Vừa phát quà, vừa lên giọng miệt thị người nghèo
Qua 4 đợt dịch COVID-19, có rất nhiều nhóm thiện nguyện tặng bữa ăn, phát khẩu trang, nước uống miễn phí… cho người nghèo với thái độ hòa nhã, niềm nở. Nhưng cũng có một số người có tỏ thái độ như ban ơn, bề trên, xấc xược, nhục mạ khiến người nghèo cảm thấy tủi thân, bị mất lòng tự trọng, tự tôn của mình.
Vừa qua, cư dân mạng bức xúc xem clip của một cô gái tên X.Đ (T.P Hồ Chí Minh). Theo đó, cô gái tay đưa một túi bánh từ thiện, miệng quát sa sả hai mẹ con người nghèo. Qua những clip tự mình đăng tải khi đi phát quà cho người lao động, người nghèo vào các tối chủ nhật, X.Đ hay có hành động trịnh thượng, xấc xược như: chỉ tay, nói trống không với người lớn tuổi. Dù X.Đ hay đi từ thiện nhưng với thái độ vô lễ đó khiến nhiều người không hài lòng.
Một Youtuber đã có thái độ dè bỉu, phân biệt đối xử, quay hình những người nhận quà từ thiện để tung lên mạng xã hội. Một bà lão vì không muốn “lên sóng” đã cúi gằm mặt xuống cho đỡ xấu hổ. Nhưng Youtube vẫn cố để máy quay trước mặt bà. Bà lão lấy hai suất sơm từ thiện. Ngay lập tức Youtube này mắng, tra vấn: “Sao lấy tới 2 hộp cơm?”. Bà lão phân trần: “Cậu ơi, tui lấy cho người tàn tật, họ không tới lấy được. Không phải tui lấy cho tui!”. Anh Youtuber trẻ tỏ ra nghi ngờ, mỉa mai: “Cảm ơn bà, không ai tốt vậy đâu bà ơi!”.
Lại có người tặng quà từ thiện luôn miệng tra vấn, miệt thị, chỉ trích: “Sao chị sơn móng chân mà chị vào đây lãnh cơm”, “Xinh đẹp, khỏe mạnh như chị, thiếu gì việc làm mà phải vào đây xin cơm từ thiện. Cơm này đâu phải dành cho những người lười như chị?”, “Có tiền sơn móng tay mà không có tiền mua cơm hả cô. Ở đây không phát người sơn móng tay đâu cô”. “Anh ăn mặc như bụi đời thế này mà ra nhận đồ từ thiện hả?”.
Có ông chú đạp xe tới, một Youtuber sẵng giọng: “Đói thì về ăn mì.” Ông chú trả lời: “Nghèo quá, nhà cũng không còn gói mì nào”. Anh Youtuber tỉa tót: “Nghèo không có mì ăn sao mập vậy?. Khi bị cộng đồng mạng “ném đá”, góp ý về cách ứng xử của mình, Youtuber này đã nhận ra sai và đã trực tiếp tìm đến nhà những người bị tổn thương và gửi lời xin lỗi: "Con có suất quà biếu cô chú. Nếu trong quá trình làm có gì con sai thì xin cô chú bỏ qua".
 |
Nghe lời sỉ nhục, mạt sát, người nhận bát cơm, manh áo từ thiện như bị sát muối trong lòng. |
Nhiều người không khỏi bùi ngùi, xót xa khi xem một clip. Trong đó ghi cảnh một bà cụ mếu máo kể về nỗi nhục nhã khi đã đến xin 3kg gạo, bị người ta vẩy tay xua đuổi. Một cụ già sau khi lấy đồ, loay hoay dường như muốn xin thêm lần nữa thì bị nhà làm từ thiện xua đuổi: “Thôi đi lẹ đi còn cảm ơn gì nữa, thôi được rồi.” Một giọng nam khác chen vào khi cụ có ý định lấy thêm túi đồ ăn: “Được rồi bà ơi, bà đi đi ạ.”
Một đoạn clip được đăng tải trên Tiktok ghi lại cảnh, bà cụ ăn mặc cũ kỹ xin ăn đến một điểm từ thiện trên địa bàn TP.HCM và được một nhóm từ thiện này phát cho một phần cơm. Câu chuyện chẳng có gì to tát nếu người đàn ông lên giọng “dạy dỗ” bà cụ đáng tuổi cha mẹ mình: “Rồi cảm ơn bà nhé! Sau ai cho gì nhớ cảm ơn bà nhé… để phước cho con cháu.” Bà lão không biết làm gì ngoài việc cúi mặt, lí nhí “dạ, dạ”, “cảm ơn” rồi lủi thủi đi ra ngoài.
Những thái độ, hành vi trịnh thượng, kẻ cả, vô lễ, xấc xược của một số người đi từ thiện khiến nhiều người bức xúc, buồn bã. “Của cho không bằng cách cho. Họ tặng cơm, gạo mà quát mắng, nhục mạ người nghèo khổ, yếm thế, thì làm sao người ta ăn nuốt trôi được. So đo, sân si như vậy, khác gì bố thí. Xem mà tủi thân thay cho những người nghèo”- một cư dân mạng viết.
Hot Facebooker Nguyễn Sin cũng đăng đàn: “Tôi hay các bạn, không ai nói trước được gì trong tương lai. Lỡ chẳng may sa cơ thất thế rồi, chúng ta ra đứng xếp hàng xin cơm ăn mà bị mấy nhà hảo tâm ghi hình phát thẳng lên YouTube cho cả nước xem với lời lẽ mỉa mai như vậy, thú thật rất khó chấp nhận. Càng khó chấp nhận hơn khi có những lời nói phản cảm đi kèm. Dư luận hôm qua giờ bức xúc là một điều hết sức dễ hiểu. Giờ này năm ngoái cũng có vụ kỳ thị con bé phụ hồ và đuổi nó ra khỏi ATM gạo vì lỡ mặc áo Gucci Fake.
Ca sĩ Thiều Bảo Trâm nhắn nhủ: “Cuộc sống đã quá khó khăn và mệt mỏi rồi. Trao yêu thương, tấm lòng mình cũng nhận lại được yêu thương nhiều lắm. Những người gặp khó khăn họ đã quá vất vả. Họ chẳng muốn phải đi xin ai cả. Lúc này, lá lành đùm lá rách, lá rách đùm lá tả tơi. Nếu đã muốn giúp đỡ thay vì cáu gắt, soi mói thì nở thêm một nụ cười thật tươi trao cho nhau để tình cảm đó thật trọn vẹn."
Lòng từ thiện đừng… quá “đát”!
Ngoài việc nhục mạ người nghèo, yếm thế bằng lời nói, cử chỉ, đâu đó vẫn có tình trạng một số người vô tình hay hữu ý gửi tặng quần áo cũ rách, thực phẩm đã hết hạn sử dụng… khiến những người nghèo nhận mà lòng thấy tổn thương.
Mạng xã hội từng xôn xao dư luận khi có nhiều bài viết chia sẻ hình ảnh những bộ quần áo rách, váy hai dây, thậm chí là cả đồ lót xuyên thấu được gói đem đi từ thiện bà con miền Trung đang oằn mình gánh chịu bão lũ. Những hình ảnh ngay sau khi được đăng tải đã thu hút được sự quan tâm của đông đảo cộng đồng mạng. Phần lớn lên tiếng phê bình hành động đem đồ đi từ thiện này là “ngán ngẩm” hay “bó tay”.
Không chỉ người nghèo, bệnh tật bị nhận quần áo rách nát, mà một số người còn bị tặng mì tôm quá đát hay suất cơm thiu của doanh nghiệp, nhóm từ thiện gửi tặng gây bức xúc dư luận.
Khoảng 15h30 ngày 9/12/2014, chiếc xe bán tải mang đỗ gần cổng phụ của Bệnh viện Chợ Rẫy trên đường Thuận Kiều (T.P Hồ Chí Minh). Một số người trên xe mang cơm và bánh bông lan đi phát. Thấy có cơm từ thiện phát miễn phí, nhiều thân nhân người bệnh đang điều trị trong bệnh viện, người bán hàng rong, bán vé số… đến xin. Thế nhưng sau khi nhận được suất cơm, mọi người mới phát hiện ra rằng chúng đã bị ôi thiu, bốc mùi. Sau khi nhận được thông tin trên, tổ bảo vệ bệnh viện đã đề nghị chính quyền phường 12, quận 5 hỗ trợ can thiệp. Khi có sự xuất hiện của cơ quan chức năng, chiếc xe phát cơm không rõ nguồn gốc đã rời đi. Những phần cơm người nghèo nhận được đã bốc mùi ôi thiu, không thể sử dụng nên bà con đều phải bỏ vào thùng rác trong sự tiếc nuối và cảm giác buồn tủi.
Còn nhớ, năm 2010, dư luận từng xôn xao vì vụ bột ăn liền quá hạn sử dụng được Cty TNHH N.H tặng cho các em học sinh của khiếm thính. Trong vụ việc này, doanh nghiệp còn “kỳ công”, tỉ mỉ ngụy trang… hạn sử dụng mới lên. Cụ thể, sau khi nhận được thông tin về 3000 sản phầm bột ăn liền hiệu A… quá hạn sử dụng, cơ quan chức năng đã vào cuộc làm rõ. Sau nhiều lần hẹn, đến ngày 21/4/2010, đại diện của Cty TNHH N.H cũng có buổi làm việc với cơ quan chức năng. Tại buổi làm việc, vấn đề ai là người đã dán hạn sử dụng mới đè lên hạn sử dụng cũ được đưa ra. Cuối cùng, đại diện Cty TNHH N.H đã phải thừa nhận mình chính là đơn vị đã thay đổi hạn sử dụng trên toàn bộ sản phẩm.
… “Đừng làm những thứ từ thiện tuỳ tiện và khiến người nghèo cảm thấy bị tổn thương. Đừng thắc mắc, đừng cò kè, đừng nhíu mày để rồi lòng tốt của mình hóa ra thành sự nhỏ mọn. Hãy trao đi tấm lòng tử tế đúng cách, đừng viện cớ từ thiện để thanh lý hàng tồn, rác thải. Đừng để những người dân nghèo, thiệt thòi bị tổn thương lần nữa. Cuộc sống đã đủ nhọc nhằn, đừng để những người nghèo ôm hộp cơm, nhận manh áo ấm trong tiếng thở dài xót xa”- đó là lời nhắn nhủ của những người thiện nguyện từ trái tim.
