Hợp tác trồng trọt, chế biến trái cây xuất khẩu
Theo nội dung đơn cầu cứu của ông Đoàn Văn Sang (SN 1975, ngụ đường Ấp Bắc, TP. Mỹ Tho, tỉnh Tiền Giang, Giám đốc Công ty TNHH sản xuất, chế biến nông sản Cát Tường), ông quen ông Nguyễn Hồng Chương (SN 1967, ngụ Q.7, TP. Hồ Chí Minh) qua một người bạn. Ông Chương biết ông Sang sở hữu giống thanh long vỏ vàng, ruột trắng và tai xanh tại Việt Nam nên sau khi tham quan vườn giống của doanh nghiệp ông Sang, ông Chương đã đồng ý hợp tác đầu tư.
Ngày 24/4/2019, ông Sang và ông Chương ký kết thỏa thuận hợp tác kinh doanh để thành lập doanh nghiệp trồng trọt và chế biến trái cây xuất khẩu.
Trong phần nội dung hợp tác nêu rõ, bên A (ông Trần Văn Sang - Chủ tịch HĐTV Công ty TNHH sản xuất, chế biến nông sản Cát Tường và Đoàn Văn Sang - Giám đốc Cty) cung cấp giống, hỗ trợ chuyển giao kỹ thuật trồng, chăm sóc, kỹ thuật xây dựng nhà máy chế biến và bao tiêu sản phẩm nông sản, trái cây do doanh nghiệp được thành lập trên cơ sở hợp tác giữa hai bên sản xuất ra.
Bên A cam kết cung cấp giống cây trồng là thanh long vàng tai xanh số lượng 3 triệu hom, với giá 610 tỷ đồng. Thời gian cung cấp trong vòng 20 tháng kể từ khi các bên ký hợp tác đầu tư và doanh nghiệp được thành lập trên cơ sở hợp tác có giấy phép hoạt động.
Phía bên B (ông Nguyễn Hồng Chương) cam kết cung cấp tài chính, quỹ đất, cơ sở hạ tầng trên đất phục vụ cho việc trồng, chăm sóc, thành lập nhà máy chế biến trái cây.
Tổng vốn đầu tư của bên A chính là giống cây thanh long vàng tai xanh trị giá 610 tỷ đồng. Bên B có trách nhiệm ứng trước cho bên A 150 tỷ trong thời hạn 90 ngày kể từ ngày hai bên ký kết hợp đồng hợp tác đầu tư. Số tiền còn lại 510 tỷ đồng chính là giá trị phần vốn góp của bên A tham gia góp vốn vào doanh nghiệp được thành lập trên cơ sở hợp tác của hai bên.
Ngày 27/5/2019, liên doanh Công ty Cổ phần Xuất nhập khẩu Nông nghiệp Công nghiệp cao Hồng Lĩnh Cát Tường được thành lập, trụ sở tại số 212 Quốc lộ 50, ấp 3B, xã Đạo Thạnh (TP. Mỹ Tho, tỉnh Tiền Giang) với vốn điều lệ 300 tỷ đồng. Trong đó, ông Chương nắm giữ 70% cổ phần, ông Trần Văn Sang và Đoàn Văn Sang mỗi người giữ 15% cổ phần. Người đại diện theo pháp luật là ông Trần Văn Sang.
Vụ việc dân sự hay hình sự?
Sau khi thành lập pháp nhân, phía ông Đoàn Văn Sang chuẩn bị 3 triệu hom giống theo thỏa thuận. Để chuẩn bị cho đợt xuống giống, ngày 17/8/2019, Công ty TNHH sản xuất, chế biến nông sản Cát Tường chuyển đến địa điểm khu vực hồ Xà Dây (xã Bình An, huyện Bắc Bình, tỉnh Bình Thuận), là nơi có khu đất ông Chương dùng để góp vốn 84,300 cây giống trong tổng số 3 triệu cây để thuận lợi cho công việc hợp tác.
Theo thông tin ông Sang cung cấp, thì đất của ông Chương tại địa chỉ nói trên không được công nhận quyền sử dụng đất vì sử dụng đất sai mục đích, không phù hợp với quy hoạch sử dụng đất của nhà nước.
 |
| Đơn kêu cứu của ông Sang. |
Vẫn lời ông Đoàn Văn Sang, vào thời điểm này, ông Chương mới thanh toán cho ông 90 tỷ đồng trong tổng số 150 tỷ đồng ứng trước như đã thỏa thuận. Khi pháp lý về việc sử dụng đất gặp trục trặc, ông Chương không thanh toán số tiền còn lại theo thỏa thuận: “Việc ông Chương đơn phương chấm dứt hợp đồng làm cho hàng triệu giống hom thanh long tại cơ sở ươm giống của công ty tồn kho, gây thiệt hại hàng trăm tỷ đồng”, ông Đoàn Văn Sang nói.
Các bên sau đó đã có nhiều công văn trao đổi qua lại với nhau nhưng vẫn không tìm được tiếng nói chung. Đồng thời ông Chương làm đơn tố cáo ông Trần Văn Sang và Đoàn Văn Sang lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Trong đơn tố cáo, ông Chương cho rằng số tiền 90 tỷ mà ông đã thanh toán cho phía ông Đoàn Văn Sang và Trần Văn Sang là tiền góp vốn. Tuy nhiên ông Đoàn Văn Sang phản bác, cho rằng tại Điều 3 Hợp đồng thỏa thuận hợp tác kinh doanh đã thể hiện, phía ông Chương phải thanh toán 150 tỷ đồng tiền cây giống thanh long cho phía ông Sang và 90 tỷ đồng này nằm trong gói mua cây giống.
Ông Sang cho rằng, việc ông Chương tố giác mình lừa đảo chiếm đoạt tài sản là không có cơ sở, vô căn cứ bởi đây là vấn đề tranh chấp dân sự. Tại Điều 4 của hợp đồng hợp tác kinh doanh hai bên đã thỏa thuận “trường hợp có tranh chấp các bên cùng nhau hợp tác giải quyết, nếu không giải quyết được thì Tòa án nơi bên A có trụ sở giải quyết”.
Ở diễn biến khác, Cơ quan Cảnh sát điều tra công an tỉnh Tiền Giang đã nhiều lần triệu tập ông Trần Văn Sang và Đoàn Văn Sang đến làm việc, đồng thời ra quyết định tạm hoãn xuất cảnh đối với 2 ông này. Ngày 15/5/2020, Cơ quan này đã ra Quyết định khởi tố vụ án hình sự Lừa đảo chiếm đoạt tài sản xảy ra tại Công ty TNHH sản xuất chế biến nông sản Cát Tường.
Theo hai ông Trần Văn Sang, Đoàn Văn Sang, như vậy xuất phát từ một vụ việc tranh chấp hợp đồng kinh doanh thì với những động thái trên, các ông có nguy cơ vướng vòng lao lý. Ông Đoàn Văn Sang cho biết vô cùng hoang mang lo lắng, làm ảnh hưởng đến hoạt động của doanh nghiệp và ông đã gửi đơn cầu cứu đến nhiều cơ quan có thẩm quyền.
“Mới đây, tại Hội nghị Chính phủ với doanh nghiệp, Bộ trưởng Công an và Viện Trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao đều cam kết không hình sự hóa các quan hệ kinh tế, dân sự. Nhưng trong sự việc này tôi thấy có dấu hiệu của việc hình sự hóa quan hệ dân sự”, ông Đoàn Văn Sang nói.
Dưới góc nhìn pháp lý, Luật sư Nguyễn Thị Hồng Thắm (Đoàn Luật sư TP.HCM) nêu quan điểm: Vấn đề tranh chấp của ông Đoàn Văn Sang, Trần Văn Sang với ông Nguyễn Hồng Chương là tranh chấp phát sinh trong hoạt động kinh doanh thương mại giữa cá nhân, tổ chức có đăng ký kinh doanh với nhau và đều có mục đích. Điều 30 Bộ luật TTDS năm 2015 đã ghi rõ: Những tranh chấp về kinh doanh, thương mại thuộc thẩm quyền của Tòa án giải quyết.
Mặt khác, theo luật sư Thắm, thời hạn trong Hợp đồng thỏa thuận về hợp tác kinh doanh giữa ông Trần Văn Sang, Đoàn Văn Sang và ông Nguyễn Hồng Chương vẫn còn hiệu lực pháp luật.
Vì vậy, ông Chương đơn phương chấm dứt hợp đồng và làm đơn tố cáo là hoàn toàn không đúng quy định của pháp luật cũng như các điều khoản trong hợp đồng đã ký kết. Do đó việc Cơ quan thực thi pháp luật đưa ra Quyết định ngăn chặn và Khởi tố vụ án về tranh chấp dân sự là không thuyết phục, sẽ gây hệ lụy đến hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp.
