Hoài niệm chợ ma xứ Định…

(PLO) - “Định Yên có vựa chiếu to/ Lấy chồng xứ Định khỏi lo chiếu nằm”. Câu ca dao nổi tiếng, lưu truyền cả trăm năm nay về một ngôi làng có truyền thống làm nghề dệt chiếu nằm bên bờ sông Hậu thuộc làng Định Yên, huyện Lấp Vò, Đồng Tháp. 
Chợ chiếu Định Yên
Chợ chiếu Định Yên

Xưa, đất Định Yên nhà nhà dệt chiếu, người người dệt chiếu. Từ đứa trẻ lên 5 đến cụ già đều có thể tham gia vào quy trình làm chiếu thủ công. Nghề dệt chiếu mang lại ấm no cho cả một vùng quê trù phú, lợi nhuận từ làm chiếu cha xây được nhà gạch, con lấy được vợ đẹp, lũ trẻ được đến trường. Do nguyên liệu cói trong vùng cung không đủ cầu nên người dân phải huy động thêm ở một số vùng có trồng cói nguyên liệu.

Làng chiếu Định Yên gắn liền với huyền thoại về ngôi chợ ma bên bờ sông Ngã Cại, một nhánh của sông Hậu. Do chợ chỉ họp lúc nửa khuya về sáng và bán duy nhất một mặt hàng nguyên liệu dệt chiếu nên dân gian gọi là “chợ ma”. Khi xưa điều kiện giao thông còn hạn chế, phương tiện đi lại khó khăn nên chủ yếu dùng vỏ lãi, đò ngang, thuyền bè.

Người già ở Định Yên kể lại, khi xưa họp chợ ma thuyền bè tấp nập cả một vùng cửa sông, chưa có đèn điện nên phương tiện chiếu sáng được người dân sử dụng là đuốc cháy sáng rực màn đêm, lung linh một vùng sông nước khiến cho ngôi chợ quê đẹp một vẻ vừa dân dã vừa huyền ảo. Chợ ma không chỉ dành cho người xứ Định mà người dân từ tít các vùng xa như Hậu Giang, Cà Mau, Kiên Giang, Bạc Liêu… cũng đến giao thương, tấp nập ghe xuồng tứ xứ đổ về.

Chợ chiếu Định Yên khi xưa không có bất cứ một mái lều, quán, bàn ghế, sạp gì, tất cả mọi người đều đứng. Người dân đến chợ không chỉ đơn thuần là mua bán mà còn trò chuyện, giao lưu, tiếng cười nói rổn rảng cả một vùng sông nước, hào sảng như tính cách người xứ miệt vườn… 

Nhưng đó là chuyện quá khứ, từ năm 2013, một khu chợ mới đã được xây dựng cách điểm chợ ma không xa, và vẫn mang tên chợ chiếu Định Yên, hàng hóa chủ lực trong chợ vẫn là chiếu, nhưng ký ức về ngôi chợ ma độc đáo thì vẫn còn nguyên trong lòng người dân Định Yên. 

Sau sự kiện Làng nghề truyền thống dệt chiếu Định Yên đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là văn hóa phi vật thể cấp quốc gia vào năm 2013, UBND tỉnh Đồng Tháp đã xây dựng kế hoạch bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa phi vật thể giai đoạn 2016- 2020 đối với nghề chiếu Định Yên. Người dân xứ Định nặng lòng với nghề chiếu lại thắp lên bao hy vọng…

Đọc thêm