Nghị quyết về sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện để thành lập TP Thủ Đức thuộc TP Hồ Chí Minh được Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã thông qua sẽ có hiệu lực thi hành kể từ 1/1/2021. Từ thời điểm này, TP Hồ Chí Minh có 22 đơn vị hành chính cấp huyện (gồm 16 quận, 5 huyện, 1 TP); 312 đơn vị hành chính cấp xã (gồm 58 xã, 249 phường, 5 thị trấn).
Mô hình chính quyền địa phương ở TP Thủ Đức có cả HĐND và UBND TP nhưng không tổ chức HĐND ở cấp phường.
Trước đó, trình bày Tờ trình về việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã trong giai đoạn 2019-2021 và thành lập TP Thủ Đức thuộc TP Hồ Chí Minh, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Lê Vĩnh Tân cho biết khu vực Quận 2, Quận 9 và quận Thủ Đức hiện nay có vị trí quan trọng trong vùng kinh tế trọng điểm phía Nam; là đầu mối của các tuyến giao thông huyết mạch giữa TP Hồ Chí Minh và các tỉnh Đông Nam Bộ như cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh-Long Thành-Dầu Giây, Xa lộ Hà Nội, Quốc lộ 1A, đường Phạm Văn Đồng-Quốc lộ 1K, Quốc lộ 52...
Qua hơn 20 năm phát triển, ba quận đã đạt được những kết quả quan trọng với nhiều thành tựu vượt bậc; đời sống vật chất, tinh thần của người dân không ngừng được nâng cao, hạ tầng cơ sở phát triển. Tại đây, nhiều cơ sở kinh tế, giáo dục đào tạo, hạ tầng mới đã hình thành, có ý nghĩa quan trọng với sự phát triển của TP Hồ Chí Minh.
Năm 2019, ba quận phát triển với tốc độ cao, đóng góp 1/3 tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) của thành phố, tương đương khoảng 7% tổng sản phẩm nội địa (GDP) cả nước (xét về quy mô, chỉ sau GRDP của Hà Nội, lớn hơn GRDP của tỉnh Bình Dương và tỉnh Đồng Nai). Giai đoạn 2016-2019, thu ngân sách đạt 37.158 tỷ đồng, chi ngân sách 11.174 tỷ đồng.
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng cho biết, thẩm tra Tờ trình, Ủy ban Pháp luật tán thành sự cần thiết thành lập TP Thủ Đức thuộc TP Hồ Chí Minh trên cơ sở sáp nhập 3 đơn vị hành chính cấp huyện (Quận 2, Quận 9 và quận Thủ Đức) nhằm thiết lập mô hình tổ chức bộ máy quản lý đô thị, đáp ứng yêu cầu công tác quản lý nhà nước trên địa bàn.
"TP Thủ Đức được thành lập sẽ là tiền đề quan trọng để hình thành khu đô thị sáng tạo, tương tác cao của TP Hồ Chí Minh. Đây sẽ là hạt nhân, một cực tăng trưởng mới thúc đẩy kinh tế TP Hồ Chí Minh và Vùng kinh tế phía Nam phát triển" - Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội khẳng định.
Để có cơ sở xây dựng, phát triển TP Thủ Đức theo định hướng đô thị sáng tạo, Ủy ban Pháp luật đề nghị Chính phủ, chính quyền TP Hồ Chí Minh khẩn trương nghiên cứu, lập Quy hoạch chung TP Thủ Đức để tạo cơ sở pháp lý cho công tác xây dựng, chỉnh trang đô thị trên địa bàn; làm tốt công tác thông tin, tuyên truyền, giải quyết dứt điểm các khiếu nại, tố cáo, khiếu kiện kéo dài đối với những vấn đề còn tồn đọng như quy hoạch, bồi thường giải phóng mặt bằng, tái định cư.
Bên cạnh đó, TP Hồ Chí Minh cần có giải pháp huy động, quản lý, sử dụng hiệu quả các nguồn vốn phục vụ cho quá trình xây dựng và phát triển TP Thủ Đức trong thời gian tới; kiện toàn tổ chức bộ máy chính quyền TP Thủ Đức; đổi mới phương thức hoạt động, ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin, cải cách thủ tục hành chính; bố trí, sắp xếp, đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ, năng lực cho đội ngũ cán bộ, công chức để có thể đảm đương được các công việc của chính quyền đô thị thông minh...
