch, chính sách mang tính cụ thể, đồng bộ hơn trên quan điểm làm tốt công tác phòng ngừa.
| |
| Đại biểu Quốc hội Nguyễn Lâm Thành. |
Trong đó, theo đại biểu Nguyễn Lâm Thành, cần gấp rút cụ thể hóa luật và đưa các quy định, quy chuẩn kỹ thuật liên quan đến phòng, chống thiên tai và biến đổi khí hậu vào hệ thống văn bản pháp luật có liên quan đến công tác quy hoạch, xây dựng các công trình hạ tầng công cộng, hạ tầng sản xuất và dân dụng. Quy định phù hợp với đặc điểm xu thế biến đổi từng vùng, từng địa phương.
Ngoài ra, xây dựng chương trình hỗ trợ xây dựng, cải tạo nhà ở cho người dân ở các địa phương thường xuyên bị ảnh hưởng thiên tai, bão lũ, triều cường, vùng thoát lũ, vùng xả lũ của các công trình thủy lợi, thủy điện.
Đồng thời, xây dựng chương trình tổng thể về ổn định dân cư, sắp xếp, di dời, bố trí dân cư các vùng, các điểm nguy hiểm có nguy cơ cao về lũ ống, lũ quét, sạt lở đất và nhất là đối với các vùng núi. “Tôi được biết Bộ Nông nghiệp đã dự thảo chương trình này và đề nghị Chính phủ sớm nghiên cứu thông qua”, Đại biểu Thành phản ánh.
Bên cạnh đó, Đại biểu Thành đề xuất, điều chỉnh lại mục tiêu, nội dung chính sách và bổ sung nguồn lực, chương trình bảo vệ và phát triển rừng, nâng cao chất lượng rừng, đẩy mạnh chính sách cấp bù gạo cho người dân ở các vùng núi cao, vùng đầu nguồn xung yếu gắn với trách nhiệm bảo vệ rừng. Chính sách này vừa qua đã được thực hiện. Tuy nhiên, trên thực tế quy mô còn ít, hiệu quả chưa thực sự cao.
Các nội dung trên cần được bố trí vào kế hoạch ngân sách 2021-2025. Huy động và sử dụng có hiệu quả Quỹ phòng, chống thiên tai đã được luật định. Tuy nhiên, theo thông tin báo cáo, nguồn quỹ này vận hành và hoạt động chưa tốt sau 6 năm thực hiện. Mới có 60 tỉnh lập quỹ với tổng thu là 3.500 tỷ, chỉ chi 1.808 tỷ, còn dư 1.692 tỷ, là con số rất lớn so với nhu cầu thực tế hiện nay.
“Tình trạng nơi thu, nơi không thu, tỉnh thu được nhiều, tỉnh thu được ít và nhiều địa phương thì không chi một đồng nào cho nội dung này, trong khi đó nhu cầu rất lớn là tình trạng khá phổ biến. Cá biệt, có tỉnh là tâm điểm của vùng thiên tai, bão lũ nhưng không lập quỹ”, Đại biểu Đoàn Lạng Sơn chỉ rõ.
Theo ông, Quốc hội đã thông qua chủ trương về huy động nguồn lực cho công tác phòng, chống thiên tai nhưng chưa thực sự đi vào cuộc sống. Vướng mắc ở đâu, ở hành lang pháp lý, những quy định về quy trình, thủ tục, cơ chế quản lý thực hiện quá phức tạp hay thiếu sự quan tâm của địa phương trong công tác chỉ đạo thực hiện.
“Điều này đặt ra câu hỏi về công tác quản lý nhà nước, liệu các bộ, ngành, địa phương đã thực sự vào cuộc đối với công tác này hay chưa”, ông Thành băn khoăn và đề nghị Chính phủ, trực tiếp là Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Tài chính và UBND các tỉnh nghiên cứu tháo gỡ những vướng mắc trong cơ chế, chính sách và chỉ đạo thực hiện tốt nội dung chính sách này, gắn với việc xây dựng và thực hiện các chương trình cụ thể nhằm phòng ngừa, giảm nhẹ thiên tai.