Kết thúc vụ lừa đảo chấn động Thung lũng Silicon

(PLVN) - Ngôi sao công nghệ sinh học Mỹ Elizabeth Holmes đã bị kết tội lừa đảo các nhà đầu tư vào công ty khởi nghiệp thử nghiệm máu Theranos của cô, trong một vụ án nổi tiếng được coi là bản cáo trạng của văn hóa Thung lũng Silicon.
Elizabeth Holmes (giữa) và cộng sự Billy Evans, bước ra ngoài tòa án liên bang sau khi cô bị kết tội về 4 trong số 11 tài khoản phải đối mặt trong phiên tòa xét xử gian lận của cô ở San Jose, California, Mỹ, vào ngày 3/1/2022. Ảnh: AFP
Elizabeth Holmes (giữa) và cộng sự Billy Evans, bước ra ngoài tòa án liên bang sau khi cô bị kết tội về 4 trong số 11 tài khoản phải đối mặt trong phiên tòa xét xử gian lận của cô ở San Jose, California, Mỹ, vào ngày 3/1/2022. Ảnh: AFP

Các bồi thẩm đã mất bảy ngày cân nhắc để đưa ra phán quyết, kết luận Elizabeth Holmes phạm tội bốn tội lừa các nhà đầu tư đổ hàng trăm triệu đô la vào thứ mà cô ấy tuyên bố là "một hệ thống xét nghiệm mang tính cách mạng".

Nhưng ban hội thẩm, những người đã lắng nghe nhiều tuần với những bằng chứng đôi khi phức tạp, cũng tuyên trắng án cho Holmes với 4 tội danh và không thể đưa ra phán quyết đối với 3 người khác.

"Các phán quyết có tội trong trường hợp này phản ánh tội ác của bà Holmes trong vụ lừa đảo nhà đầu tư quy mô lớn này và giờ bà phải đối mặt với bản án cho tội ác của mình", Luật sư Hoa Kỳ Stephanie Hinds cho biết trong một tuyên bố chuẩn bị được đại diện đọc bên ngoài tòa án.

Holmes không đưa ra bình luận gì khi rời tòa khi được hỏi liệu cô có định kháng cáo hay không.

Nhà sáng lập 37 tuổi này hiện phải đối mặt với khả năng 20 năm sau song sắt cho mỗi lần bị kết án, từ âm mưu lừa đảo các nhà đầu tư đến ba tội danh lừa đảo qua điện thoại. Cô vẫn có quyền tự do trước một phiên điều trần khác về các điều khoản tại ngoại vào tuần tới.

Holmes từng tuyên bố sẽ tạo ra một cuộc cách mạng trong việc chẩn đoán sức khỏe với những chiếc máy tự phục vụ có thể chạy một loạt các xét nghiệm chỉ trên một vài giọt máu, một tầm nhìn thu hút những người ủng hộ nổi tiếng và biến cô trở thành tỷ phú vào năm 30 tuổi.

Cô được ca ngợi là người có tầm nhìn công nghệ tiếp theo trên các trang bìa tạp chí và thu về hàng núi tiền mặt của các nhà đầu tư.

Elizabeth Holmes, CEO của công ty xét nghiệm máu Theranos, được so sánh như một “phiên bản nữ của Steve Jobs”, đã trở thành tỷ phú trẻ tuổi thứ 3 trong danh sách những tỷ phú trẻ tuổi nhất nước Mỹ ở tuổi 30. Ảnh: Twitter

Elizabeth Holmes, CEO của công ty xét nghiệm máu Theranos, được so sánh như một “phiên bản nữ của Steve Jobs”, đã trở thành tỷ phú trẻ tuổi thứ 3 trong danh sách những tỷ phú trẻ tuổi nhất nước Mỹ ở tuổi 30. Ảnh: Twitter

Tuy nhiên, tất cả ảo tưởng đã sụp đổ sau khi một báo cáo từ Wall Street Journal tiết lộ máy móc không hoạt động như cô đã hứa.

Các công tố viên đã dành 11 tuần dựa vào lời khai của hơn hai chục nhân chứng để đưa ra lập luận của mình rằng Holmes biết công nghệ của cô ấy không thành công và cố tình đánh lừa các nhà đầu tư và bệnh nhân.

Đích thân cô đưa logo của những gã khổng lồ dược phẩm Pfizer và Schering-Plough lên các báo cáo của Theranos ca ngợi công nghệ xét nghiệm máu của công ty, sau đó được chia sẻ với các nhà đầu tư.

Điều đó đã được thực hiện mà không có sự cho phép của các công ty và là một phần chính trong lập luận của bên công tố rằng cô ấy đã cố tình tăng cường uy tín của Theranos để giành được những người ủng hộ.

Mặc dù các nhà đầu tư tên tuổi của Theranos như Rupert Murdoch và Henry Kissinger có mặt trong danh sách nhân chứng, nhưng người ủng hộ nổi bật nhất cho lập trường là cựu giám đốc Lầu Năm Góc Jim Mattis.

Người bào chữa chỉ gọi một nhân chứng quan trọng, chính Holmes, với lập luận rằng doanh nhân này đã thực sự tin tưởng vào tầm nhìn của Theranos, đầu tư rất nhiều vào thành công của nó và đơn giản là đã thất bại.

Holmes cũng tìm cách chuyển một phần trách nhiệm sang cho Ramesh "Sunny" Balwani, người bạn trai hơn cô gần hai mươi tuổi mà cô đã đưa về để giúp điều hành công ty.

Cô đã cố kìm nước mắt khi nói với các bồi thẩm rằng Balwani đã gièm pha cô và cưỡng bức cô quan hệ tình dục khi tức giận, những lời buộc tội mà anh đã phủ nhận mạnh mẽ. Anh ta sẽ phải hầu tòa riêng vì vai trò của mình trong hoạt động của công ty và đã không nhận tội.

Ngoài hàng đống tài liệu của công ty, những câu hỏi kỹ thuật rất chi tiết và lời khai đầy cảm xúc của Holmes, còn có câu hỏi về bản chất của Thung lũng Silicon.

Một trong những câu nói sáo rỗng lặp đi lặp lại nhiều nhất của thế giới khởi nghiệp là "hãy giả mạo nó cho đến khi bạn thành công", nơi các doanh nhân đầy tham vọng với một ý tưởng gần như thành công thuyết phục mọi người đầu tư một số tiền lớn với hy vọng một ngày nào đó nó sẽ thành công.

Rất hiếm khi những người sáng lập các công ty thất bại ở Thung lũng Silicon - trong số đó có rất nhiều công ty - phải đối mặt với việc bị truy tố gian lận vì những lời hứa không được thực hiện và các khoản đầu tư không hoàn lại.

Một số nhân vật trong giới công nghệ Mỹ, như cựu giám đốc Reddit Ellen Pao, cho biết phân biệt giới tính có thể là một yếu tố dẫn đến vụ truy tố, nhưng những người khác cho rằng Holmes đã đi quá xa khi cố gắng ủng hộ tầm nhìn đang dần tan biến của mình.

Sau báo cáo của Wall Street Journal năm 2015 đặt câu hỏi về việc liệu máy móc của Theranos có hoạt động như đã hứa - và cuối cùng đã làm sụp đổ công ty hay không - Holmes đã bắt đầu công kích truyền thông về những cáo buộc cô ta lừa đảo.

Đọc thêm