Hai hợp đồng thuê, thật giả lẫn lộn
Báo Pháp luật Việt Nam đã có một số bài phản ánh về vụ việc tranh chấp quyền sử dụng đất giữa bà Hoàng Thị Nguyệt và bà Tô Thị Hân tại phường Bàng La, quận Đồ Sơn. Vụ việc càng trở nên phức tạp khi UBND phường này ra quyết định xử phạt hành chính đối với bà Nguyệt chỉ vì bà Nguyệt thực hiện việc đóng cọc, rào đất ở khu vực bà cho là đã sử dụng đất theo hợp đồng mà trước đây bố bà đã ký với chính quyền địa phương.
Theo hồ sơ vụ việc, tháng 3/1998, cụ Hoàng Đăng Cử được ông Nguyễn Đắc Xuyên (Chủ tịch UBND xã Bàng La thời đó) thống nhất cho sử dụng con mương bỏ hóa để nuôi trồng thủy sản. Thế nhưng đến tháng 5/1998, ông Bùi Hữu Nuôi - Phó Chủ tịch UBND xã lại ký hợp đồng cho bà Tô Thị Hân thuê lại một phần con mương trên (nay là thửa đất số 83, tờ bản đồ số 15) để canh tác trong thời gian 20 năm. Việc chính quyền địa phương cho thuê đất chồng lấn như trên đã dẫn đến tranh chấp quyền sử dụng đất giữa hai hộ dân.
Điều đáng nói, hợp đồng cho thuê đất giữa UBND phường Bàng La và bà Hân có rất nhiều vấn đề về cả hình thức và nội dung. Về thẩm quyền ký hợp đồng, ông Phó Chủ tịch Bùi Văn Nuôi không được Chủ tịch xã Bàng La ủy quyền ký hợp đồng. Ngoài ra, bản hợp đồng cũng không có số, không có ngày, tháng, năm ký hợp đồng.
Tại Biên bản xác minh ngày 17/7/2018 mà luật sư của bà Nguyệt nộp cho Toà án quận Đồ Sơn, ông Nuôi cho biết: “Từ trước đến nay tôi chưa nhìn thấy bản Hợp đồng gốc này bao giờ. Đề nghị toà án và các cơ quan chức năng phải thu hồi bản Hợp đồng gốc nói trên để giám định. Tôi sẵn sàng ra toà làm chứng và đối chất với các bên để làm rõ Hợp đồng này”.
Ngược lại, trước đó một bản hợp đồng do gia đình bà Nguyệt ký với chính quyền địa phương này lại rất rõ ràng. Trong khi đó khu đầm nuôi trồng thủy sản đang tranh chấp giữa bà Hân và bà Nguyệt có diện tích 3.666,9m2 sử dụng ổn định từ năm 1989, phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử đụng đất của nhà nước. Theo hồ sơ bà Nguyệt cung cấp cho tòa án thì vào năm 1989, ông Nguyễn Đắc Trụ, Chủ tịch UBND xã Bàng La đã phê duyệt vào “Đơn xin bao thầu bãi đất hoang và con mương bỏ hóa để canh tác” của cụ Hoàng Đăng Cử với nội dung “xét đơn đề nghị của ông Hoàng Đăng Cử đại diện cho tổ xin đấu thầu vùng đất hoang, UBND xã Bàng La nhất trí giao cho ông Hoàng Đăng Cử được đấu thầu trong 15 năm.
| |
| Máy xúc được chính quyền huy động để phá dỡ hệ thống cọc rào bê tông do bà Nguyệt dựng lên để bảo vệ khu vực ao nuôi thủy sản |
Theo Luật sư Phạm Văn Hoá, Đoàn luật sư Hải Phòng thì trong quá trình giải quyết tranh chấp đất đai, chính lãnh đạo UBND phường Bàng La và công chức địa chính xã là ông Tô Văn Phương đã xác nhận trong nhiều biên bản với nội dung “trong bản đồ địa chính, sổ mục kê do UBND phường quản lý, thửa đất số 83, tờ bản đồ số 15 tổ dân phố Bàng Đông mang tên người sử dụng đất là bà Hoàng Thị Nguyệt”. Ngày 23/1/1998, tại Biên bản bàn giao công trình đã xây dựng xong đưa vào sử dụng, ông Nguyễn Đắc Xuyên – Nguyên chủ tịch UBND xã Bàng La đã tiếp tục giao cho tổ sản xuất của cụ Cử (bố bà Nguyệt) “khai thác nuôi thả ở mức độ cho phép”.
Quyết định xử phạt hành chính vội vàng của Chủ tịch phường Bàng La
Trong Báo cáo số 37/BC-UBND ngày 24/4/2017, ông Cao Văn Bé ký, đã báo cáo đất công ích do UBND phường quản lý không có thửa đất số 83. Tại Kết luận thành tra số 04 của Thanh tra quận Đồ Sơn cũng nêu rõ, trong số 29,2 hecta đất công ích, thanh tra xác định được 8,78 ha, diện tích còn lại trên 20hecta, chưa xác định được do buông lỏng quản lý trong nhiều năm.
Mặc dù đã xác định được diện tích đất công do chính quyền địa phương quản lý và diện tích đất bà Nguyệt sử dụng không nằm trong diện tích đất công nhưng Chủ tịch UBND phường đã cho cán bộ đến lập “Biên bản vi phạm hành chính” về hành vi lấn chiếm đất của bà Nguyệt. Căn cứ biên bản vi phạm này, Chủ tịch UBND phường Bàng La đã ký quyết định xử phạt hành chính trong lĩnh vực đất đai đối với bà Hoàng Thị Nguyệt 2 triệu đồng.
Trong khi hồ sơ đã thể hiện, bà Nguyệt cũng có hợp đồng thuê đất từ thời cha ông để lại; đã thực hiện nghĩa vụ đăng ký, kê khai đất đai theo quy định của pháp luật và đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền công nhận và thực hiện chức năng quản lý thông qua hồ sơ địa chính là sổ mục kê đất đai thì việc bà Nguyệt sử dụng đất không phải là lấn chiếm đất đai của nhà nước.
Dù có tranh chấp nhưng việc bà Nguyệt dùng cọc bê tông, dây kém gai rào bảo vệ đầm nuôi trồng thủy sản của mình không phải hành vi lấn chiếm quyền sử dụng đất của nhà nước, nên quyết định xử phạt hành chính của Chủ tịch UBND phường Bàng La là quá vội vàng. Khi một quyết định xử phạt vi phạm hành chính áp dụng cho một hành vi không vi phạm pháp luật thì rõ ràng cần phải xem xét và hủy bỏ. Do đó, TAND quận Đồ Sơn cần xử lý triệt để quyết định không thấu tình đạt lý này.