Mập mờ phương án thi công
Từ phản ánh của người dân phóng viên Báo PLVN trực tiếp tìm hiểu thì quả thực, có nhiều dấu hiệu khuất tất về việc mượn cớ cải tạo lòng hồ, khơi mương chảy đập hồ Vệ Nông nhằm khai thác đất trái phép.
Theo đó, ngày 28/5/2015 UBND xã Vân Diên thảo Tờ trình số 38/ TTr - UBND gửi Giám đốc Cty Thủy nông Nam Nghệ An, UBND huyện Nam Đàn xin mở rộng, đào sâu lòng mương dẫn nước từ đập trong ra đập ngoài và nạo vét sỏi bị bồi lắng tại đập Vệ Nông.
Tiếp đó, ngày 3/6/2015 UBND huyện Nam Đàn có Công văn số 859 gửi Cty Thủy nông Nam Nghệ An có nội dung: Đề nghị Cty quan tâm tạo điều kiện cho phép UBND xã Vân Diên lấy đất tại lòng hồ đập Vệ Nông san lấp, xây dựng các công trình phục vụ chương trình nông thôn mới.
Cũng tại công văn này, UBND huyện Nam Đàn giao: UBND xã Vân Diên trực tiếp làm việc với Cty Thủy nông Nam Nghệ An để lập và trình các cấp có thẩm quyền phê duyệt phương án cải tạo lòng hồ, đảm bảo phát huy được hiệu quả, không làm ảnh hưởng đến hệ thống giao thông, thủy lợi, môi trường, các công trình công cộng và các hộ sống xung quanh.
Không hề trả lời bằng công văn hay một hình thức nào khác, Giám đốc Cty Thủy nông Nam Nghệ An có bút phê dưới Công văn 859 của UBND huyện Nam Đàn: “Đồng ý với đề nghị của UBND huyện Nam Đàn; giao Giám đốc Xí nghiệp Thủy lợi Nam Đàn hướng dẫn, theo dõi đảm bảo đúng quy trình và an toàn”.
Không quy trình, không tiến hành lập phương án cụ thể cải tạo lòng hồ mà thay vào đó là hợp đồng đắp nền giao thông nông thôn được ký kết. Cụ thể, ngày 15/6 UBND xã Vân Diên (đại diện là ông Trần Bá Minh - Chủ tịch UBND) ký hợp đồng với 02 cá nhân thi công công trình đắp nền đường giao thông nông thôn bằng sỏi đồi trị giá 200 triệu đồng, các công trình này phải hoàn thành vào ngày 10/7.
Từ 2 hợp đồng nêu trên, hàng ngàn mét khối đất từ hồ Vệ Nông được ồ ạt khai thác. Tuy nhiên, theo tìm hiểu của PV thì chỉ một khối lượng ít được dùng vào công trình giao thông nông thôn, đường nội đồng. Còn phần lớn đất khai thác từ lòng hồ được sử dụng cho các công trình khác nhằm thu lợi cho cá nhân mà không chịu một mức phí hay mức thuế nào khác.
Cho đến ngày PV chứng kiến, hồ Vệ Nông đã bị đào bới nham nhở, có chỗ đào bới gần sát hai bên đồi, có nơi tiếp giáp đường cứu hộ. Chính vì thế không thể nói đào thêm lòng hồ sâu hơn khi mà chỗ đào mới chiều sâu lại không bằng nơi lòng hồ đang cạn đáy.
Trao đổi về việc cải tạo đập mà máy múc đất lộn xộn, chỗ lồi, chỗ lõm, không có quy trình, phương án thi công, ông Hồ Viết Chương - Giám đốc Xí nghiệp Thủy lợi Nam Đàn nói: “Hồ đập Vệ Nông được cải tạo không có quy trình cụ thể mà chỉ có chỉ đạo hàng ngày, còn về phần phía đồi thông là họ đào từ trước khi có tờ trình xin cải tạo đập, phát hiện họ đào phần đồi, chúng tôi đã lên nhắc nhở UBND xã Vân Diên”.
Trách nhiệm thuộc về ai?
Sau khi chứng kiến cảnh khai thác đất trái phép, chúng tôi có buổi làm việc với lãnh đạo xã Vân Diên. Ông Nguyễn Hồng Hải - Phó Chủ tịch UBND xã Vân Diên cho biết: “Xã chỉ làm tờ trình, việc hướng dẫn thực hiện các quy trình thuộc Xí nghiệp Thủy lợi”. Còn việc các cá nhân khai thác rồi vận chuyển đất đi nơi khác để bán, ông Chương (Giám đốc Xí nghiệp Thủy lợi) cho rằng: “Đào càng nhiều càng tốt, còn việc đổ đất chúng tôi không biết, việc ấy thuộc quản lý của cơ quan chức năng”.
Liên quan đến tình trạng mượn cớ cải tạo hồ, các đơn vị thi công khai thác đất trái phép, ngày 10/7, ngay trước mặt phóng viên, ông Hồ Sỹ Hải - Phó Chủ tịch UBND huyện Nam Đàn đã chỉ đạo Xí nghiệp Thủy lợi Nam Đàn: “Nếu có tình trạng lấy đất tại hồ Vệ Nông đem ra ngoài bán cho các công trình khác thì phải dừng lại, việc cải tạo lòng hồ chưa có phương án cụ thể cũng phải tạm dừng, đến khi có phương án cụ thể thì tiếp tục cải tạo”.
Mặc dù đã có chỉ đạo nhưng ngay ngày hôm sau, chúng tôi vẫn chứng kiến cảnh máy xúc đào rầm rộ, hàng chục chiếc xe ben loại lớn ra vào chở đất tấp nập… Lúc này thì ông Nguyễn Hồng Hải mới nói: “Sẽ cho Công an xã lên kiểm tra và tạm đình chỉ “. Nhưng ông Hải cho biết “chỉ đình chỉ miệng chứ không lập biên bản vi phạm” mặc dù trước đó đã thừa nhận có việc khai thác đất phục vụ công trình khác.
Một số người dân phản ánh: “Tình trạng lấy đất ở khu vực hồ đập Vệ Nông đã diễn ra từ lâu, rầm rộ nhất là từ khoảng tháng 3/2015 tới nay. Họ đào mất cả phần đồi nơi chúng tôi thường thả trâu bò. Xe chạy cả ngày, cả đêm, bụi bặm làm ô nhiễm môi trường”. Và ngay tại thời điểm chúng tôi đang viết bài, người dân vẫn tiếp tục gọi điện phản ánh việc lợi dụng cải tạo lòng hồ để khai thác đất trái phép tại hồ Vệ Nông.
Đề nghị các cơ quan chức năng vào cuộc làm rõ vấn đề này.