Quyết định hành chính phủ quyết bản án của Toà
Vợ chồng chị Trịnh Bích Hải và anh Nguyễn Mạnh Hùng (tổ 3, thị trấn Việt Quang, huyện Bắc Quang, Hà Giang) kết hôn năm 1995 và có hai con chung. Năm 2010, do mâu thuẫn trầm trọng nên chị Hải làm đơn xin ly hôn. Bản án sơ thẩm số 13/2010 ngày 28/9/2010 của TAND huyện Bắc Quang đã tuyên chị Hải là người trực tiếp nuôi dưỡng, chăm sóc hai con.
Về tài sản chung, anh Hùng cho rằng 183m2 đất (được cấp sổ đỏ từ năm 2002 và mang tên chủ hộ là chị Hải) có nguồn gốc do bố mẹ anh mua từ năm 1995 và cho vợ chồng anh sau khi kết hôn, sau đó anh chị xây nhà trên diện tích đất này. Theo Điều 27 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2000 thì QSDĐ mà vợ chồng có được sau khi kết hôn là tài sản chung của vợ chồng nên tòa đã giao cho chị Hải được sử dụng nhà đất trên diện tích 183m2; chị Hải có nghĩa vụ thanh toán cho anh Hùng số tiền chênh lệch gần 200 triệu đồng (mảnh đất và ngôi nhà này có trị giá gần 400 triệu đồng).
Quyết định giao cho chị Hải được sử dụng nhà đất được dư luận địa phương đồng tình bởi dù sao chị cũng đang trực tiếp nuôi hai con nhỏ, còn anh Hùng với thu nhập mỗi tháng 20 triệu đồng sẽ có điều kiện thuận lợi hơn trong việc lo liệu chỗ ở cho mình.
Sau đó, anh Hùng kháng cáo. Nhưng sau hai lần triệu tập hợp lệ anh Hùng vẫn vắng mặt nên ngày 16/12/2010 TAND tỉnh Hà Giang đã có Quyết định 05 đình chỉ xét xử phúc thẩm vụ án nêu trên. Bản án sơ thẩm số 13 có hiệu lực pháp luật.
Tháng 6/2011, Chi cục THADS huyện Bắc Quang tổ chức giao nhà và đất cho chị Hải quản lý, sử dụng; gia đình chồng cũ của chị Hải không có ý kiến phản đối. Nhưng sau khi THA xong một thời gian thì bà Ngô Thị Lựu (mẹ chồng cũ của chị Hải) lại có đơn đòi đất với lý do mảnh đất mà chị Hải đang đứng tên trong sổ đỏ là do bà mua. Giải quyết đơn khiếu nại của bà Lựu, các cơ quan chức năng tỉnh Hà Giang đã vấp phải sai lầm nghiêm trọng.
Theo Quyết định 1816 (ngày 4/9/2013) của Chủ tịch UBND tỉnh Hà Giang thì ngày 23/8/2012, bà Lựu có đơn khiếu nại Quyết định 1216 ngày 5/7/2002 của UBND huyện Bắc Quang về việc cấp sổ đỏ cho chị Hải. Như vậy, tính từ ngày UBND huyện Bắc Quang cấp sổ đỏ cho chị Hải đến ngày bà Lựu có đơn khiếu nại đối với quyết định này đã hơn 10 năm và lúc này đã hết thời hiệu khiếu nại nhưng không hiểu sao Chủ tịch UBND tỉnh Hà Giang vẫn giải quyết theo kiểu lấn thẩm quyền của cơ quan tố tụng.
Cụ thể, tại Quyết định 1816, Chủ tịch UBND tỉnh Hà Giang đã yêu cầu UBND huyện Bắc Quang hủy bỏ Quyết định 1216 của UBND huyện này về việc cấp sổ đỏ cho chị Hải; đồng thời yêu cầu bà Lựu lập các thủ tục cần thiết để UBND huyện Bắc Quang xem xét cấp sổ đỏ cho bà. Trong khi đó, tại thời điểm này thì Bản án sơ thẩm số 13 của TAND huyện Bắc Quang đã có hiệu lực thi hành rằng quyền sử dụng mảnh đất trên được giao cho chị Hải quản lý và sử dụng.
Cũng vì nhận rõ những bất ổn nêu trên nên UBND huyện Bắc Quang đã có Báo cáo gửi Chủ tịch UBND tỉnh khẳng định: “UBND huyện Bắc Quang chưa thể tổ chức thực hiện Quyết định 1816 theo quy định của pháp luật. Vì nếu hủy bỏ Quyết định 1216 thì UBND huyện Bắc Quang vi phạm pháp luật”.
Sửa sai vẫn... sai!
Sau khi PLVN có bài phản ánh những bất cập nêu trên, việc tổ chức thi hành Quyết định 1816 tạm thời dừng lại. Tuy nhiên, gần đây UBND huyện Bắc Quang lại tiến hành các thủ tục để tiếp tục thi hành Quyết định 1816 của tỉnh Hà Giang. Lý do của việc làm trên là ngày 24/2/2014, TANDTC đã có Quyết định Giám đốc thẩm số 56 huỷ Quyết định đình chỉ xét xử phúc thẩm số 05 của TAND tỉnh Hà Giang và Bản án sơ thẩm số 13 của TAND huyện Bắc Quang; giao hồ sơ về TAND huyện Bắc Quang xét xử sơ thẩm lại.
 |
| chị Trịnh Bích Hải |
Việc tiếp tục thực hiện Quyết định 1816 có nghĩa là phải huỷ bỏ quyết định hợp thức hoá QSDĐ đã cấp cho chị Hải, đồng thời xem xét cấp sổ đỏ cho bà Lựu trên thửa đất mà chị Hải đang đứng tên. Nhưng như chúng tôi đã phân tích, dù mảnh đất trên có nguồn gốc của bà Lựu mua cho vợ chồng chị Hải thì việc cho các con sử dụng thửa đất (dù không có giấy tờ hay văn bản xác nhận) cũng đồng nghĩa với việc bà Hải đã trao quyền sử dụng mảnh đất này cho con trai và con dâu và như vậy đây được coi là tài sản chung của vợ chồng chị Hải.
Bằng chứng là trong quá trình chị Hải làm thủ tục để cấp sổ đỏ, bà Lựu không có ý kiến phản đối hay ngăn cản, thậm chí suốt quá trình Toà án xét xử và quyết định giao cho chị Hải được quyền quản lý và sử dụng thửa đất này, bà Lựu cũng không phản đối, chỉ sau khi việc tổ chức thi hành án diễn ra một thời gian thì bà mới có đơn khiếu nại.
Ngoài ra, Quyết định giám đốc thẩm của TANDTC cũng chỉ nhận định: “diện tích đất 183m2 là của bố mẹ anh Hùng mua cho vợ chồng, Toà án các cấp không đưa bố mẹ anh Hùng tham gia tố tụng với tư cách là người có quyền và nghĩa vụ liên quan để xác minh làm rõ nguồn gốc đất tranh chấp là vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng (…) Khi đã có đủ căn cứ xác định diện tích đất trên là tài sản chung của vợ chồng thì phải tính công sức của anh Hùng nhiều hơn. Toà án các cấp chia đôi giá trị cả đất và nhà là không đảm bảo quyền lợi cho anh Hùng”. Như vậy, Toà án tối cao cũng cho rằng đây là tài sản chung của vợ chồng và “gợi ý” là nên chia cho anh Hùng phần nhiều hơn chứ không hề khẳng định mảnh đất này thuộc quyền sử dụng của bà Lựu.
Chính vì những lý do trên, việc UBND huyện Bắc Quang tiếp tục thực hiện Quyết định 1816 của Chủ tịch UBND tỉnh Hà Giang bằng việc ban hành Quyết định số 4500 (ngày 9/7/2014) để huỷ bỏ Quyết định 1216 (ngày 5/7/2002) của chính mình, đồng thời giao cho Phòng Tài nguyên và Môi trường thu hồi sổ đỏ đã cấp cho chị Hải là vội vàng và chưa phù hợp với quy định của pháp luật. Kiên Trung (Vân Anh)
Quá thất vọng với cách giải quyết của UBND tỉnh Hà Giang và huyện Bắc Quang, chị Hải đành ôm đơn đến Báo PLVN cầu cứu/.
