Con số được công bố tại một hội thảo do Tổng cục Cảnh sát và Trung ương Hội liên hiệp Phụ nữ Việt Nam tổ chức hồi tháng 7/2017 cho biết, trong 5 năm (2012 - 2016), trên địa bàn cả nước xảy ra trên 6.686 vụ xâm hại trẻ em, với hơn 8.900 đối tượng, xâm hại 8.146 em. Chỉ trong 6 tháng đầu năm 2017, trên cả nước ghi nhận có 805 vụ xâm hại trẻ em, trong đó xác định có 881 đối tượng là thủ phạm. Cũng theo thống kê, trên 80% nạn nhân trong các vụ xâm hại tình dục trẻ em là trẻ em gái, trong đó gần 30% nạn nhân bị xâm hại nhiều lần.
Tình hình tội phạm xâm hại trẻ em, đặc biệt là xâm hại tình dục trẻ em có nhiều diễn biến phức tạp, đang có xu hướng gia tăng và độ tuổi trẻ bị xâm hại ngày càng nhỏ; phương thức, thủ đoạn phạm tội ngày càng đa dạng hơn. Đáng chú ý là tình trạng loạn luân (bố đẻ hiếp dâm con gái, bố dượng hiếp dâm con riêng của vợ…) hay tình trạng hiếp dâm tập thể, hiếp dâm trẻ em dưới 5 tuổi, hiếp dâm rồi giết trẻ em, thầy giáo xâm hại học sinh… gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng, báo động về sự suy đồi đạo đức của không ít người trong xã hội hiện nay, gây bức xúc trong dư luận nhân dân…
Thống kê cho thấy hầu hết các trường hợp xâm hại trẻ em là do hung thủ lợi dụng trẻ ở một mình, nơi vắng vẻ, hoặc ở trường học để tấn công, xâm hại. Các đối tượng lợi dụng việc làm quen với trẻ qua mạng intenet, sau đó dụ dỗ, cho tiền rồi khống chế, đe doạ để xâm hại trẻ. Nhiều trường hợp khác đối tượng phạm tội nhắm vào các trẻ em hư, bỏ học, bỏ nhà đi lang thang, hoặc ít hiểu biết, sinh sống ở vùng sâu, vùng xa, đồng bào dân tộc ít người, chúng dụ dỗ, lừa gạt các bé đưa ra nước ngoài rồi cưỡng bức vào các nhà hàng mại dâm. Thậm chí, nhiều trường hợp đối tượng lợi dụng mê tín dị đoan để xâm hại trẻ, hoặc cho trẻ uống rượu, bia, chất kích thích dẫn tới mất hoặc giảm khả năng tự vệ để xâm hại trẻ em.
Những vụ án xâm hại tình dục gần đây khiến dư luận căm phẫn như vụ “cụ ông” Nguyễn Khắc Thủy (SN 1940, ngụ TP.Vũng Tàu) dâm ô trẻ em tại chung cư Lakeside, phường Nguyễn An Ninh, TP.Vũng Tàu, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu. Ngoài việc nhiều lần xâm hại bé N, qua điều tra mở rộng, cơ quan chức năng nhận định còn có nhiều bé gái trong chung cư thông tin về việc bị đối tượng Thủy có hành vi dâm ô. Hồi tháng 9/2017, TAND TP Hà Nội mở phiên xét xử sơ thẩm, tuyên phạt bị cáo Nguyễn Danh Vĩnh (79 tuổi, trú tại Ba Vì, Hà Nội) 8 năm tù về tội hiếp dâm trẻ em. Nạn nhân trong vụ án là cháu N. (SN 2011), thời điểm vụ án xảy ra, cháu mới chỉ 4 tuổi. Hay mới đây, Công an Vĩnh Long cũng đã bắt khẩn cấp Võ Văn Đặng (36 tuổi, ngụ phường 1, TP Vĩnh Long, tỉnh Vĩnh Long). Bước đầu Đặng đã thừa nhận đã gây ra vụ cướp tài sản và hiếp dâm bé gái VDT (chín tuổi)…
Bị cáo Nguyễn Danh Vĩnh bị TAND TP Hà Nội xử 8 năm tù giam |
Nhìn vào các vụ án xâm hại trẻ em cho thấy, đối tượng phạm tội thuộc nhiều thành phần, lứa tuổi và bất kể là ai. Từ những người từng có tiền án, tiền sự. lang thang cơ nhỡ đến những người thân thích như bố đẻ, bố dượng, thầy giáo…hay cả những người có địa vị, chức sắc trong xã hội. Tình hình như vậy nhưng công tác đấu tranh với tội phạm xâm hại tình dục trẻ em lại gặp rất nhiều khó khăn do đối tượng bị xâm hại còn nhỏ, tâm lý bất ổn định, lại bị tác động bởi nỗi sợ hãi, trong khi hành vi xâm hại của kẻ phạm tội thì không bao giờ bắt được quả tang. Việc phạm tội phần lớn chỉ bị phát hiện khi có tố cáo của người thân trẻ, nhiều vụ do thời gian xảy ra lâu, các “dấu vết” đã bị xóa, tiêu hủy…
Vậy câu hỏi không bao giờ cũ là làm thế nào để phòng tránh việc trẻ bị xâm hại? Theo ông Trần Thành Nam - Tiến sĩ Tâm lý học trẻ em và vị thành niên (ĐHQGHN), cha mẹ chính là những người đóng vai trò quan trọng nhất trong việc giáo dục giới tính cũng như phòng ngừa các vấn đề tình dục cho trẻ. Thái độ của cha mẹ với vấn đề giới tính, tình dục mới là điều quan trọng để giúp trẻ định hướng đúng đắn.
Các bậc phụ huynh nên dạy cho trẻ những kỹ năng phòng tránh xâm hại ngay từ khi trẻ còn nhỏ để có thể hạn chế tối đa nguy cơ trẻ bị lạm dụng. Tùy từng độ tuổi, sự hiểu biết cũng như tính cách của trẻ mà có cách giáo dục khác nhau.
Theo lời khuyên của các chuyên gia, trước hết kỹ năng đầu tiên cần dạy cho trẻ là kiến thức về giới tính và các vùng nhạy cảm trên cơ thể. Đó là những vùng mà chỉ của riêng các bé, tuyệt đối không cho người khác chạm vào. Đồng thời, trẻ cũng không nên chạm vào vùng nhạy cảm của người khác, nhất là người khác giới; Tránh xa những người lạ mặt, không tò mò để làm trò người lớn… Trong trường hợp nguy hiểm, cần phải biết cách trốn chạy và kêu gọi sự giúp đỡ từ người lớn. Còn theo TS.Trần Thành Nam, với trẻ nhỏ, cách giáo dục tốt nhất là kể các câu chuyện giới tính và cùng trẻ trao đổi, bình luận, từ đó rút ra những bài học ứng xử phù hợp.
Tuy nhiên, cũng theo các chuyên gia, nhiều bậc cha mẹ hiện nay còn rất e dè, thậm chí lẩn tránh những giáo dục về giới tính cho trẻ em vì quan niệm chúng còn quá nhỏ hoặc “vẽ đường cho hươu chạy” nhưng đó thực sự là quan niệm sai lầm.
Thay vì e ngại, các phụ huynh nên thẳng thắn và quan trọng là phương pháp nói với trẻ những câu chuyện này sao cho phù hợp. Bên cạnh sự dạy bảo, giáo dục của cha mẹ, chắc chắn cần sự hỗ trợ từ gia đình, nhà trường, xã hội… đặc biệt cần trừng phạt nghiêm khắc của pháp luật đối với những hành vi tương tự để làm gương.