Úng tắc và ô nhiễm.
Theo ghi nhận tại mương Kẻ Khế, nhiều người dân sống gần đó bày tỏ nỗi bức xúc vì tình trạng ô nhiễm môi trường diễn ra nhiều năm nay. Bà Trần Thị Thanh trú tại số nhà 46 Giang Văn Minh lên tiếng: “Cuộc sống của người dân nơi đây gặp rất nhiều khó khăn vì tình trạng ô nhiễm môi trường nhiều năm qua. Mương Kẻ Khế rất bẩn, mùi hôi thối bốc lên nồng nặc, nhất là những ngày trở trời.
Cứ mỗi lần trời mưa to, nước lại dâng ngập hết nhà, riêng đợt mưa năm nay nhà tôi bị ngập tới 2 lần. Cũng vì ô nhiễm môi trường mà sức khỏe người dân bị ảnh hưởng nghiêm trọng, dịch sốt xuất huyết tràn lan, tôi cũng vừa phải nhập viện vì sốt xuất huyết đợt mới rồi. Về lý do dự án chậm thi công, tôi chỉ nghe nói do thiếu vốn, một số hộ gia đình chưa đồng ý về phương án đền bù, giải phóng mặt bằng”.
Ông Lê Tiến Mạnh, một hộ dân khác trong khu vực cho biết: “Tình trạng này đã diễn ra nhiều năm nay, đã bao lần kiến nghị lên chính quyền tiến hành thi công nhanh để giải quyết tình trạng ô nhiễm, cũng như lối đi lại cho người dân nhưng đến bây giờ công trình vẫn chưa thi công xong. Tình trạng ô nhiễm thì ngày càng nặng vì nước thải ra không thoát được”.
Theo những người dân trong vùng, tại mương Kẻ Khế ngày nắng thì mùi hôi thối bốc lên nồng nặc thổi thẳng vào trong nhà khiến mọi người thậm chí không dám mở cửa. Còn những ngày mưa to, nước cống tràn lênh láng.
Được biết, Kẻ Khế vốn là mương hở, thoát nước thải sinh hoạt, nước mưa trên địa bàn hai phường Kim Mã, Đội Cấn. Trong quá trình thi công, con mương này bị chặn dòng chảy một bên nên nước thải khó thoát qua. Lâu ngày dẫn đến tình trạng ô nhiễm môi trường nặng, úng tắc, trào ngược nước thải.
Vì sao công trình “ì ạch”?
Qua tìm hiểu được biết tuyến mương Kẻ Khế thuộc Dự án cống hóa và xây dựng tuyến đường từ nút rẽ ra phố Núi Trúc đến phố Sơn Tây. Mương này có chiều dài khoảng 1,6km. Dự án cống hóa mương Kẻ Khế được giao cho Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình giao thông TP Hà Nội làm chủ đầu tư từ năm 2008.
Từ dự toán đầu tư ban đầu, năm 2008 chỉ 205 tỷ đồng, đến năm 2016 UBND TP Hà Nội phê duyệt quyết định điều chỉnh tổng mức đầu tư của dự án lên xấp xỉ 650 tỷ đồng, tháng 11/2016, tiếp tục điều chỉnh tăng lên thành hơn 740 tỷ đồng. Trong đó, mọi chi phí như xây lắp, dự phòng đều giữ nguyên, chỉ có chi phí giải phóng mặt bằng tăng mạnh. Do thiếu vốn nên dự án đã kéo dài năm này qua năm khác, và mỗi năm TP lại phải điều chỉnh tăng hàng trăm tỷ đồng đầu tư cho gần 1,6km mương Kẻ Khế.
Ông Vũ Đại Thắng, Phó Chủ tịch UBND phường Đội Cấn cho biết: Dự án xây dựng mương Kẻ Khế được phê duyệt vào năm 2008, nhưng đến năm 2013 mới được khởi động lại. Quá trình thi công đã nhiều lần gián đoạn vì nhiều lý do khác nhau.
Từ năm 2017 đến nay, dự án mới thi công được một nửa bên kia bờ mương Giang Văn Minh khoảng 200m. Bên tay trái đường Giang Văn Minh đơn vị thi công đang tiến hành xây dựng cống, chưa làm được đường. Nguyên nhân dẫn đến chậm việc thi công chậm trễ như vậy là do chưa xây dựng được phương án thu hồi đất.
Hiện tại, khu vực đường giữa bờ mương và toàn bộ bờ mương đã được giải tỏa nhưng hai bên phía nhà dân vẫn chưa đồng ý di dời vì chưa nhận được tiền bồi thường. Hiện tại, toàn bộ bờ mương bên phải ngõ 61 Giang Văn Minh, con đường để đưa xe chở vật liệu, thiết bị máy móc vào bị vướng một số nhà dân khiến cho việc thi công phải dừng lại.
“Một nguyên nhân nữa là cho dù đã được bốc thăm nhà tái định cư nhưng nhiều hộ gia đình lại không nhận nhà, không nhận tiền đền bù mà kiến nghị để điều chỉnh quy hoạch. Việc kiến nghị này có thể do tâm lý người dân khi biết dự án kênh mương này sau khi hoàn thành thì giá trị mặt bằng, đất đai ở đây có thể tăng lên hàng chục lần so với trước đó nên không muốn chuyển đi”, ông Thắng cho biết.
Cũng theo ông Thắng, các hộ dân ở đây chủ yếu là xây dựng lấn chiếm kênh mương nên nếu giải tỏa sẽ ảnh hưởng tới họ rất nhiều. Bởi vậy dự án phải dừng lại để xin ý kiến Sở Quy hoạch và Kiến trúc, từ đó Sở trình lên UBND Thành phố khi nào có quyết định mới có thể thi công tiếp. Mặc dù, Sở Quy hoạch và Kiến trúc cho rằng sẽ không điều chỉnh dự án nhưng đến nay người dân vẫn tiếp tục kiến nghị.
Chưa vội bàn đến những yếu tố khiến dự án cống hóa mương Kẻ Khế chậm tiến độ, có một điều nhãn tiền là nhiều người dân sinh sống hai bên bờ mương Kẻ Khế đều mong được thành phố quan tâm, tạo điều kiện để việc cống hóa sớm hoàn thiện, góp phần giúp cuộc sống của người dân bớt ô nhiễm, không còn phải thấp thỏm lo dịch bệnh kéo đến mỗi khi vào mùa mưa.