Quảng Ngãi: Báo động tình trạng người tâm thần gây án

Người tâm thần liên tiếp sát hại người thân

Không ai không đau lòng trước một vụ án mạng xảy ra và mong muốn kẻ gây án phải chịu hình phạt thích đáng của pháp luật. Đối với những trường hợp người gây án mắc bệnh tâm thần, nạn nhân là người thân thì nỗi đau đó càng chồng chất.

Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Quảng Ngãi vừa dẫn giải đối tượng Hồ Ngọc Anh (SN 1989, ngụ tổ 8, thôn Trung, xã Trà Sơn, huyện Trà Bồng, tỉnh Quảng Ngãi) về Trại tạm giam Công an tỉnh Quảng Ngãi để điều tra, xử lý về hành vi giết người. Nạn nhân trong vụ án chính cũng chính là mẹ ruột của hung thủ.

Trước đó, khoảng 17h ngày 23/10, sau khi đi làm đồng trở về nhà, ông Hồ Văn Cường (ngụ tổ 8, cha ruột của Anh) phát hiện thi thể của vợ mình là bà Hồ Thị Ây (SN 1941) không còn nguyên vẹn đang nằm giữa nhà. Ông Cường cùng con gái hoảng loạn tìm kiếm và phát hiện phần thi thể bị mất nằm dưới hố phía trước nhà.

Ngay sau khi nhận được tin báo, lực lượng Công an huyện Trà Bồng đã có mặt tại hiện trường, khám nghiệm tử thi, điều tra nguyên nhân vụ án mạng. Qua điều tra ban đầu, lực lượng công an xác định nghi phạm chính là Hồ Ngọc Anh. Cây rựa đi rẫy dính máu vứt ở xó nhà là hung khí gây ra vụ thảm án.

Tại cơ quan công an, đối tượng Anh khai nhận, y chính là hung thủ giết mẹ vì trong đầu luôn có người thì thầm bảo phải giết mẹ cho được. Theo lời khai, chiều 23/10, sau khi ở nhà hàng xóm trở về, Anh thấy mẹ đang dọn lúa ngoài sân nên dùng rựa chém nhiều nhát khiến bà Ây tử vong. Sau khi gây án, Anh bỏ đến nhà chú ở cùng thôn xin tiền và nói về chuyện giết người.

Được biết, trước khi gây án, Hồ Ngọc Anh được chẩn đoán mắc bệnh tâm thần phân liệt thể căng trương lực. Khoảng 10 năm qua, Anh nhiều lần nhập viện điều trị nội trú tại Bệnh viện Tâm thần tỉnh Quảng Ngãi.

Thời gian gần đây, tình trạng người tâm thần gây án xảy ra trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi có chiều hướng gia tăng. Từ năm 2018 đến nay, toàn tỉnh đã xảy ra hơn 10 vụ án do người tâm thần gây ra. Nạn nhân của các vụ án này phần lớn đều là người thân của đối tượng tâm thần.

Vào khoảng 1h ngày 22/7/2018, Lương Thị Kim Phượng (SN 1998 tuổi, ngụ thôn Tân Mỹ, xã Phổ Minh, huyện Đức Phổ) về nhà sau khi đi hát karaoke với nhóm bạn trai từ lúc 21h ngày hôm trước. Khi Phượng về đến nhà liền bị ông Lương Ngọc Thanh (SN 1972, cha ruột của Phượng) nhắc nhở, la mắng vì đi chơi về khuya. Tức giận, Phượng liền dùng gậy, gạch tấn công ông Thanh khiến nạn nhân tử vong tại chỗ. Được biết, Phượng có tiền sử bị bệnh tâm thần, từng nhiều lần lên cơn động kinh.

Trước đó, khoảng 9h30 ngày 17/7/2018, Đinh Văn Theo (SN 1978, ngụ thôn Yên Ngựa, xã Long Sơn, huyện Minh Long) đi làm rẫy về thì bắt gặp con trai là cháu Đinh Văn Tùng (SN 2010) đang chơi đùa với 2 đứa cháu của ông Đinh Trũi (ngụ thôn Gò Tranh, xã Long Sơn). Trong lúc lên cơn tâm thần, Theo đã dùng rựa đuổi theo cháu Tùng rồi dùng dao chém 2 nhát vào đầu khiến cháu tử vong tại chỗ.

Điều đáng nói, trước đó 2 năm, chính Theo cũng đã sát hại một đứa con ruột khác của mình trong lúc lên cơn là cháu Đinh Văn (SN 2008). Theo chị Đinh Thị Rác (SN 1978, vợ của Theo), Theo là người nghiện rượu, thường xuyên đánh đập vợ con. Đến năm 2012, thấy Theo có những biểu hiện bất thường, chị Rác đã đưa chồng đi khám thì bác sĩ kết luận bị bệnh tâm thần.

Sau khi sát hại cháu Văn, Theo bị bắt buộc chữa trị bệnh năm 2016. Tuy nhiên sau đó vài tháng, cơ quan chức năng xác nhận Theo hết bệnh và trả về cộng đồng. Nhưng khi về nhà bệnh thỉnh thoảng tái phát, rồi Theo lại tiếp tục sát hại cháu Tùng.

Trường hợp Phạm Văn Vũ (SN 1983, ngụ xã Tịnh Thiện, TP.Quảng Ngãi) trong lúc lên cơn đã cầm rựa đuổi chém cha ruột là ông Phạm Văn Thành cũng gây chấn động dư luận vào đầu năm 2018. Hôm ấy là ngày 21/1, tinh thần Vũ không ổn định nên đã cầm rựa đuổi giết ông Thành. Tuy nhiên, khi cha ruột đã bỏ chạy thoát thân, Vũ lao sang nhà hàng xóm đuổi chém nhiều người. Hậu quả, ông Đinh Quang Sô bị chém tử vong.

Nếu phạm tội sẽ lặp lại hành vi tội ác

Theo bác sĩ Nguyễn Thanh Quang Vũ - Giám đốc Bệnh viện Tâm thần tỉnh Quảng Ngãi, yếu tố bệnh lý dẫn đến các hành vi phạm tội ở những bệnh nhân tâm thần là hoang tưởng bị truy hại, hoang tưởng tự cao, ảo thanh ra lệnh, ảo thanh bình phẩm xấu, chán nản bi quan, kích động vận động, ý thức hoàng hôn. Ngoài ra, một số yếu tố bên ngoài có thể thúc đẩy hành vi phạm tội của bệnh nhân như: căng thẳng tâm lý, lạm dụng rượu và ma túy khiến cho hành vi phạm tội của bệnh nhân diễn ra mãnh liệt, tức thời.

“Điều đáng lưu ý ở đây là với một bệnh nhân tâm thần đã phạm tội thì họ sẽ phạm tội lần thứ 2, lần thứ 3 nếu bệnh vẫn còn. Đáng buồn thay, các bệnh tâm thần nêu trên chỉ có thể điều trị ổn định chứ không thể khỏi hẳn. Do đó, bệnh sẽ tái phát khi ngừng điều trị, kéo theo là lặp lại hành vi phạm tội”, bác sĩ Vũ cho biết.

Thống kê cho thấy, toàn tỉnh Quảng Ngãi hiện có gần 6.000 người bị bệnh tâm thần ở 2 dạng bệnh nặng là tâm thần phân liệt và động kinh. Đây là những người bệnh có sổ theo dõi, được cấp phát thuốc tại các cơ sở y tế xã, phường. Ngoài ra, Bệnh viện Tâm thần tỉnh Quảng Ngãi còn quản lý hơn 1.000 bệnh nhân tâm thần ở các dạng bệnh lý khác.

Phần lớn người bệnh tâm thần được điều trị tại cộng đồng. Tuy nhiên, không phải người bệnh nào cũng được gia đình quan tâm chăm sóc. Nhiều người bệnh tâm thần không được khám và chữa trị dứt điểm dẫn tới bệnh nặng, không kiểm soát được hành vi dẫn đến những hệ lụy đau lòng.

Theo các chuyên gia, trước hết, những người thường xuyên gần gũi, tiếp xúc với người bệnh phải được tập huấn kỹ năng quản lý, chăm sóc, phòng ngừa những tình huống nguy hiểm. Phải hiểu rõ được tâm lý của họ thay đổi ra sao, thời điểm nào cần ăn, cần ngủ; khi lên cơn, nổi khùng thì xử lý thế nào.

Một lưu ý nữa là không cho người tâm thần tiếp xúc với những công cụ có khả năng gây sát thương, tránh hành vi, lời nói làm bệnh nhân kích động, bốc hỏa dễ dẫn đến gây án. Chính quyền cơ sở cũng phải tích cực vào cuộc trong việc rà soát, theo dõi, nắm chắc các đối tượng cũng như gia cảnh của họ để có giải pháp hỗ trợ, đề nghị trợ cấp, tạo điều kiện để có nguồn thu mua thuốc điều trị đều đặn.