10 năm qua, Dự án đã góp phần phát huy vai trò xung kích, tình nguyện của tri thức trẻ tham gia sự nghiệp xóa đói, giảm nghèo phát triển kinh tế - xã hội, kết hợp với củng cố quốc phòng, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội ở địa bàn khu KTQP.
Thực hiện tốt chức năng đội quân chiến đấu, đội quân lao động sản xuất
Ngày 29/1/2010, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 174/QĐ-TTg phê duyệt Dự án “Tăng cường trí thức trẻ tình nguyện (TTTTN) đến công tác tại các khu KTQP giai đoạn 2010-2020 (gọi tắt là Dự án 174). Theo đó, người tham gia tình nguyện, dưới 30 tuổi, đã tốt nghiệp đại học, cao đẳng, trung cấp có phẩm chất, đạo đức, sức khỏe, có chuyên ngành đào tạo phù hợp với nhiệm vụ của các Đoàn KTQP. Thời gian công tác 24 tháng.
Nhiệm vụ của các Đoàn KTQP là bảo vệ biên giới kết hợp phát triển kinh tế xã hội, xóa đói giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới, thực hiện tốt chức năng “đội quân chiến đấu, đội quân công tác, đội quân lao động sản xuất”.
Hiện các Đoàn KTQP được xây dựng, phát triển trên 33 khu KTQP thuộc địa bàn 25 tỉnh, 63 huyện, 253 xã; chủ yếu là các xã đặc biệt khó khăn, xã biên giới, vùng bãi ngang ven biển, vùng dân tộc thiểu số và miền núi.
Qua 10 năm triển khai thực hiện Dự án 174, Bộ Quốc phòng (BQP) đã tuyển dụng 5 đợt, thu hút 2.648 lượt đội viên, mỗi đợt có thời hạn 2 năm, số trí thức trẻ được tuyển dụng có trình độ, năng lực, cơ cấu ngành, nghề phù hợp, có phẩm chất đạo đức, bản lĩnh chính trị vững vàng, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ.
Sau khi hoàn thành nghĩa vụ, 20% đội viên được tuyển dụng vào làm việc tại các đơn vị quân đội và các cơ quan, tổ chức Nhà nước, đơn vị sự nghiệp và doanh nghiệp. Số còn lại trở về địa phương, là lực lượng nòng cốt xây dựng và phát triển kinh tế quê hương.
Hoạt động của TTTTN đã bám sát vào các nhiệm vụ của dự án, quá trình triển khai thực hiện đã gắn với nhiệm vụ công tác dân vận, đội ngũ TTTTN là lực lượng nòng cốt tư vấn, hướng dẫn về kỹ thuật trong triển khai thực hiện các dự án giảm nghèo, chuyển giao ứng dụng khoa học kỹ thuật cho nhân dân.
Một trong những kết quả nổi bật của lực lượng TTTTN trong Dự án 174 là trong 10 năm qua đã tích cực tham gia củng cố 74 chi bộ, 821 tổ chức, đoàn thể ở địa phương; phủ xanh hơn 26.000 ha đất trống, đồi trọc.
Lực lượng trí thức trẻ cũng hướng dẫn nhân dân kỹ thuật canh tác với diện tích 4.200 ha lúa; hơn 5.000 ha ngô lai; cải tạo, xây dựng 54 ha ao nuôi cá, xây dựng 37.000 ha ao cá thanh niên; hướng dẫn hơn 186.700 lượt người với 9.696 ngày công về kỹ thuật chăn nuôi, làm chuồng trại; tổ chức tiêm phòng dịch bệnh cho hơn 421.000 con gia súc gia cầm; hướng dẫn kỹ thuật chăn nuôi gia súc cho 257.000 hộ dân và cải tạo hàng nghìn hecta đất hoang hóa đưa vào sản xuất cho hiệu quả kinh tế cao.
Các TTTTN đã tích cực tham gia giúp chính quyền và nhân dân địa phương nhiều công trình, phần việc trong quá trình xây dựng nông thôn mới: xây dựng, sửa chữa 438 km đường giao thông; cải tạo, kiên cố hóa 355 km kênh mương... góp phần hình thành nhiều mô hình thôn, bản kiểu mẫu và giảm nghèo bền vững ở các địa phương.
Tiếp tục triển khai Dự án giai đoạn 2021-2030
Qua 10 năm thực hiện, Quân khu 7 đã tuyển chọn được 5 đợt, số lượng 136 TTTTN, được biên chế về công tác tại Đoàn KTQP Lâm Đồng, Quân khu 7. Các đội viên đã thực hiện 4 cùng “Cùng ăn, cùng ở, cùng làm, cùng nói tiếng dân tộc” với nhân dân. Kết quả, TTTTN đã khảo sát, tham mưu cho Ban chỉ huy Đoàn trồng, chăm sóc, bảo vệ hơn 2.000 ha rừng.
Trí thức trẻ tình nguyện giúp người dân vùng dự án dựng lại nhà ở sau lũ. |
Triển khai 25 mô hình thí điểm, giới thiệu cho hơn 900 hộ dân phát triển nhân rộng, tiêu biểu như: “Vườn ươm cây giống”, “Trồng dâu nuôi tằm”; chăm sóc sức khỏe sinh sản, chống nạn tảo hôn trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số, xóa mù chữ cho bà con nhân dân, tuyên truyền chăm sóc sức khỏe cộng đồng...
Ngoài ra, các đội viên TTTTN đã tham gia trên 40 đợt ra quân làm công tác dân vận trên địa bàn, tuyên truyền vận động nhân dân xây dựng nếp sống văn hóa lành mạnh, bài trừ hủ tục lạc hậu, mê tín dị đoan; giúp nhân dân khắc phục hậu quả thiên tai, khám bệnh, cấp thuốc miễn phí… với 1.200 ngày công.
Qua 5 đợt thực hiện dự án đã có 59 đội viên TTTTN được học lớp nhận thức về Đảng, 23 đội viên ưu tú được kết nạp vào Đảng.
Thực hiện Dự án 174 đợt 5, giai đoạn 2018-2020, 4 Đoàn Kinh tế - Quốc phòng trên địa bàn Quân khu 4 đã tuyển chọn được 92 đội viên Trí thức trẻ tình nguyện. Với sức trẻ, lòng nhiệt huyết, trình độ kiến thức khoa học, lực lượng Trí thức trẻ tình nguyện đã sát cánh cùng cán bộ, chiến sỹ các Đoàn KT-QP, cùng ăn, cùng ở, cùng làm với đồng bào, tổ chức hàng trăm buổi tuyên truyền và tham gia phát triển kinh tế - xã hội, xóa đói, giảm nghèo; đẩy mạnh các chính sách xã hội ở địa phương; củng cố quốc phòng, an ninh trên địa bàn.
Thượng tá Nguyễn Văn Cương, Phó Trưởng phòng Kinh tế Quân khu 2 cho biết, từ khi thực hiện Dự án 174 tới nay, các đoàn KT-QP của Quân khu đã tiếp nhận và đưa 500 TTTTN đến công tác tại các địa bàn gian khó, vùng sâu, vùng xa nơi biên giới.
Ðịa bàn các TTTTN đến công tác còn thiếu thốn đủ bề: thiếu điện, thiếu nước, thiếu cơ sở vật chất; hoạt động trong điều kiện thời tiết, khí hậu khắc nghiệt, đường sá đi lại khó khăn; đời sống của đồng bào các dân tộc thiểu số nơi đây còn nhiều khó khăn và lạc hậu...
Thế nhưng, các TTTTN vẫn luôn hăng say, nhiệt huyết, chủ động khắc phục khó khăn để góp sức giúp đồng bào các dân tộc thiểu số trong vùng dự án phát triển kinh tế hộ gia đình, xóa đói, giảm nghèo, từng bước xây dựng cuộc sống mới nơi biên giới.
Và đặc biệt thời gian qua, trước tình hình dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, những TTTTN ở các vùng dự án đã không quản ngày đêm, đi tới từng nhà dân trên khắp các bản làng vùng sâu, vùng xa nơi biên giới để tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch bệnh.
Dù công việc bận rộn, vất vả là vậy, nhưng trên gương mặt các TTTTN lúc nào cũng luôn rạng rỡ với nụ cười tươi, như tiếp thêm niềm tin, hy vọng về cuộc sống đổi thay, an bình cho đồng bào các dân tộc trong vùng dự án.
Trung tướng Vũ Hải Sản, Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng BQP cho biết, hiện Cục Kinh tế, Cơ quan Thường trực Ban Quản lý Dự án 174 BQP đang phối hợp với các cơ quan liên quan của Bộ hoàn chỉnh hồ sơ pháp lý báo cáo BQP trình Thủ tướng Chính phủ cho phép tiếp tục triển khai Dự án “Tăng cường TTTTN đến công tác tại các khu KTQP giai đoạn 2021-2030”; đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ mới, điều chỉnh cơ chế, chính sách thu hút các đội viên phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế-xã hội của đất nước.
Trung tướng Vũ Hải Sản đề nghị các cấp chính quyền, đoàn thể và nhân dân địa phương phối, kết hợp chặt chẽ với các đơn vị quân đội, đoàn KTQP quản lý, sử dụng chặt chẽ hiệu quả, không để lãng phí nguồn nhân lực được tăng cường; tạo mọi điều kiện thuận lợi cho các đội viên TTTTN phát huy vai trò xung kích cùng với địa phương phát triển kinh tế-xã hội, từng bước nâng cao chất lượng cuộc sống của nhân dân trong các khu KTQP...