Hỏi: Tôi đã có vợ đã hai con trai. Gần đây tôi mới phát hiện ra mình có một đứa con trai rơi năm nay 8 tuổi - kết quả mối tình một đêm với cô gái lỡ thì trong thời gian tôi làm dự án ở tỉnh xa. Nay tôi muốn nhận đứa con này để bảo đảm quyền lợi cho con, bù đắp cho con những thiệt thòi.
Tôi đã tham vấn về thủ tục nhận con nhưng người thì nói tôi chỉ cần ra xã để làm thủ tục, có người lại nói phải gửi đơn ra tòa án. Xin hỏi thẩm quyền xác định con được pháp luật quy định như thế nào? Thủ tục quy định ra sao? (Anh Hoàng Xuân T)
Trả lời: Điều 101 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014 quy định về Thẩm quyền giải quyết việc xác định cha, mẹ, con như sau: “1. Cơ quan đăng ký hộ tịch có thẩm quyền xác định cha, mẹ, con theo quy định của pháp luật về hộ tịch trong trường hợp không có tranh chấp.
2. Tòa án có thẩm quyền giải quyết việc xác định cha, mẹ, con trong trường hợp có tranh chấp hoặc người được yêu cầu xác định là cha, mẹ, con đã chết và trường hợp quy định tại Điều 92 của Luật này.
Quyết định của Tòa án về xác định cha, mẹ, con phải được gửi cho cơ quan đăng ký hộ tịch để ghi chú theo quy định của pháp luật về hộ tịch; các bên trong quan hệ xác định cha, mẹ, con; cá nhân, cơ quan, tổ chức có liên quan theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự.”
Như vậy, pháp luật quy định thẩm quyền giải quyết việc xác định con bao gồm hai cơ quan là cơ quan đăng ký hộ tịch và Tòa án.
-Nếu việc anh nhận con được mẹ của cháu bé đồng thuận, nghĩa là không xảy ra tranh chấp thì anh chỉ việc cùng với mẹ cháu bé ra Ủy ban nhân dân xã nơi thực hiện việc khai sinh cho cháu bé để làm thủ tục nhận con. Khi đi làm thủ tục anh phải mang theo giấy chứng minh nhân dân/ căn cước công dân và sổ hộ khẩu.
Do việc anh nhận con sau thời điểm đã khai sinh (tức là giấy khai sinh hiện đang để trống tên cha, nay mới làm thủ tục bổ sung tên cha) nên thủ tục nhận cha cho con được thực hiện tại UBND cấp xã theo quy định tại Điều 34, Nghị định số 58 như sau: Người nhận cha cho con nộp Tờ khai (theo mẫu quy định), trường hợp nhận cha cho con chưa thành niên phải có sự đồng ý của người đang là mẹ của đứa trẻ, trừ trường hợp người đó đã chết, mất năng lực hoặc hạn chế năng lực hành vi dân sự, đồng thời phải xuất trình các giấy tờ sau đây: Giấy khai sinh của người con; Giấy tờ, đồ vật hoặc chứng cứ khác chứng minh quan hệ cha - con (nếu có). Thời hạn giải quyết thông thường là 5 ngày.
Pháp luật quy định, khi đăng ký việc nhận cha cho con, các bên cha, mẹ, con phải có mặt và UBND xã sẽ cấp Quyết định công nhận việc nhận cha cho con. Căn cứ vào Quyết định công nhận này, các bên có thể đề nghị UBND xã đăng ký bổ sung phần ghi thông tin người cha trên Giấy khai sinh cho trẻ em.
-Nếu trường hợp mẹ của cháu bé không đồng ý cho anh nhận con thì anh phải làm đơn yêu cầu giải quyết việc xác định con gửi ra Tòa án nhân dân nơi mẹ cháu bé sinh sống. Lưu ý: việc anh yêu cầu giải quyết việc xác định con không phụ thuộc vào việc cháu bé, mẹ cháu bé hay vợ con của anh có đồng ý hay không. Chúc anh sớm đạt nguyện vọng.
