Bộ trưởng Xây dựng Phạm Hồng Hà mới đây lần đầu tiên đăng đàn trả lời chất vấn đại biểu Quốc hội, trong phiên họp thứ 13 của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội.
Đề cập cụ thể tới sai phạm, xử lý công trình xây dựng trái phép của Tập đoàn Mường Thanh tại khu đô thị Linh Đàm (Hà Nội), đại biểu Nguyễn Thanh Hồng - Ủy viên thường trực Ủy ban Quốc phòng an ninh "truy" trách nhiệm của Bộ trưởng Xây dựng và Chủ tịch TP Hà Nội trong chỉ đạo xử lý.
"Có phải có buông lỏng quản lý, lợi ích nhóm nên để xảy ra tình trạng các công trình xây dựng trái phép như của Tập đoàn Mường Thanh, khiến khu đô thị Linh Đàm từ khu đô thị kiểu mẫu trở thành nơi nhếch nhác, đời sống người dân không đảm bảo...?", đại biểu Hồng nêu.
Trả lời chất vấn, Bộ trưởng Xây dựng Phạm Hồng Hà thừa nhận quy hoạch đô thị hiện nay có những hạn chế, trong đó ngành xây dựng "chưa thực hiện đúng chức trách của mình". Từ đó dẫn tới nhiều hệ lụy như sử dụng đất không hiệu quả, lấn chiếm đất vào các mục đích khác nhau, cấp phép xây dựng không đúng, xây dựng sai phép. “Có trục lợi hay không, tôi cho rằng về cơ bản thì không có nhưng ở một số bộ phận, một số đơn vị có tình trạng này”, Bộ trưởng Hà nói.
Với riêng sai phạm của Tập đoàn Mường Thanh tại khu đô thị Linh Đàm, ông Hà cho biết, cơ quan này đã thanh tra sai phạm của tập đoàn này, nhưng xử lý sai phạm sâu hơn lại thuộc về trách nhiệm của TP Hà Nội.
"Bộ đã chỉ đạo thanh tra một số vụ việc lớn, như thanh tra vụ Mường Thanh (Linh Đàm) đã nói nhiều. Còn xử lý trách nhiệm của Mường Thanh thì hiện Hà Nội đang thực hiện việc này”, ông Hà nhấn mạnh.
Giải trình thêm, Chủ tịch TP Hà Nội Nguyễn Đức Chung khẳng định, giấy phép đầu tư các khu đô thị, chung cư trên địa bàn thành phố đều được cấp phép theo đúng quy định pháp luật. Tuy nhiên, thực tế triển khai dự án một số chủ đầu tư đã vi phạm mật độ quy hoạch chi tiết. Ông đơn cử, khu đô thị Đại Thanh, HH của chủ đầu tư Mường Thanh đã vi phạm quy hoạch mật độ xây dựng, chiều cao công trình.
"Chúng tôi nhận trách nhiệm trước tiên thuộc về thành phố trong quá trình lãnh đạo, chỉ đạo đã thiếu giám sát, kiểm tra của lực lượng thanh tra chuyên ngành. Chủ đầu tư cũng đã cố tình vi phạm mật độ xây dựng chi tiết, trong khi thanh, kiểm tra không kịp thời", ông Chung thừa nhận.
Để khắc phục, lãnh đạo TP Hà Nội cho biết, vừa qua Hà Nội đã phối hợp chặt chẽ với Bộ Xây dựng, thanh tra các bộ, ngành tổ chức thanh tra kiểm tra sai phạm tại số dự án này. Thành phố cũng giao trách nhiệm cụ thể cho chính quyền địa phương nơi có khu đô thị, thanh tra chuyên ngành... Riêng năm 2016, ông Chung cho hay đã có 18 cán bộ cấp quận, huyện, xã... bị xử lý do vi phạm trong quản lý quy hoạch, công trình xây dựng sai phép tại địa phương.
Bộ trưởng Hà bổ sung thêm, theo báo cáo của Bộ Xây dựng năm 2016 có khoảng trên 15.000 trường hợp vi phạm, chiếm khoảng 12-13% xây dựng sai phép, không phép.
Nguyên nhân trước hết do giấy phép được cấp chưa đúng với quy hoạch chi tiết ở khu vực đó. Thứ hai là cấp đúng nhưng chủ đầu tư cố tình sai phạm, trong khi cơ quan quản lý nhà nước chưa thanh kiểm tra, phát hiện kịp thời. Nhiều vụ đã thanh kiểm tra rồi nhưng lại chưa xử lý dứt điểm.
Giải pháp tới đây, Bộ Xây dựng sẽ có những quy định quản lý để xử lý các vi phạm hành chính về lĩnh vực này mạnh mẽ hơn, có các công cụ kiểm soát tốt hơn, chế tài có sức răn đe hơn...
Chưa đồng tình với câu trả lời của Bộ trưởng Hà, đại biểu Nguyễn Thị Kim Thúy (Đà Nẵng) đề nghị trưởng ngành xây dựng cam kết ngăn chặn triệt để tình trạng xây dựng không phép, sai phép.
Đáp lại, Bộ trưởng Xây dựng thật lòng, "cá nhân tôi không dám cam kết trong thời gian ngắn tới đây có thể chấm dứt được tình trạng này. Chúng tôi sẽ cố gắng trong thời gian tới cùng với địa phương trực tiếp thanh tra các doanh nghiệp có sai phạm lớn".
Tại phiên làm việc, nói về việc chỉnh trang đô thị, khắc phục tình trạng nhà siêu mỏng, siêu méo, lãnh đạo Hà Nội cho biết đây là vấn đề được TP đặc biệt quan tâm. Thời gian qua, TP đã quyết liệt chỉ đạo, vào cuộc rà soát, tiến hành xử lý nhà siêu mỏng, siêu méo trên các tuyến đường. Trước 2015 toàn thành phố có trên 300 trường hợp siêu mỏng, siêu méo, hiện còn 132 trường hợp. Những nhà diện tích dưới 30m2 thành phố kiên quyết thu hồi hoặc tiến hành cho các chủ hộ hợp khối, hợp thửa, hạn chế không làm phát sinh thêm các trường hợp nhà siêu mỏng, siêu méo mới. Hà Nội hứa trong thời gian tới sẽ chấm dứt tình trạng này.
Chủ tịch Hà Nội cũng thừa nhận tình trạng đô thị còn nhếch nhác, Hà Nội sẽ triển khai các giải pháp quyết liệt, cụ thể như: Hạ ngầm hệ thống điện, cáp viễn thông (2016 hạ được 19 tuyến, từ đầu năm 2017 đến nay đã hạ được 72 tuyến); thay thế hệ thống chiếu sáng tiết kiệm điện; chỉnh trang lại mặt tiền các tuyến phố (biển hiệu, quảng cáo); sau khi làm xong những việc trên mới lát lại vỉa hè, khắc phục trình trạng vừa làm xong lại đào lên; cơ giới hóa việc thu gom rác thải;
