Người dân bỗng dưng “mất đất”?
Theo phản ánh của bà Bế Thị Phành (SN 1957, sinh sống tại phố Hòa Nam, thị trấn Quảng Uyên, huyện Quảng Hòa, tỉnh Cao Bằng), gia đình bà có diện tích đất khoảng 1.575 m2 tại khu Cốc Đứa, xã Chí Thảo (nay thuộc thị trấn Quảng Uyên). Khu đất này có nguồn gốc do bố mẹ chồng bà khai phá và quản lý sử dụng từ trước những năm 1958. Năm 1959, gia đình bà đưa đất canh tác vào Hợp tác xã Trường Xuân, xã Chí Thảo, huyện Quảng Hòa.
Năm 1985, trước khi bố mẹ chồng mất có để lại cho vợ chồng bà quản lý, sử dụng. Năm 1988, Hợp tác xã Trường Xuân giải thể, gia đình bà vẫn tiếp tục sử dụng thửa đất nêu trên. Năm 1993, gia đình bà có bán cho các em họ là 4 hộ gia đình với tổng diện tích là 790m2 và các hộ gia đình này sau đó đã được cấp Giấy CNQSD đất.
Bà Phành cho biết, diện tích đất còn lại là 785,12m2. Sau đó, bà cho hàng xóm là Lý Thị Hồng mượn để canh tác, sử dụng trồng cây rau lang và cây bon để chăn nuôi lợn, có thời gian cho người khác mượn để thả cá. Năm 1997-1998, nhà nước thu hồi 55m2 để làm đường tỉnh lộ 206. Năm 2018, nhà nước tiếp tục thu hồi 24,36m2 (đoạn 1) và 7,56m2 (đoạn 2) để làm mương thoát nước. Diện tích thực tế còn lại gia đình bà Phành sử dụng là 698,2m2.
“Tổng cộng gia đình tôi bị thu hồi đất làm đường, làm mương là 86,92m2 và 2 lần đó tôi đều được nhận tiền bồi thường. Theo Bảng tổng hợp danh sách nhận tiền bồi thường đất đai phục vụ công trình khắc phục thoát lũ, phố Hòa Nam, thị trấn Quảng Uyên, gia đình tôi được nhận tổng số tiền bồi thường hơn 66 triệu đồng”, bà Phành chia sẻ.
 |
Bà Bế Thị Phành nói về nỗi bức xúc bao năm của gia đình. |
Kể về câu chuyện hiện nay đang xảy ra tranh chấp, bà Phành nhớ lại, trước đây Hạt kiểm lâm được Hợp tác xã Trường Xuân cấp cho 1.000m2 đất để làm vườn ươm giống cây. Diện tích đất này tiếp giáp thửa đất của bà Phành và có nguồn gốc đất do bà Phan Thị Phảy đang quản lý, sử dụng. Sau đó, Điện lực huyện Quảng Hòa đã làm trạm biến thế F2 với diện tích là 639m2, diện tích đất còn lại là 286m2 Hạt Kiểm lâm quản lý đã xây dựng trụ sở cơ quan.
Trước năm 2012, bà Phành cho biết đã nhiều lần xin cấp giấy CNQSD đất cho khu đất trên nhưng đều được cán bộ trả lời miệng là khi nào cấp sẽ gọi bà. Mãi đến năm 2017, trong quá trình bà đi xin cấp Giấy CNQSD đất cho một mảnh đất khác thì mới vô tình phát hiện tại vị trí thửa đất trên đã được Sở TN-MT tỉnh Cao Bằng cấp Giấy CNQSDĐ số BL845966 ghi ngày 28/12/2012, diện tích 680,7m2 cho Hạt Kiểm lâm Quảng Hòa. Bà Phành cho rằng, Sở TNMT đã cấp sai diện tích, trong đó có cả diện tích đất của gia đình bà là 394,7m2?
“Tổng cộng diện tích Hạt Kiểm lâm được Hợp tác xã Trường Xuân bàn giao là 1.000m2 đất. Hai cơ quan là Hạt Kiểm lâm và Điện lực huyện Quảng Hòa chỉ được sử dụng trong phạm vi 1.000m2 đất đã được cấp. Phần đất tiếp giáp phía ngoài (mặt đường tỉnh lộ 206) là đất của gia đình tôi đã sử dụng nhiều năm. Không hiểu căn cứ vào đâu mà thời điểm ấy Hạt Kiểm lâm lại cho rằng diện tích đất nhà tôi đang sử dụng là của họ. Sau đó họ đã đo đạc hiện trạng, vẽ bản đồ, được Sở TNMT cấp Giấy CNQSD đất như vậy? Quá trình đo đạc, vẽ bản đồ và cấp Giấy CNQSD đất tôi hoàn toàn không hề biết”, bà Phành nói.
Cần làm rõ quy trình cấp Giấy CNQSD đất đúng hay sai?
Bà Phành cho biết, quá trình sử dụng đất từ trước tới nay, bà không tranh chấp với ai, sử dụng ổn định, lâu dài. Quá trình ghi nhận, có nhiều người dân, cán bộ thị trấn Quảng Uyên, Hợp tác xã, lãnh đạo Hạt kiểm lâm các thời kỳ ấy xác nhận việc gia đình bà Phành quản lý sử dụng khu đất nêu trên và Hạt kiểm lâm chỉ được giao 1.000m2 đất thuộc diện tích đất của gia đình bà Phan Thị Phảy (thửa đất tiếp giáp đất gia đình bà Phành).
Trước tình thế có thể bị “mất đất”, suốt nhiều năm bà Phành đã gửi đơn đề nghị giải quyết đến nhiều cơ quan chức năng như: UBND tỉnh Cao Bằng, UBND huyện Quảng Hòa, Chi cục kiểm lâm của tỉnh Cao Bằng, Sở TN-MT, UBND thị trấn Quảng Uyên,... Cho rằng các cơ quan trên trả lời chưa thỏa đáng, bà Phành đã nộp đơn khởi kiện hành chính đến Toàn án Nhân dân tỉnh Cao Bằng.
Hiện, vụ việc đã được Tòa án Nhân dân tỉnh Cao Bằng thụ lý, chờ đưa ra xét xử. “Tôi đề nghị Tòa án giải quyết yêu cầu UBND tỉnh Cao Bằng hủy Giấy CNQSD đất số BL845966, diện tích 680,7m2 do Sở TNMT tỉnh Cao Bằng cấp cho Hạt kiểm lâm vào năm 2012. Đồng thời, buộc Hạt Kiểm lâm huyện Quảng Uyên (nay là huyện Quảng Hòa) phải trả lại diện tích đất 394,7m2 cho tôi”, bà Phành nói.
Theo tìm hiểu, diện tích đất đã được cấp Giấy CNQSD đất cho Hạt Kiểm lâm Quảng Hòa rộng 680,7m2 dự kiến sẽ được đem ra đấu giá quyền sử dụng đất trong quý IV/2022. Theo phê duyệt, dự kiến giá khởi điểm 9,5 tỷ đồng.
Cụ thể, tại Quyết định số 1827/QĐ-UBND ngày 7/10/2021, về việc điều chỉnh bổ sung kế hoạch đấu giá quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất trên địa bàn tỉnh Cao Bằng, khu đất 680,7 là trụ sở cũ của Hạt Kiểm lâm huyện Quảng Hòa dự kiến được đem ra đấu giá. Theo quan sát, khu đất trên tọa lạc tại mặt đường tỉnh lộ 206 qua trung tâm đô thị với mặt cắt đường rộng 33 m, là trục đường chính đô thị được đánh giá là một mảnh “đất vàng”.
 |
Khu đất bà Phành đang khởi kiện ra Tòa án Nhân dân tỉnh Cao Bằng. |
Cung cấp thông tin cho PV, ông Lý Viết Mao, Chủ tịch UBND thị trấn Quảng Uyên cho biết, đã tiếp nhận đơn của gia đình bà Phành đề nghị hòa giải vụ việc, tuy nhiên sau đó bà Phành rút đơn và nộp đơn khởi kiện hành chính ra Tòa. Ông cho biết thêm, sâu xa thì ông không nắm được, nhưng khi Hạt kiểm lâm xây dựng trụ sở thì hình như gia đình bà Phành đã bỏ không khu đất trên một thời gian vì đây là chỗ trũng, tuy nhiên ông Mao không nắm được gia đình bà Phành bỏ không khu đất trong bao lâu, thủ tục thu hồi xử lý ra sao để sau đó được cấp GCNQSD đất cho Hạt kiểm lâm.
Ngoài ra, ông Mao còn cho biết, liên quan đến khu đất thì xung quanh bà con hàng xóm đều công nhận đấy là đất của bà Phành...
Trao đổi với PV, ông Nguyễn Thành Hải, Chủ tịch UBND huyện Quảng Hòa cho biết, sau khi sáp nhập huyện Phục Hòa và huyện Quảng Uyên thành huyện Quảng Hòa, theo phương án xử lý tài sản để tránh lãng phí các trụ sở thì huyện đã đề xuất với Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn và được tỉnh đồng ý chuyển Hạt Kiểm lâm về trụ sở xã đã thực hiện việc sáp nhập để bố trí sử dụng tài sản hợp lý.
Ông Hải thông tin: “Việc đó đã thực hiện xong và huyện đã báo cáo tỉnh xin bán đấu giá khu đất này. Khi đặt vấn đề đấu giá thì người dân nghe tiếng và đã có đơn. Hiện tòa đang giải quyết đơn của bà Phành”.
Theo vị Chủ tịch UBND huyện Quảng Hòa, đến nay tỉnh đã phê duyệt phương án đấu giá khu đất đã được cấp Giấy CNQSD đất cho Hạt Kiểm lâm. Hiện, UBND huyện Quảng Hòa vẫn đang tiếp tục làm các bước hồ sơ, thủ tục đấu giá theo đúng quy định. Bên cạnh đó, huyện cũng phải chờ quyết định của tỉnh và phán quyết của Tòa án.
Ông Hải cũng cho biết: “Nếu tòa tuyên bác bỏ Giấy CNQSD đất thì đương nhiên mình phải hủy bỏ đấu giá”.
Về phía Hạt Kiểm lâm Quảng Hòa – đơn vị được cấp Giấy CNQSD cũng chỉ xác nhận việc khu đất trên đã được cấp Giấy CNQSD đất vào năm 2012. Còn việc Hạt kiểm lâm được đơn vị nào giao đất, với diện tích bao nhiêu, tại vị trí nào thì vị đại diện đơn vị này cho biết, hiện không còn tài liệu nào liên quan tới nguồn gốc khu đất trên nên không cung cấp được.
PV cũng đã liên hệ với Sở TN&MT và Tòa án Nhân dân tỉnh Cao Bằng để xác minh, làm rõ những thông tin liên quan vụ việc trên và đang chờ phản hồi. Đề nghị các cơ quan có thẩm quyền vào cuộc quyết liệt, xử lý triệt để vụ việc, tránh gây bức xúc trong dư luận.
