Đối tác chiến lược nên được “ưu ái”?
Dự án xây dựng Khu công nghiệp (KCN) Cảng biển Hải Hà có tổng diện tích 4.988ha nằm tại huyện Hải Hà, tỉnh Quảng Ninh. Một trong công trình đang được xây dựng cấp tập trong KCN này là nhà máy sản xuất và nhuộm hấp sợi của Cty TNHH Đầu tư Khoa học kỹ thuật TexHong Ngân Hà và Dự án xây dựng kết cấu hạ tầng KCN (660ha) của Công ty TNHH Khu công nghiệp TexHong Hải Hà Việt Nam (đều thuộc Tập đoàn Texhong, trụ sở tại Hong Kong, Trung Quốc).
Nhìn vào đại công trường này, ít ai biết rằng Dự án xây dựng kết cấu hạ tầng KCN này vẫn chưa hoàn tất việc giải phóng mặt bằng (GPMB), tức là chưa có mặt bằng “sạch”.
Chỉ tính tiêng ở xã Quảng Điền, vẫn còn gần 10ha đất trong diện GPMB, vốn là đầm bãi nuôi trồng thủy hải sản của 9 hộ dân nhưng hiện vẫn chưa thống nhất được phương án đền bù, chưa thu hồi xong.
Phát biểu với báo giới, ông Hoàng Trung Kiên - Phó trưởng ban Quản lý (BQL) Khu kinh tế Quảng Ninh thừa nhận Quảng Ninh vẫn chưa có quyết định giao đất cho chủ đầu tư do công tác GPMB vẫn chưa xong.
Lý giải về việc chủ đầu tư là doanh nghiệp nước ngoài chưa có quyết định giao đất, chưa có mặt bằng “sạch” của KCN nhưng đã triển khai thi công xây dựng kết cấu hạ tầng, ông Kiên nói: “Đây là đối tác chiến lược, đơn vị này đang triển khai giai đoạn 1 của dự án. Họ thi công theo kiểu “cuốn chiếu”, GPMB đến đâu, tiến hành xây dựng đến đó”.
Theo thông cáo báo chí của UBND tỉnh Quảng Ninh vào giữa tháng 7 vừa qua thì địa phương này cũng mới chỉ giao được 26,7ha mặt bằng “sạch” để chủ đầu tư thi công dự án thứ cấp.
Tuy nhiên, những trả lời trên đây đã không làm rõ được những băn khoăn của dư luận là tại sao dự án thứ cấp (tức là dự án thứ 2) lại được triển khai trước và việc triển khai “ngược” này có ảnh hưởng gì đến quy hoạch của KCN?
Quy hoạch “ngược”?
Liên quan đến quy hoạch của KCN, ngày 6/2/2012, UBND tỉnh Quảng Ninh có Quyết định số 236 về việc phê duyệt Quy hoạch chung xây dựng tỷ lệ 1/10.000 KCN cảng biển Hải Hà. Tới ngày 12/8/2012, cơ quan này có tiếp Quyết định số 1928 về việc phê duyệt Quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/2.000. Cả 2 quyết định trên đều không có Cty nào liên quan đến Tập đoàn TexHong.
Tuy nhiên, đến ngày 31/10/2014, BQL Khu kinh tế (KKT) tỉnh Quảng Ninh lại có Quyết định 196 về việc phê duyệt Quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500 Dự án xây dựng đầu tư chuỗi dây chuyền công nghiệp dệt may tại KCN TexHong Hải Hà (Dự án thứ cấp do Tập đoàn TexHong đầu tư).
Luật sư Nguyễn Anh Tuấn - Cty Luật TNHH Trường Lộc cho rằng, Quy hoạch 1/500 phải phù hợp với quy hoạch 1/10.000 và 1/2.000. Vì vậy, muốn để Tập đoàn TexHong đầu tư xây dựng KCN Hải Hà thì cần phải có điều chỉnh Quy hoạch chung 1/10.000 và Quy hoạch chi tiết 1/2.000 cũng như phải có quyết định đánh giá tác động môi trường (ĐTM). Trên cơ sở này thì cơ quan chức năng mới có thể ra được quyết định phê duyệt Quy hoạch xây dựng chi tiết 1/500 cho một dự án của Tập đoàn TexHong.
Liên quan đến chi tiết này, ông Hoàng Trung Kiên thừa nhận với báo giới, UBND tỉnh đang tiến hành làm quyết định điều chỉnh Quy hoạch chung 1/10.000 và chưa có quyết định điều chỉnh Quy hoạch chi tiết 1/2.000. Lý giải việc ra quyết định phê duyệt chi tiết 1/500 trong khi chưa có có 2 Quyết định điều chỉnh trên, ông Kiên cho rằng vì quy hoạch không có gì thay đổi so với quyết định Quy hoạch chi tiết 1/2.000!
Về thực hiện ĐTM, ông Nguyễn Khắc Kinh - nguyên Vụ trưởng Vụ Thẩm định ĐTM (Bộ TN&MT), Chủ tịch Hội ĐTM Việt Nam cho biết: Căn cứ Điểm 7 Phụ lục III Nghị định 18 ngày 14/2/2015, “Dự án xây dựng kết cấu hạ tầng khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao, cụm công nghiệp… đối với diện tích từ 200ha trở lên thì trách nhiệm thẩm định và phê duyệt báo cáo ĐTM thuộc Bộ TN&MT. Vì thế, Dự án đầu tư xây dựng KCN TexHong Hải Hà với diện tích 660ha đương nhiên thuộc thẩm quyền của Bộ TN&MT.
Tuy nhiên, ngày 26/11/2014, BQL KKT Quảng Ninh lại ra Quyết định phê duyệt Báo cáo ĐTM với diện tích 53,3ha - diện tích cho thuê đất giai đoạn 1. Liệu việc chia nhỏ diện tích theo từng giai đoạn như trên để tiến hành phê duyệt ĐTM có phải là biện pháp “lách” luật?
