Rục rịch tuốt lá, làm nụ
Nhật Tân là một trong những làng trồng đào nổi tiếng ở Thủ đô với đặc trưng những bông hoa thắm màu, to nụ. Những ngày gần đây, vườn đào Nhật Tân rực lên trong cái nắng ấm giữa mùa đông và trong không khí nhộn nhịp chuẩn bị cho giai đoạn tuốt lá đào. Theo vòng xoáy của đô thị hóa, Nhật Tân giờ chỉ còn một diện tích không lớn lắm cho đào. Là một trong không nhiều vùng đất trồng hoa của Hà Nội còn lại, vẫn giữ được nét truyền thống của làng nghề, thế nên Nhật Tân làm say đắm bao tâm hồn yêu hoa, yêu Hà Nội.
Thời gian hiện tại đang là giai đoạn các nhà vườn tại đây thực hiện công đoạn tuốt lá, để cây đào bắt đầu làm nụ và nở hoa. Dự tính hoa sẽ nở đẹp và có thể bán ra thị trường khoảng vào ngày 15 tháng 12 âm lịch.
Giống đào phai là giống hoa phổ biến nhất tại nơi đây, cánh hoa có đường kính lớn, màu hồng nhạt, mỗi bông đào phai có từ 20 - 22 cánh. Tại một số nhà vườn, hoa đào được trồng xen kẽ với các luống rau. Theo lời một chủ nhà vườn Nhật Tân, thời tiết năm nay tương đối thuận lợi.
Có mặt tại vườn đào của ông Hồ Văn Tính, nơi cả gia đình đang cùng nhau tập trung tuốt là cho hơn 1000 gốc đào của mình, ông cho biết: “Chúng tôi mới bắt đầu tuốt lá cho cây vài hôm nay, hiện đã tuốt được hơn một nửa vườn. Thực hiện tuốt lá trong giai đoạn này để cho cây đào nảy mầm hoa lên. Nếu thời tiết thuận lợi thì tuốt xong khoảng ba ngày, các cây sẽ nảy nụ hoa. Cũng theo ông, tất cả các nhà vườn khác cũng giống như nhà ông bởi đây là tháng tuốt lá. Tuy nhiên, có một số vườn đã hoàn thành xong và hoa cũng bắt đầu nở để “bán non”.
Trong đợt rét kỷ lục lần trước, hoạt động trồng đào tại vườn hoa Nhật Tân cũng bị gián đoạn phần nhiều. Cả làng đào đang vào mùa hoa Tết hết sức tất bật vì chỉ còn hơn tháng nữa là tới dịp Tết Nguyên đán. Những loại đào đang được tuốt trong thời điểm hiện tại là đào bích và đào hạt. Bởi loại đào bích nở rất sớm và chóng tàn thời gian chỉ có 45 ngày nên phải tuốt sớm để bán sớm, đào hạt có thời gian nở lâu hơn lên tới 65 ngày, vì vậy đào này thời gian chưng lâu hơn, cũng có thể bán sớm. Cùng với đó các loại đào khác như đào phai, đào phớt hồng là những loài hoa nở ngắn ngày chỉ kéo dài 35 ngày nên là những loại tuốt cuối cùng để sao cho hoa nở đúng dịp Tết.
“Năm nay, tính tới thời điểm hiện tại thời tiết có phần thuận lợi hơn năm trước. Nếu như năm trước gốc đào mang về 10 chỉ sống được bảy gốc thì năm nay 10 gốc sống được tới chín gốc, thời gian cây phát triển đến thời điểm hiện tại cũng đang rất ổn định. Nhưng đây mới chỉ dừng lại ở thời gian tuốt lá, phần quyết định quan trọng nhất cho chất lượng hoa đào năm nay là thời tiết từ giờ cho tới gần tháng nữa, khi cây đào nở hoa phục vụ đúng dịp Tết Nguyên đán”, ông Bùi Văn Cẩn, một chủ vườn đào khác chia sẻ.
Dáng càng đẹp, giá càng cao
Những ngày gần đây, đã có người đến đặt thuê và mua các cây đào chuyển về để kịp chơi trong dịp Tết Dương lịch 2019. Nhưng theo các chủ nhà vườn, số lượng người mua ít và chưa thể tạo thành mặt bằng giá, bởi những cây đào người đến đặt trong thời điểm này chủ yếu là loại đào bích nở sớm. Phải phụ thuộc vào thời tiết từ giờ đến lúc hoa nở, tới thời điểm đó mới quyết định được giá thành cụ thể.
Nếu thời tiết thuận lợi và hoa đào được mùa, dáng đẹp, giá đào bán dao động khoảng 400.000 đồng/cành đến 3 triệu đồng/cành với các cây đào cành, đào tròn chuyên cắt bán cành.
Theo ông Hồ Văn Tính: “Thời tiết vẫn chưa thế biết được, vì làm đào như “đánh bạc với thiên nhiên”, nên giá cũng không thể định đoạt vào lúc này được. Rất khó để nói trước được điều gì vì vạn sự giờ chỉ “nhờ vào ông trời” chứ mình không quyết định được”.
Đối với đào cây, đa phần đều cho khách thuê và rất ít bán. Trừ trường hợp khách quá xa, không thể vận chuyển cây lại vườn thì các nhà vườn mới buộc phải bán.
Loại rẻ giá thuê khoảng 3 triệu/cây, trung bình từ 6 – 7 triệu cây, các cây cao có thể lên đến hàng chục triệu, có rất nhiều giá khác nhau. Phụ thuộc vào loại đào to, nhỏ, lâu năm hay mới trồng và còn tùy vào dáng, thế trồng của mỗi cây. Những gốc đào đều là cây lâu năm, thấp nhất là ba năm tuổi, cao nhất có những cây 20 năm tuổi. Giá bán cây có sự chênh lệch so với giá bán, như cây bán giá 7 triệu thì thuê 5 triệu/cây, cây giá 15 triệu thuê giá 10 triệu/cây,…
Ngoài những loại đào truyền thống, loại đào Tàu – được chuyển từ Trung Quốc về ươm tại đây, đắt hơn những loại đào truyền thống rất nhiều. Giá thành thuê từ 20 – 30 triệu đồng/cây thậm chí có cây lên tới 40 triệu/đồng. Những cây đào này dáng thế rất đẹp và khi nở hoa rất đẹp nhiều cánh, hoa to màu đỏ rất bắt mắt và loại đào này rất khó chăm sóc, khó làm cho đào nở, đến thời gian phải xử lý qua phòng lạnh mới có thể nở.
Đứng cạnh bên cây đào hơn 15 năm tuổi trong vườn của mình, ông Hoàng Văn Thái cho biết: “Cây đào này năm nào cũng có một gia đình thích và đến thuê, cây này cho thuê với giá 15 triệu, đào chưa nở mà năm nào gia đình đó cũng đến rất sớm để đặt thuê trước nên mình cũng cứ giữ giá như mọi năm, đào có tăng thì cũng phải để cho họ với giá đó vì khách quen nhiều năm nay”.
Thắc mắc về việc tại sao đào cây tại đây chủ yếu là cho thuê chứ không bán và giá lại có phần cao hơn nhiều so với đào nơi khác, ông Tính – người đã làm nghề trồng đào 50 năm, lý giải: “Đa phần là thuê, rất ít người mua thẳng bởi mua về cũng không biết chăm sóc. Hơn nữa, đào này phải về chính đất Nhật Tân mới có thể nở đẹp, mang đi nơi khác trồng cũng không được tốt. Tuy giá thành đào ở đây cao hơn nhiều nơi nhưng chất lượng đào ở đây tốt hơn rất nhiều đào trồng ở các vùng khác. Chỉ cần so sánh một cành đào nở ra ở đây và nơi khác có thể thấy sự khác biệt rõ ràng”.
Rời làng đào Nhật Tân, chúng tôi thầm mong thời tiết thuận lợi để mùa Xuân có những cây đào đẹp, để nông dân trồng đào được đền đáp sau những tháng ngày cần mẫn “một nắng hai sương”.