Tại thời điểm thanh tra, Khu phức hợp đô thị - sân gofl Đa Phước triển khai 02 dự án: Dự án Khu đô thị quốc tế Đa Phước diện tích 181ha (Dự án 181ha) và Dự án Khu nhà phố và biệt thự bờ biển Thanh Bình được xây dựng trên diện tích 29ha (Dự án 29ha) do Công ty TNHH Phát triển nhà Đa Phước thực hiện.
Thanh tra Chính phủ đánh giá, UBND TP Đà Nẵng triển khai thực hiện Dự án Khu đô thị quốc tế Đa Phước, góp phần phát triển kinh tế, xã hội địa phương. Tuy nhiên việc triển khai thực hiện dự án, UBND TP, các sở, ngành, chức năng, chủ đầu tư, tổ chức, cá nhân liên quan có khuyết điểm, vi phạm.
Đà Nẵng "vượt" quyền cho xây biệt thự, nhà phố trên đất sân gofl
Theo Kết luận Thanh tra, việc UBND TP Đà Nẵng (bên A) ký Bản Thỏa thuận nguyên tắc ngày 16/11/2006 với Công ty TNHH Deawoo Cantavil (Bên B), có một số nội dung không đúng qui định của pháp luật: xác định tiền thuê đất và mặt nước (Dự án 181ha chỉ phải nộp 10 triệu USD trong 50 năm cho 145ha đất) không có cơ sở, không bị điều chỉnh trong suốt thời gian hoạt động của dự án…
UBND TP Đà Nẵng cấp giấy chứng nhận đầu tư của Công ty TNHH Deawoo Cantavil thực hiện Dự án 181ha và cấp cho Công ty TNHH MTV nhà Đa Phước thực hiện Dự án 29ha nhưng không lấy ý kiến thẩm tra của Bộ, ngành có liên quan…
Dự án 181ha và Dự án 29ha thay đổi nhà đầu tư nhưng đến thời điểm thanh tra, chủ đầu tư chưa làm thủ tục điều chỉnh Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư.
UBND TP Đà Nẵng ban hành các quyết định điều chỉnh quy hoạch, trong đó có Quyết định số 8054/QĐ-UBND (ngày 22/11/2006) và Quyết định số 1792/QĐ-UBND (ngày 3/4/2007) cắt bỏ toàn bộ sân gofl đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt là không đúng với các quyết định của Thủ tướng phê duyệt qui hoạch sân gofl Việt Nam.
Các quyết định phê duyệt Quy hoạch chi tiết 1/500 cho Dự án 181ha và Dự án 29ha khi chưa đủ hồ sơ qui hoạch tỷ lệ 1/2000 khu vực lập dự án, qui hoạch chi tiết 1/500 không đủ thành phần nội dung.
Đến thời điểm thanh tra, chủ đầu tư Dự án 29ha không lập báo cáo đánh giá tác động môi trường; mặt khác dự án thuộc trường hợp phải cấp Giấy phép xây dựng nhưng vẫn chưa được cấp; Dự án 181ha được điều chỉnh quy hoạch chi tiết xây dựng 1/500 nhiều lần, trong đó có những lần điều chỉnh đã làm thay đổi về mục, tiêu, cơ cấu sử dụng đất, có tác động đến môi trường những Công ty TNHH Deawoo Cantavil không lập báo cáo đánh giá tác động môi trường bổ sung, UBND TP Đà Nẵng không yêu cầu chủ đầu tư lập báo cáo đánh giá tác động môi trường bổ sung.
Công ty của Vũ Nhôm hưởng lợi thấp nhất 570,826 tỷ đồng
Thanh tra Chính phủ chỉ ra, UBND TP Đà Nẵng xác định giá đất để giao đất, cho thuê đất đối với 2 Dự án không có cơ sở, không giao cho các cơ quan chức năng tham mưu, không thực hiện qui trình về xác định giá đất theo qui đinh, căn cứ vào bản thỏa thuận nguyên tắc năm 2006, trong đó có nội dung không đúng qui định pháp luật dể xác định nghĩa vụ tài chính về đất đai.
Đến thời điểm thanh tra, chưa tính các chi phí san lấp do chủ đầu tư thực hiện, Công ty TNHH Deawoo Cantavil đã nộp NSNN số tiền 10 triệu USD và 6.962.069 USD tiền chậm nộp (tính trên tiền thuê đất phải nộp của 62,5 ha đã từ 10ha bàn giao cho TP và không bao gồm chi phí san lấp do Công ty thực hiện).
UBND TP Đà Nẵng đã 06 lần phê duyệt điều chỉnh quy hoạch xây dựng 1/500 dẫn đến thay đổi về cơ cấu, mục đích sử dụng đất, mục tiêu đầu tư, trong đó những lần phát sinh nghĩa vụ tài chính về đất đai (trừ các lần phê duyệt, điều chỉnh cắt bỏ diện tích sân gofl chuyển thành nhà phố, biệt thự… không đúng thẩm quyền), nhưng UBND TP Đà Nẵng chưa xác định bổ sung chênh lệch giữa tiền sử dụng đất và tiền thuê đất nộp NSNN.
Đến thời điểm thanh tra, UBND TP chưa có quyết định chính thức về việc xác định nghĩa vụ tài chính đất đai đối với Dự án 181ha.
Tại Dự án 29ha: Khu đất 29ha được Công ty TNHH Deawoo Cantavil san lấp, UBND TP Đà Nẵng thu hồi 29ha đất giao cho Công ty CP Xây dựng 79 để góp vốn liên doanh với Công ty TNHH Deawoo Cantavil với giá 300.000 đồng/m2 (Công ty đã nộp NSNN 87 tỷ đồng), không xác định thời hạn giao đất.
Tính theo đơn giá đất năm 2011 khu vực dự án là 4.017.000 đồng/m2 thì Công ty CP Xây dựng 79 đã hưởng lợi thấp nhất 570,826 tỷ đồng.
Theo đơn giá đất năm 2011 do UBND TP Đà Nẵng xác định thì đơn giá bình quân khu vực Dự án 29ha là 5.165.186 đồng/m2, tổng số tiền sử dụng đất cho toàn bộ dự án tại thời điểm giao đất năm 2011 là 1.497,904 tỷ đồng, trong khi Công ty CP Xây dựng 79 chỉ phải nộp 87 tỷ đồng, thấp hơn so với qui định 1.410.904 tỷ đồng.
Có dấu hiệu vi phạm pháp luật về thuế
Việc chuyển nhượng vốn liên quan đến hai dự án, Thanh tra Chính phủ nhận thấy, tại Dự án 181ha, Phan Văn Anh Vũ và Lê Văn Sáu là một người. Do đó Hợp đồng ngày 29/6/2015 ký giữa Công ty CP Xây dựng Bắc Nam 79 (đại diện pháp luật là Phan Văn Anh Vũ) với Lê Văn Sáu là không đủ điều kiện xác lập giao dịch.
Đến thời điểm thanh tra, theo giấy chứng nhận đăng ký đầu tư, 02 nhà đầu tư Dự án 181ha là Công ty TNHH Deawoo Cantavil (nhà đầu tư thứ nhất) và Công ty CP Xây dựng 79 (nhà đầu tư thứ hai) và tổ chức kinh tế thực hiện dự án là Công ty TNHH Deawoo Cantavil.
Tại Dự án 29ha, Phan Văn Anh Vũ (Chủ tịch HĐQT, đại diện pháp luật Công ty CP Xây dựng 79) ký hợp đồng chuyển nhượng 100% vốn (chuyển nhượng dự án) tại Công ty THNHH phát triển nhà Đa Phước cho ông Võ Ngọc Châu. Tại thời điểm chuyển nhượng, ông Châu là thành viên HĐQT, Phó Tổng giám đốc Công ty, sau khi chuyển nhượng, ông Châu là Chủ tịch Công ty TNHH MTV phát triển nhà Đa Phước.
Theo quy định, Công ty CP Xây dựng 79 phải nộp thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) là 573,369 tỷ đồng nhưng thực tế Công ty chỉ khai thuế bằng 0 là có dấu hiệu vi phạm pháp luật về thuế.
Đối với vi phạm tại Dự án 29ha và Dự án 181ha, Thanh tra Chính phủ đã chuyển thông tin, tài liệu đến Bộ Công an để xem xét xử lý theo quy định của pháp luật.
Ngoài ra khi kê khai quyết toán thuế TNDN năm 2016, Công ty TNHH Phát triển nhà Đa Phước chưa tạm nộp thuế TNDN đối với khoản doanh thu từ tiền ứng trước của khách hang theo tiến độ hợp đồng,là 592,2 triệu đồng, cần phải được UBND TP Đà Nẵng rà soát, xử lý theo pháp luật.
Thanh tra Chính phủ cũng yêu cầu UBND TP Đà Nẵng trong quá trình thực hiện kết luận thanh tra, theo thẩm quyền, phối hợp với vác cơ quan chức năng kiểm tra việc thành lập, hoạt động góp vốn, chuyển nhượng vốn góp, kinh doanh của các tổ chức kinh tế, chủ đầu tư thực hiện 2 dự án 181ha và 29ha. Nếu phát hiện vi phạm pháp luật thì phải chuyển cơ quan chức năng điều tra, xử lý theo quy định của pháp luật.
Theo đánh giá của Thanh tra Chính phủ, để xảy ra các vi phạm nêu trên là do lãnh đạo UBND TP Đà Năng, các sở, ngành và các cán bộ, công chức có liên quam chưa thực hiện đầy đủ, trách nhiệm, đúng thẩm quyền, buông lỏng quản lý, có trường hợp vi phạm qui định pháp luật trong quá trình thực hiện nhiệm vụ được giao
Chủ đầu tư các dự án, các tổ chức, cá nhân có liên quan chịu trách nhiệm về các vi phạm trong quá trình đầu tư, thực hiện dự án.
Trên cơ sở đó, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo UBND TP Đà Nẵng chấn chỉnh, xử lý theo thẩm quyền đối với những vi phạm đã nêu trong Kết luận thanh tra: tổ chức kiểm điểm, xử lý trách nhiệm tổ chức, cá nhân có vi phạm, khuyết điểm;
Kiểm tra, rà soát, xác định đầy đủ nghĩa vụ thuế, tài chính phải nộp của các tổ chức, cá nhân có liên quan để thu hồi về NSNN đối với các khoản nghĩa vụ tài chính có liên quan đến Dự án 29ha và Dự án 181 ha.