Vướng vòng lao lý
Theo cáo trạng của VKSND huyện Phú Xuyên, ngày 17/11/2011, Tổ công tác phục vụ công tác giải phóng mặt bằng (GPMB) thực hiện Dự án cải tạo Trạm bơm Đào Xá phối hợp với chủ
đầu tư tiến hành kiểm kê, đo đạc, xác minh hiện trạng hộ gia đình, cá nhân trong dự án, trong đó có hộ ông Đỗ Trung Tính (thôn Thanh Xuyên) là chủ hợp đồng thầu máng Hòa Bình và khu Lách Bưởi. Tổ công tác đề nghị chủ thầu nộp hai
hợp đồng thầu để kiểm tra nhưng do ông Tính vắng nhà nên ông Lê Tuấn Sang (Trưởng thôn Thanh Xuyên) đã mang các bản hợp đồng (được trưởng thôn cũ bàn giao lại) đi phô tô. Trước khi đi phô tô, ông Sang đã tự sửa chữa thời gian thực hiện của hai hợp đồng rồi phô tô thành nhiều bản và ngày 27/12/2011, ông Lê Tuấn Sang mang các bản hợp đồng phô tô đã chỉnh sửa này về UBND xã Hoàng Long chứng thực và nộp cho Ban GPMB huyện Phú Xuyên...
Căn cứ vào hợp đồng thầu khoán được UBND xã Hoàng Long “chứng thực sao đúng với bản chính” này, ngày 26/9/2012 tại UBND xã Hoàng Long, ông Tính đã được nhận hơn 242 triệu đồng tiền bồi thường, hỗ trợ. Nhưng đến ngày 03/10/2013, UBND xã Hoàng Long có Báo cáo số 53/BC-UBND nêu: Các hợp đồng trước đây ông Lê Tuấn Sang cung cấp cho Ban bồi thường GPMB và Trung tâm Phát triển quỹ đất huyện Phú Xuyên là không đúng với thực tế... Đến ngày 6/11/2013, UBND huyện Phú Xuyên có Quyết định số 7253/QĐ-UBND thu hồi số tiền của ông Tính hơn 218 triệu đồng do chi không đúng chính sách. Ông Tính đã nộp lại số tiền này.
Cho rằng ông Sang đã sửa chữa hai bản hợp đồng nhằm được Nhà nước hỗ trợ, bồi thường cao hơn thực tế, Cơ quan CSĐT Công an huyện Phú Xuyên và VKSND huyện Phú Xuyên đã khởi tố, truy tố ông Sang về tội “Giả mạo trong công tác”...
Bị “buộc án, gán tội”?
Có thể thấy, về tính pháp lý của hai hợp đồng trong vụ án này mà thôn Thanh Xuyên đã ký kết cho ông Tính được thầu tại khu kênh Lách Bưởi và máng Hòa Bình là trái thẩm quyền. Tuy nhiên, Cáo trạng cho rằng UBND xã Hoàng Long đã “ủy quyền” cho các thôn được ký kết các hợp đồng này là không có căn cứ, vì trong hồ sơ vụ án không có chứng cứ nào nói lên điều này. Cả hai hợp đồng có trong hồ sơ vụ án không có chữ ký, đóng dấu xác nhận của lãnh đạo xã Hoàng Long, được ký sau khi huyện đã có thông báo thu hồi đất. Như vậy, cả hai bản hợp đồng là vô hiệu, không có giá trị để làm căn cứ bồi thường cho ông Tính do có sai sót cả về nội dung, thẩm quyền và hình thức lẫn thời gian ký kết. Vì vậy, nếu ông Sang có sửa chữa các hợp đồng thì cũng không thể quy kết là giả mạo trong công tác được. Bởi lẽ, ông Sang không có vai trò gì trong vụ việc này.
Bên cạnh đó, Cáo trạng cho rằng số tiền hơn 218 triệu đồng là tiền bất chính do hành vi phạm tội của bị cáo gây ra nên cần phải tịch thu sung công quỹ nhà nước là hoàn toàn không đúng. Số tiền này là của chủ đầu tư, dùng để bồi thường cho những hộ bị ảnh hưởng của dự án. Do nhầm lẫn, việc làm thiếu trách nhiệm của các cơ quan chức năng nên đã chi cho ông Tính và đã được thu hồi lại nguyên vẹn.
Theo Luật sư Bùi Như Đỗ (Văn phòng Luật sư Bùi Đỗ và Cộng sự): “Hai bản hợp đồng trong vụ án đã được UBND xã Hoàng Long chứng thực “sao y bản chính” rồi gửi đến Hội đồng bồi thường của huyện Phú Xuyên, nếu không có sự chứng thực, chỉ có các bản phô tô thì chắc chắn Hội đồng bồi thường sẽ không có phương án bồi thường nào cho ông Tính. Nếu coi số tiền hơn 218 triệu đồng này là hậu quả tác hại của tội phạm thì đây là hậu quả của nhiều bộ phận, cá nhân nhiều cấp độ từ thôn lên huyện chứ không phải mình bị cáo gây ra”.
Cũng theo Luật sư Đỗ, trong vụ án này, chủ thể của tội “Giả mạo trong công tác” là chủ thể đặc biệt, tức là phải là người có chức vụ, quyền hạn liên quan đến công việc, nhiệm vụ mà người đó đảm nhận. Trong trường hợp này, chức vụ Trưởng thôn của ông Sang không liên quan gì đến việc bồi thường hỗ trợ tái định cư, cũng không giữ chức vụ, quyền hạn gì trong Ban GPMB, bồi thường, hỗ trợ huyện Phú Xuyên. Việc ông Sang nộp các bản hợp đồng và tự sửa chữa cũng chỉ là làm giúp ông Tính, do vậy ông Sang không thể là chủ thể của tội giả mạo trong công tác. Hơn nữa, ngay khi phát hiện sai sót, UBND huyện Phú Xuyên đã ra Quyết định thu hồi và ông Tính cũng đã trả đủ số tiền hơn 218 triệu đồng chứ ông Sang không phải là người nắm giữ, chiếm đoạt số tiền này...
Thiết nghĩ, vụ việc cần được các cơ quan tiến hành tố tụng huyện Phú Xuyên xem xét, nghiên cứu, đánh giá một cách khách quan, toàn diện, tránh hàm oan người vô tội.
Báo Pháp luật Việt Nam tiếp tục theo dõi và thông tin về vụ việc này.
