Hiện nay do mẫu thuẫn giữa hai chị em nên em tôi đã tuyên bố mảnh đất do bố mẹ để lại thuộc quyền sở hữu của em ý và tôi chỉ là con nuôi nên không được nhận bất kì quyền lợi nào từ khối tài sản đó.
Vậy theo quy định của pháp luật hiện hành tôi có được hưởng một nửa mảnh đất trên không. (Nguyễn Hồng Vân, Nam Am, Hải Phòng)
Trả lời:
Theo Điều 650 Bộ luật Dân sự 2015, do cha mẹ bạn mất mà không để lại di chúc nên việc chia di sản cho những người thừa kế sẽ được thực hiện theo quy định của pháp luật.
Tại Điều 651 BLDS 2015 thì:
“1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:
a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;
b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;
c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.
2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.
3. Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.”
Như vậy, bạn có quyền hưởng phần di sản thừa kế do bố mẹ nuôi để lại ngang với con đẻ của bố mẹ bạn. Tuy nhiên, quan hệ giữa cha mẹ nuôi và con nuôi chỉ được xác lập khi:
- Tại thời điểm nhận nuôi con nuôi, việc nuôi con nuôi được đăng ký tại UBND xã, phường, thị trấn nơi thường trú của cha mẹ nuôi hoặc con nuôi;
- Trường hợp việc nuôi con nuôi đã phát sinh trên thực tế mà chưa đăng ký trước ngày 1/1/2011, nếu đáp ứng các điều kiện quy định tại khoản 1 Điều 50 Luật nuôi con nuôi thì được đăng ký kể từ ngày 1/1/2011 đến hết ngày 31/12/2015 tại UBND cấp xã nơi thường trú của cha mẹ nuôi và con nuôi (căn cứ khoản 1 Điều 23 Nghị định số 19/2011/NĐ-CP ngày 21/3/2011 quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Nuôi con nuôi).
Khoản 1 Điều 50 Luật nuôi con nuôi quy định điều kiện gồm:
a) Các bên có đủ điều kiện về nuôi con nuôi theo quy định của pháp luật tại thời điểm phát sinh quan hệ nuôi con nuôi;
b) Đến thời điểm Luật này có hiệu lực, quan hệ cha, mẹ và con vẫn đang tồn tại và cả hai bên còn sống;
c) Giữa cha mẹ nuôi và con nuôi có quan hệ chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục nhau như cha mẹ và con.
Đối chiếu với những quy định trên và việc bạn trình bày thì bạn hoàn toàn được hưởng di sản mà bố mẹ nuôi bạn để lại. Lời tuyên bố của em gái bạn là không có căn cứ pháp lí.
Theo đó bạn và em gái bạn sẽ thuộc hàng thừa kế thứ nhất đối với tài sản mà bố mẹ bạn để lại và đương nhiên bạn sẽ được hưởng một nửa mảnh đất trên.