Để triển khai Luật Xử lý vi phạm hành chính năm 2012 và các văn bản quy phạm pháp luật trong lĩnh vực hàng không dân dụng, ngày 30/10/2013, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 147/2013/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực hàng không dân dụng.
Sau 03 năm triển khai thực hiện, Bộ GTVT cho biết: Nghị định số 147/2013/NĐ-CP đã bộc lộ một số bất cập như: một số hành vi chưa được quy định chi tiết; mức xử phạt đối với một số hành vi vi phạm chưa phù hợp với tính chất và mức độ nghiêm trọng của hành vi; quy định trong các văn bản pháp luật có liên quan chưa phù hợp với thực tiễn hoạt động hàng không dân dụng…
Ngoài ra, thực tế hiện nay một số hành vi vi phạm hành chính xảy ra trong lĩnh vực hàng không dân dụng nhưng không được quy định trong Nghị định số 147/2013/NĐ-CP mà được quy định trong các Nghị định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực khác như: hành vi hút thuốc tại khu vực công cộng của cảng hàng không, sân bay; gây mất trật tự tại khu vực công cộng của cảng hàng không, sân bay, trên tàu bay; lấn chiếm đất tại cảng hàng không, sân bay, bán hàng rong tại cảng hàng không, sân bay,…
Tuy nhiên, các Nghị định này không quy định cụ thể về thẩm quyền xử phạt của lực lượng thanh tra chuyên ngành hàng không và Cảng vụ hàng không, dẫn đến việc xử phạt vi phạm hành chính đối với hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực hàng không dân dụng không kịp thời, thiếu hiệu lực, hiệu quả hoặc bỏ lọt hành vi vi phạm hành chính.
Dự thảo Nghị định Nghị định quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực hàng không dân dụng gồm 4 chương, 43 điều quy định về phạm vi điều chỉnh, đối tượng áp dụng; hành vi vi phạm hành chính, mức xử phạt, hình thức xử phạt vi phạm hành chính; thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực hàng không dân dụng. Nghị định đã sửa đổi, bổ sung 128 hành vi vi phạm hành chính được quy định trong Nghị định số 147/2013/NĐ-CP đồng thời bỏ 20 hành vi vi phạm hành chính không còn phù hợp với các văn bản pháp luật hiện hành và thực tiễn hoạt động hàng không dân dụng.
So với Nghị định số 147/2013/NĐ-CP, dự thảo Nghị định đã tách các hành vi chung chung thành các hành vi cụ thể để điều chỉnh lại mức xử phạt cho phù hợp với mức độ nguy hiểm của hành vi vi phạm hành chính hoặc ghép một số hành vi vi phạm có tính chất chung, giống nhau trong các lĩnh để điều chỉnh cho thống nhất. Đồng thời, điều chỉnh mức xử phạt đối với một số hành vi vi phạm hành chính cho phù hợp với quy định của Bộ luật Hình sự, tính chất, mức độ nguy hiểm của hành vi vi phạm hành chính.
Đáng chú ý, theo dự luật phạt tiền từ 500.000 đồng đến 1.000.000 đồng đối với cá nhân có hành vi hút thuốc, kể cả thuốc lá điện tử, hoặc sử dụng diêm, bật lửa, vật gây cháy không đúng nơi quy định trong cảng hàng không, sân bay, tại cơ sở cung cấp dịch vụ bảo đảm hoạt động bay.
Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng đối với cá nhân có hành vi tung tin hoặc cung cấp thông tin sai về việc có súng, đạn, bom, mìn, vật liệu nổ, chất nổ, chất phóng xạ, vũ khí sinh hóa học hoặc các thông tin khác có thể gây uy hiếp an toàn của tàu bay đang bay, người trên tàu bay đang bay; đưa chất nổ, vật liệu nổ, vũ khí quân dụng, chất cháy lên tàu bay trái quy định. Dự thảo cũng quy định cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 100.000 đồng đến 500.000 đồng đối với cá nhân mang rượu, chất lỏng có cồn và chất lỏng khác vào khu cách ly, lên tàu bay không đúng quy định.
Nhiều mức phạt khác cũng được sửa đổi, bổ sung trong dự thảo lần này nhằm “không để sót hành vi vi phạm hành chính; mức xử phạt phù hợp với tính chất, mức độ nguy hiểm của hành vi vi phạm hành chính; bảo đảm tính khả thi của quy định và tính răn đe, phòng ngừa hành vi vi phạm hành chính” như nhận định của Bộ GTVT.
