Cách TP Hồ Chí Minh chừng 150km về phía Bắc, Vườn Quốc gia Vườn Quốc gia Cát Tiên nằm trên địa bàn của của 3 tỉnh, qua các huyện: Tân Phú, Vĩnh Cửu (Đồng Nai), Cát Tiên (Lâm Đồng) và Bù Đăng (Bình Phước). Vườn có tổng diện tích là 83.594ha, trụ sở đặt tại xã Nam Cát Tiên, huyện Tân Phú, tỉnh Ðồng Nai.
Bức tranh thiên nhiên tuyệt mỹ
Vườn Quốc gia Cát Tiên là khu rừng nguyên sinh được bảo tồn nghiêm ngặt với nhiều kiểu địa hình xen kẽ như: đồi, trũng, các bàu, đầm, hệ suối cộng với hơn 90km chiều dài sông Đồng Nai uốn mình bao quanh đã tạo nên những cảnh quan đặc trưng. Với những ghềnh thác đẹp, các khu đất ngập nước và bán ngập nước với cát vàng tạo thành các bãi tắm tự nhiên giữa rừng. Đặc biệt khu vực Bàu Sấu rộng lớn và thơ mộng với một thiên nhiên yên bình.
Vườn nằm giữa 2 vùng địa lý từ vùng Tây nguyên xuống vùng đồng bằng Nam Bộ, hội tụ được các luồng hệ động-thực vật đa dạng và phong phú. Vườn Quốc gia Cát Tiên được UNESCO công nhận là Khu dự trữ sinh quyển thứ 411 thế giới. Khu đất ngập nước Bàu Sấuđược Ban Thư ký Công ước Ramsar quốc tế công nhận là Khu Ramsar thứ 1.499 thế giới và thứ hai của Việt Nam.
| |
| Cá sấu xiêm ( ảnh Bùi Quốc Vỵ). |
Hệ thực vật ở đâycó 1.610 loài, với thành phần chiếm ưu thế thuộc họ sao dầu, họ đậu và họ tử vi; được chia thành 5 kiểu rừng chính: rừng lá rộng thường xanh, rừng lá rộng thường xanh nửa rụng lá, rừng hỗn giao gỗ và tre nứa, rừng tre nứa thuần loài, và thảm thực vật đất ngập nước. Có các loài cây quý hiếm có tên trong sách đỏ như gõ đỏ, gõ mật, cẩm lai Bà Rịa, cẩm lai nam, cẩm lai vú, giáng hương…
Hệ động vật trong Vườn Quốc gia Cát Tiên có 113 loài thú, quý hiếm là chà vá chân đen, hoẵng Nam bộ. Chim có 351 loài, chiếm gần 50% các loài chim tại Việt Nam trong đó có các loài quý hiếm là hạc cổ trắng, công, già đẫy java, quắm cánh xanh, ngan cánh trắng, gà so cổ hung, gà tiền mặt vàng, chích chạch má xám.
| |
| Những chú bò tót trong Vườn Quốc gia (ảnh Tăng A Pâu). |
Bò sát có 109 loài, quý hiếm gồm cá sấu xiêm, trăn gấm, trăn đen... Lưỡng cư có 41 loài, những loài quý hiếm như cóc mắt chân dài, cóc rừng, chàng andecson... Côn trùng có 756 loài, gồm 450 loài bướm, chiếm hơn 50% tổng số loài bướm ở Việt Nam, quý hiếm là bướm phượng cánh sau vàng, và bướm phượng cánh kiếm. Cá nước ngọt có 159 loài.
Trải nghiệm băng rừng
Đến Cát Tiên, bạn có thể chọn đi bộ hoặc thuê xe đạp để đi theo con đường chính của khu rừng, khám phá vườn thực vật đa dạng gồm các loài nấm, nơi hội tụ của hơn 300 loài gỗ quý vớinhiều loài đặc trưng của rừng miền Đông Nam Bộ.
Đi giữa tán rừng già ẩm ước và huyền bí như lạc vàomột thế giới cổ tích, với cây Thiên Tuế khoảng 400 tuổi, cây Trung Quân, một loại cây có đặc điểm lá không cháy nên bộ đội và người dân dùng lá này để lợp nhà trong chiến tranh, kế đến là rừng Bằng Lăng cổ thụ hàng trăm năm tuổi, bạn sẽ bất ngờ với cây Bằng Lăng kỳ bí 1 thân 6 ngọn, cùng nhiều loài cây gỗ quý hiếm như cây Tung đại thụ 400 tuổi với bộ rể chia làm nhiều nhánh cao hơn đầu người chu vi 20 người ôm không hết, cây Gõ đỏ đại thụ khoảng 600 –700 tuổi, đây là một trong số những loài cây gỗ quí của Việt Nam.
| |
| Dưới bóng cây Tung đại thụ. |
Năm 1988, cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng đã đến thăm cây gõ đại thụ này. Để kỷ niệm và nhắc nhở các thế hệ sau về trách nhiệm bảo tồn, bảo vệ rừng, Vườn Quốc gia Cát Tiên đã đặt tên cây này là Cây Gõ Bác Đồng.
Nằm khá xa trung tâm hành chính của Vườn, nên khách phải ngồi xe Jeep của Vườn khoảng 9km, rồi đi bộ xuyên rừng thêm khoảng 5 km thì sẽ đến nơi.
Bàu Sấu là một khu hồ rộng, du khách có thể ngồi xuồng dạo chơi trên mặt hồ thơ mộng tĩnh lặng, ngắm nhìn vẻ đẹp của Bàu Sấu, được tận mắt thấy cá sấu xiêm,loài cá sấu tưởng chừng đã bị tuyệt chủng,săn mồi.Chưa hết, khách còn được chiêm ngưỡng những điệu múa của chim công, tận hưởng không khí mát mẻ yên bình của vùng đầm lầy giữa rừng nguyên sinh, lắng nghe tiếng chim rừng hót ríu rít đâu đó...
| |
| Trải nghiệm đạp xe băng rừng Nam Cát Tiên. |
Vườn Quốc gia Cát Tiên là nơi duy nhất ở Việt Nam để chứng kiến đời sống tự nhiên của động vật hoang dã. Khách sẽ được tận mắt chứng kiến cách kiếm mồi và các sinh hoạt khác nhau của các loài thú vào ban đêm. Thời gian thích hợp cho việc ngắm thú đêm là khoảng từ 19h trở đi, tốt nhất là những đêm không trăng. Lúc đó cảnh sinh hoạt của các loài thú như : bò tót, nai, heo rừng, chồn, nhím... thật sống động.
Vườn Quốc gia Cát Tiên tuyệt đối nghiêm cấm việc săn bắt hay phá hoại khai thác các loài động thực vật của Vườn. Hãy chung tay góp phần bảo tồn và bảo vệ môi trường.
Thăm làng đồng bào bản địa Mạ - Stiêng
Làng văn hóa các dân tộc Tà Lài hiện còn lưu giữ những di vật từ xưa như cồng chiêng, ché… Với các dân tộc tiểu số thiểu số Mạ - Stiêng, sống ven sông Đồng Nai với những nét phong tục tập quán văn hóa riêng với các địa điểm đẹp như Thác Trời, nhà Truyền thống, đồi Đá trắng, hang Dơi…