Hàng chục năm “lằng nhằng”
Năm 1991, ông Nguyễn Thanh Quang (cán bộ địa chính xã Long Tân, huyện Nhơn Trạch) sang nhượng cho vợ chồng Nguyễn Thanh Phong, Trần Thị Lan (ngụ xã Long Tân) 4ha đất tại bãi phá hủy bom mìn Bàu Sen, xã Vĩnh Thanh (nay thuộc xã Long Tân) với giá 360.000đ/ha; có xác nhận của UBND xã Vĩnh Thanh.
Năm 1992 xuất hiện tranh chấp giữa bà Lê Thị Mỹ (cán bộ Ngân hàng Nông nghiệp huyện Long Thành) với vị cán bộ địa chính. Bà Mỹ cho rằng, tháng 6/1989, bà nhờ ông Quang mua giúp 2ha đất thuộc khu vực bãi phá hủy bom mìn Bàu Sen với giá 160.000đ/ha. Bà Mỹ có đơn kiện ông Quang đến VKSND huyện Long Thành.
Tại phiên giải quyết ngày 19/5/1992, hai bên đối trừ phần bà Mỹ nợ ông Quang và thỏa thuận ông Quang phải trả cho bà Mỹ 5,5 chỉ vàng 24K, chấp nhận trả chậm trong 1 năm. Biên bản thỏa thuận được lưu trong hồ sơ vụ án. Như vậy, việc đòi nợ giữa bà Mỹ và ông Quang đã được giải quyết xong, không liên quan đến vợ chồng ông Phong.
Năm 1997, hộ ông Phong đã được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng 55.453m2 đất, trong đó có 2ha chuyển nhượng từ ông Quang, không có ai khiếu nại, tranh chấp.
Sau 1 năm, ông Quang không trả được nợ nên bà Mỹ lại có đơn hối thúc, dẫn đến việc VKSND huyện Long Thành khởi tố vụ án hình sự, khởi tố bị can và bắt tạm giam ông Quang 3 tháng, sau đó vụ án bị đình chỉ do xác định đây là tranh chấp dân sự.
Lúc đó, thay vì đòi nợ ông Quang, bà Mỹ quay sang đòi vợ chồng ông Phong với lý do “tranh chấp quyền sử dụng đất”, dù họ không có bất kỳ quan hệ mua bán, vay mượn nào với bà Mỹ.
Vậy nhưng hai cấp Tòa địa phương nhất mực buộc vợ chồng ông Phong phải trả tiền cho bà Mỹ. Bản án Dân sự phúc thẩm số 152/DSPT ngày 28/11/2002 của TAND tỉnh Đồng Nai buộc vợ chồng ông Phong trả cho bà Mỹ giá trị 2ha đất là 900 triệu đồng.
Sau 10 năm, Chánh án TANDTC đã kháng nghị tái thẩm và tại Quyết định số 10/2012/DS-TT ngày 26/12/2012 Tòa Dân sự TANDTC đã hủy toàn bộ Bản án Dân sự phúc thẩm số 152/DSPT ngày 28/11/2002 của TAND tỉnh Đồng Nai và Bản án sơ thẩm số 58/DSST ngày 18/6/2002 của TAND huyện Nhơn Trạch; giao hồ sơ vụ án cho TAND huyện Nhơn Trạch xét xử lại sơ thẩm.
| |
Quốc hội vào cuộc
Quyết định kháng nghị và Quyết định tái thẩm đều nhận định rằng, các bản án nêu trên trái pháp luật ở chỗ buộc vợ chồng ông Phong phải trả tiền cho bà Mỹ trong khi họ đã trả tiền cho ông Quang. Đại diện VKSNDTC tại phiên tái thẩm cũng đồng tình với nhận định này.
Xét xử lại vụ án, tại Bản án sơ thẩm lần 2 số 35/DS-ST ngày 11/7/2014 của TAND huyện Nhơn Trạch đã làm rõ nội dung vụ án và nhận định việc tranh chấp về mua bán, chuyển nhượng 2ha đất, tiền thuê cày, tiền cây giống…giữa bà Mỹ và ông Quang đã được giải quyết tại VKSND huyện Long Thành ngày 19/5/1992, nếu ông Quang không trả nợ như cam kết thì bà Mỹ có thể khởi kiện ông Quang bằng vụ kiện khác.
Trong thời gian chuẩn bị xét xử sơ thẩm, UBND huyện Nhơn Trạch cũng có công văn gửi TAND huyện Nhơn Trạch cho biết việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho gia đình ông Phong là đúng quy định của pháp luật. Do đó, HĐXX đã bác yêu cầu của bà Mỹ đối với vợ chồng ông Phong.
Tuy nhiên, Bản án Dân sự phúc thẩm số 247/2015/DS-PT ngày 15/10/2015 của TAND tỉnh Đồng Nai thì kết quả trở lại xử như hai bản án đã bị hủy 13 năm trước do trái pháp luật, Tòa buộc ông Phong, bà Lan trả cho bà Mỹ 700 triệu đồng.
Về vụ án này, nhiều cơ quan chức năng đã lên tiếng và gần đây tại Công văn số 3441 ngày 22/6/2016 của Ủy ban Tư pháp Quốc hội do Phó Chủ nhiệm Nguyễn Đình Quyền ký gửi Chánh án TANDTC, Viện trưởng VKSNDTC đề nghị sớm xem xét, chỉ đạo giải quyết theo thẩm quyền, đúng pháp luật, trả lời ông Phong, bà Lan, đồng thời thông báo kết quả đến Ủy ban Tư pháp của Quốc hội.
Trước đó, ngày 19/5/2016 Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Đồng Nai có Công văn số 31 gửi Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Quốc hội Lê Thị Nga, đề nghị giám sát giải quyết Bản án Dân sự phúc thẩm số 247/2015/DS-PT ngày 15/10/2015 của TAND tỉnh Đồng Nai.
Công văn phản ánh, đã qua 5 tháng kể từ khi Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Đồng Nai gửi công văn (số 142/CĐ-ĐĐBQH) đến Chánh án TANDTC, Viện trưởng VKSNDTC về vụ án này, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Đồng Nai chưa nhận được kết quả giải quyết. Đoàn “đề nghị Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội quan tâm, xem xét, chỉ đạo tổ chức giám sát việc giải quyết đơn của công dân và thông báo kết quả cho Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Đồng Nai theo qui định của pháp luật”.