Cách đây 2 tuần, anh Nguyễn Châu Liêm, ngụ Bình Tân, TP HCM đã quyết định bán xe ô tô. Đây là phương tiện chạy taxi công nghệ nuôi sống gia đình anh trong một năm qua. Thời điểm nghe mọi người nói chạy taxi công nghệ “ngon ăn”, anh đã đánh liều đi mua trả góp một chiếc ô tô với giá hơn 500 triệu, đinh ninh rằng với đà làm ăn ngon lành, chẳng mấy chốc trả được nợ mà còn sở hữu luôn cả ô tô. Tuy nhiên, sự đời không như dự tính bao giờ.
Hóa ra, việc chạy taxi công nghệ không hề “ngon ăn” như anh tưởng. Mỗi ngày anh chạy bạc mặt 12 tiếng đồng hồ, đối mặt với kẹt xe, mệt mỏi. Đến khi không chịu được, anh chuyển sang chạy đêm, được một thời gian sức khỏe xuống hẳn. Chưa hết, số tiền trả góp cho xe lên đến 20 triệu/tháng, là một áp lực lớn khiến anh chạy không ngừng nghỉ, nhưng tháng nào cũng thiếu trước, hụt sau. Đến mùa dịch, lượng khách lại giảm đi phân nửa, khiến anh không thể trụ nổi nữa, đành bán xe. Anh Liêm hối hận vì trước đó thà cứ yên lành làm thợ sửa ống nước thì sống túc tắc, đủ ăn, không áp lực.
Trường hợp của anh Liêm rất nhiều, khi người ta chứng kiến hàng loạt taxi công nghệ phải bỏ nghề thời điểm này. Có người thuê xe với giá tiền triệu mỗi ngày. Có người vay mua, vì nghe nói làm nghề này “vừa khỏe, vừa sang, vừa được làm chủ”. Có thời điểm người ta thấy người người bỏ nghề đi mua xe làm xe ôm công nghệ, tới mức tài xế cạnh tranh nhau cuốc xe gay gắt.
Nhìn lại, nhiều ngành khác trong xã hội cũng rơi vào tình trạng này, khi người lao động, người kinh doanh thiếu định hướng, thiếu cân nhắc, xem xét thị trường kĩ lưỡng, thấy nghề nào, lĩnh vực gì đang “ăn nên làm ra” lập tức lao vào đầu tư.
Trong năm 2019, theo một thống kê sơ bộ cho thấy, có đến hàng trăm cửa hàng trà sữa mở mới trên địa bàn thành phố. Thời điểm này của năm 2020, hàng loạt quán trà sữa cũng đóng cửa. Câu chuyện tương tự cũng xảy ra với hình thức kinh doanh homestay nhỏ lẻ mọc lên như nấm ở khắp các địa điểm du lịch. Các loại hình kinh doanh “theo trend” khác cũng rơi vào tình trạng tương tự. Mà chưa cần đến dịch, thì nhiều người đã khốn đốn vì đâm đầu vào lĩnh vực mà mình không hiểu biết, đi theo thiên hạ vì nghe nói dễ kiếm tiền.
Lúc dịch bệnh là thời điểm ghi nhận sự mất mát, thất bại trong khởi nghiệp và kinh doanh của rất nhiều người, nhưng có lẽ nó cũng là cơ hội để người ta thực sự nhìn nhận ra những lỗ hổng trong tư duy kiếm tiền mà nếu không có dịch thì cũng đã tồn tại, đã làm cho người làm nghề, người kinh doanh khốn đốn.
