Hàng nghìn tỷ đồng đã bị cuốn trôi theo dòng lũ, để lại một làng quê nghèo xác xơ. Người dân Quảng Phú đang rũ bùn để làm lại sau cơn lũ, chống chọi với vụ mùa thất bát...
Ngày hãi hùng
Bà Nguyễn Thị Mến ở thôn 13 xã Quảng Phú - Thọ Xuân (Thanh Hóa) kể: “Rạng sáng ngày 7/9/2012, mưa như trút nước. Vỡ đê sông Cầu Chày, nước lũ ập vào làng, cả thôn 13 cùng các thôn trong xã Quảng Phú ùn ùn kéo lên đồi Ông Khói tránh lũ, bỏ lại trâu bò, lợn gà và tài sản, nhà cửa ngập chìm trong biển nước. Ngày 11/9.2012, nước lũ bắt đầu rút. Hôm đó, trong làng nước cạn dần người dân tránh lũ trở về nhà nhưng ao hồ, đồng ruộng vẫn trắng băng…”.
| |
| Một vài hộ dân Quảng Phú sống dưới chân đê sông Càu Chày. |
Ông Phạm Văn Thư (Bí thư Đảng ủy xã Quảng Phú) cho biết: Từ ngày 5 -7/9/2012, ở miền thượng du Thanh Hóa mưa to, lượng mua bình quân từ 240 – 493mm, có nơi đạt 521 mm. Lũ về, đoạn đê từ Km0 – Km3 sông Cầu Chày qua xã Quảng Phú vỡ gần 100 m, nhấn chìm 12/17 thôn của xã Quảng Phú. Tính đến ngày 9/9/2012, cả xã Quảng Phú bị lũ nhấn chìm 674/1.750 hộ bị ngập lụt hư hỏng, khiến 3.565/7676 khẩu bị ảnh hưởng, phải di chuyển lên đồi Ống Khói tránh lũ.
Sông Cầu Chày chảy qua địa bàn chia cắt xã Quảng Phú ra làm hai phần, đất đai ở đây được phù sa rất trù phú. Đứng trên đồi Ống Khói nhìn về phía đê hữu sông Cầu Chày, chúng tôi thấy gần 100 m đê vỡ tan hoang đang được từng đoàn ô tô chở vật liệu và dân quân đào đắp, khôi phục. Trải rộng mênh mông phía chân đồi là 305 ha mía nguyên liệu đang thời kỳ tích trữ đường, 302 ha lúa đang thời kỳ chắc hạt hơn 100 ha ngô, hơn 126 ha khoai, sắn bị ngập lụt, đang vàng úa theo màu của nắng thu, trời chiều.
Gần nghìn tỷ đồng bị cuốn theo dòng nước lũ
Hàng trăm hộ nông dân xã Quảng Phú đang đắng lòng bị "giặc nước" cướp đi bình quân 1,2 triệu đồng trên từng tấn mía và từ 6 – 7 triêu đồng trên từng tấn thóc đang bước vào mùa thu hoạch. Nước mắt và mồ hôi của họ đang rơi trên từng thửa ruộng…
| |
| 305 ha mía của xã Quảng Phú đã bị ngập lụt, chết rụi |
Ông Lê Bá Lộc (Chủ tịch UBND xã Quảng Phú) nhẩm tính, Nhà máy đường Lam Sơn đang hợp đồng mua 305 ha mía nguyên liệu cho nông dân Quảng Phú với giá 1,2 triệu đồng/tấn. Trong khi đó, một ha mía cho năng xuất bình quân là 80 tấn/ha, như vậy thủy tặc đã cướp đi gần 30 tỷ đồng của bà con nông dân. Cũng theo tính toán của ông Lộc, trong 674 nhà dân của xã Quảng Phú bị ngập có 144 nhà bị lũ làm hư hỏng.
Thiệt hại này cùng với mía, lúa, ngô, khoai, sắn, hoa màu, gia súc, gia cầm và các nguồn lợi thủy sản trong 120 ha ao, hồ của xã Quảng Phú bị thủy tặc sông Cầu Chày cướp đi tổng thiệt hại là 121,675 tỷ đồng.
Không chỉ ở xã Quảng Phú nhìn rộng trong phạm vi toàn tỉnh Thanh Hóa, tính đến ngày 13/9/2012, ông Nguyễn Đức Quyền (Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa) cho biết: Đợt mưa lũ lụt vừa qua đã gây thiệt hại 9 người chết (huyện Thường Xuân 2 người, Lang Chánh 2 người, Thiệu Hóa 2 người, Ngọc Lặc 1 người, Yên Định 1 người, Triệu Sơn 1 người); 2 người ở huyện Quan Sơn và Tĩnh Gia bị mất tích; 12 người bị thương ở các huyện Mường Lát, Quan Sơn, Thiệu Hóa.
Về tài sản, thủy tặc đã cuốn trôi 127 nhà dân; làm ngập và hư hỏng 7.265 ngôi nhà; làm ngập 19.097ha lúa mùa (trong đó có 10.569ha có nguy cơ mất trắng); làm ngập, đổ gãy 4.141ha mía nguyên liệu; 1.976ha ngô bị ngập, hư hỏng; dập nát 3.801ha hoa màu; 105 hồ, đập nhỏ bị tràn, vỡ; 600m đê bao, đê bối ở các xã Thọ Lập, Quảng Phú (Thọ Xuân) và ở huyện Hà Trung, Triệu Sơn bị vỡ toang.
Tổng thiệt hại do mưa lũ gây ra từ ngày 6 – 13/9/2012 cho người dân xứ Thanh ước tính khoảng 907 tỉ đồng. Trong đó, xã Quảng Phú tuy không bị thiệt hại về người nhưng thiệt hại về tài sản là nặng nề nhất !
"Rũ bùn" đứng dậy
Cũng theo ông Quyền cho biết, UBND tỉnh Thanh Hóa đã kịp thời hỗ trợ mức thấp nhất 10 triệu đồng/nạn nhân cho gia đình có người bị chết, mất tích; hỗ trợ 3 triệu đồng/người đối với gia đình có người bị thương phải điều trị tại bệnh viện; hỗ trợ gia đình có nhà bị sập, cuốn trôi do lũ với mức 20 triệu đồng/hộ.
| |
| 100% học sinh các cấp ở xã Quảng Phú khắc phục khó khăn tiếp tục đến trường |
Riêng với xã Quảng Phú, tính đến ngày 25/9/2012, các nhà hảo tâm, các tổ chức xã hội trong và ngoài tỉnh đã quyên góp, ủng hộ cho bà con bị thiệt hại về vật chất do lũ lụt gây ra được hơn 40 tấn gạo và hiện vật quy ra tiền là hơn 400 triệu đồng.
Giờ đây, người dân xã Quảng Phú đang gồng mình, rũ bùn đứng dậy. Trên từng ruộng nương của 12/17 thôn bị ngập lụt, nước rút, hàng trăm hộ nông dân đang huy động nhân công để nhổ mía, cắt lúa úng, thu dọn ruộng nương chuẩn bị cho vụ gieo trồng hoa màu vụ thu đông.
Trước thảm cảnh này, ông Lộc cho biết, UBND huyện Thọ Xuân cung ứng và kịp thời hỗ trợ (không hoàn lại) cho bà con nông dân 1,7 tấn ngô giống đủ để gieo trồng trên 87 ha mía bị úng hỏng vừa mới nhổ xong; đồng thời cung cấp 11 tấn đậu tương giống để gieo trồng135 ha lúa chân ruộng cạn.
Cơn lũ đi qua, nó đã và đang để lại cho xã Quảng Phú một vụ mùa thất bát. Trong khi đó, cả xã Quảng Phú hiện còn 19% số hộ nghèo, chắc chắn trong thời gian tới con số hộ nghèo và cận nghèo sẽ lớn dần vì họ không còn trông chờ vào những nương mía quanh đồi Ống Khói bên đê sông Cầu Chày, thay vào đó sẽ là những nương ngô đang nảy mầm xanh non trong những ngày tới.
Lê Hồng Minh