Quyết định thu hồi đất trái pháp luật?
Ngày 9/3/2016, UBND huyện Sa Pa ban hành Quyết định số 108/QĐ-UBND cưỡng chế thu hồi đất của một số hộ gia đình trú tại tổ 7C, thị trấn Sa Pa theo các Quyết định thu hồi đất số 2407/QĐ-UBND, số 2408/QĐ-UBND, số 2409/QĐ-UBND, số 2410/QĐ-UBND, số 2411/QĐ-UBND ngày 8/11/2012 của UBND huyện Sa Pa để thực hiện Dự án xây dựng khuôn viên Nhà thờ Giáo sứ Sa Pa. Thời gian thực hiện cưỡng chế từ ngày 28/3/2016.
Trong đơn gửi Báo Pháp Luật Việt Nam, ông Bùi Xuân Thanh (đại diện cho các hộ dân) khẳng định UBND huyện Sa Pa thu hồi đất của các hộ dân là trái pháp luật. Việc bồi thường, hỗ trợ và tái định cư chưa thỏa đáng nhưng UBND huyện Sa Pa vẫn “đè cổ” người dân để cưỡng chế. Ông Bùi Xuân Thanh cho biết, diện tích đất của các hộ dân sử dụng ổn định từ những năm 50 của thế kỷ trước và đã được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCN). Ngày 8/11/2012, UBND huyện Sa Pa ban hành các quyết định thu hồi đất của các hộ để xây dựng khuôn viên Nhà thờ Giáo xứ Sa Pa là hoàn toàn trái với quy định của pháp luật.
Việc thu hồi đất chỉ dựa trên Quyết định số 2630/QĐ-UBND ngày 20/9/2010 của UBND tỉnh Lào Cai “về việc phê duyệt quy hoạch chi tiết xây dựng tỉ lệ 1/500 khuôn viên Nhà thờ Giáo xứ Sa Pa” mà không căn cứ vào quyết định phê duyệt kế hoạch sử dụng đất hoặc quyết định phê duyệt chi tiết xây dựng đô thị tại thị trấn Sa Pa. Quyết định này không phải là căn cứ để thu hồi đất theo quy định của Luật Đất đai năm 2003 và Nghị định 181/2004.
Trước đó ngày 20/6/1996, UBND tỉnh Lào Cai ban hành Quyết định số 207/QĐ-UB về việc phê duyệt Quy hoạch chi tiết thị trấn Sa Pa, không nói đến việc mở rộng khuôn viên nhà thờ hoặc thay đổi quy hoạch chi tiết thị trấn Sa Pa liên quan đến mở rộng nhà thờ.
Cần giải quyết khiếu nại của người dân
Được biết, ngày 16/12/2013, UBND tỉnh Lào Cai ban hành Quyết định số 3706/QĐ-UB (phê duyệt Quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020, Kế hoạch sử dụng đất 5 năm (2011-2015) của thị trấn Sa Pa) cũng không đề cập đến việc mở rộng khuôn viên nhà thờ mà trong đó quy định rất rõ quy hoạch cho mục đích tôn giáo, tín ngưỡng là 1,1ha…
Theo quyết định này, hiện trạng đất dành cho cơ sở tôn giáo năm 2010 đã là 1,1ha và diện tích này được giữ nguyên đến năm 2020. Nhưng theo Quyết định số 2630/QĐ-UBND ngày 20/9/2010 phê duyệt Quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500 khuôn viên Nhà thờ Giáo sứ Sa Pa quy mô lập quy hoạch đã là 1,0ha chưa bao gồm đất đền, chùa, miếu, am, từ đường, nhà thờ họ và những cơ sở tương tự khác, nếu cộng với đất cơ sở tôn giáo khác thì diện tích đã lớn hơn rất nhiều so với Quyết định 3706/QĐ-UB về Quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020; Kế hoạch sử dụng đất 5 năm (2011-2015) của UBND tỉnh Lào Cai.
Có thể thấy, việc ban hành các quyết định thu hồi đất của UBND huyện Sa Pa là trái với quy định của pháp luật vì không căn cứ vào quy hoạch chi tiết xây dựng đô thị, không căn cứ vào kế hoạch sử dụng đất mà chỉ căn cứ vào quy hoạch xây dựng khuôn viên nhà thờ để thu hồi đất là hoàn toàn trái với quy định tại Điều 36 Nghị định 181/2004.
Mặc dù vậy, ngày 23/6/2015 Thanh tra tỉnh Lào Cai đã có Văn bản số 191/TT-KT cho rằng: “Kiến nghị của các hộ dân đưa ra là không có cơ sở pháp luật do tại điểm c khoản 3 Điều 62 Luật Đất đai năm 2013 có quy định rõ việc Nhà nước thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia trong trường hợp thu hồi đất để xây dựng công trình của cơ sở tôn giáo”.
Phải chăng Thanh tra tỉnh Lào Cai đã cố tình quên mất rằng, để thực hiện thu hồi đất theo điểm c, khoản 3 Điều 62 Luật Đất đai 2013 thì dự án khuôn viên Nhà thờ đá Sa Pa phải do HĐND tỉnh Lào Cai chấp thuận.
Thực tế, dự án khuôn viên Nhà thờ đá Sa Pa được Chủ tịch UBND tỉnh Sa Pa phê duyệt quy hoạch năm 2010 là trên cơ sở Tờ trình số 178 ngày 4/8/2010 của Sở Xây dựng Lào Cai. Tuy nhiên, Tờ trình này lại được “căn cứ” trên “Tờ trình số 02/10-GX ngày 30/3/2010 của Tòa Giám mục Giáo phận Hưng Hóa về việc xin thẩm định và phê duyệt nhiệm vụ quy hoạch chi tiết xây dựng tỉ lệ 1/500 khuôn viên Nhà thờ Giáo sứ Sa Pa”, trong khi quyết định phê duyệt của Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai cũng đề rõ chủ đầu tư thực hiện là Tòa Giám mục Giáo phận Hưng Hóa. Điều này cho thấy đây không phải là một dự án vì lợi ích công cộng, quốc gia.
Trước sự việc trên, Báo Pháp Luật Việt Nam đề nghị UBND huyện Sa Pa và UBND tỉnh Lào Cai vào cuộc xem xét giải quyết thấu tình, đạt lý, tránh khiếu kiện không đáng có.
Báo Pháp Luật Việt Nam sẽ tiếp tục thông tin về vụ việc trên.