Xé lẻ và đánh tỉa

(PLO) - Với việc đạt được thỏa thuận giữa Mỹ và Mexico về thương mại tự do, Tổng thống Mỹ Donald Trump có được thành quả mới trong việc thực hiện chủ trương “đánh lẻ và đánh tỉa” để khuất phục các đối tác kinh tế và thương mại của Mỹ trong khuôn khổ cuộc xung khắc thương mại mà Mỹ đang tiến hành. 
Tổng thống Mỹ Donald Trump tiếp thủ tướng Canada Justin Trudeau (trái) tại Nhà Trắng ngày 11/10/2017
Tổng thống Mỹ Donald Trump tiếp thủ tướng Canada Justin Trudeau (trái) tại Nhà Trắng ngày 11/10/2017

Bằng việc áp dụng những biện pháp chính sách bảo hộ thương mại, ông Trump kích hoạt cuộc xung khắc thương mại giữa Mỹ và các đối tác kinh tế và thương mại của Mỹ. Biện luận của ông Trump là các đối tác của Mỹ cạnh tranh không lành mạnh cũng như các thỏa thuận đã có giữa Mỹ và các đối tác đều hại nhiều hơn lợi đối với nước Mỹ. Vì thế, ông Trump xoá sổ những thỏa thuận cũ và bày ra cuộc chơi mới để giành về phần lợi nhiều hơn cho Mỹ.

Biện pháp mà ông Trump áp dụng với các đối tác không khác gì nhau trong bản chất. Nhưng cách thức thực hiện cụ thể của ông Trump với từng đối tác lại khác nhau vì chỉ như thế ông Trump mới ngăn cản được các đối tác co cụm, liên thủ, liên kết và liên minh nhau lại để cùng đối phó và đáp trả Mỹ. Chỉ với sách lược đánh tỉa, đánh lẻ và chia để trị thì ông Trump mới có thể thắng được trong cuộc chơi mới này.

Thỏa thuận mới nói trên sẽ giúp ông Trump gia tăng áp lực mạnh mẽ đối với Canada trong cả chuyện đàm phán thương mại song phương với Canada hay đàm phán để Canada tham gia thỏa thuận thương mại tự do giữa Mỹ và Mexico để có được thỏa thuận tay ba mới giữa 3 đối tác này thay thế cho thỏa thuận về Khu vực mậu dịch tự do Bắc Mỹ (NAFTA)  mà ông Trump muốn huỷ bỏ và trong thực chất đã bị xoá sổ.

Chiến thuật này được ông Trump thực thi với tất cả các đối tác khác. Với Argentina khác so với Brazil. Với Hàn Quốc khác so với Nhật Bản. Với Trung Quốc khác so với EU. Trên danh nghĩa chính thức, mục tiêu được ông Trump đưa ra và theo đuổi là giảm thâm hụt của Mỹ trong trao đổi thương mại với các đối tác bên ngoài.

Ông Trump cho rằng các đối tác kinh tế và thương mại của Mỹ cũng như mọi ràng buộc của Mỹ trong các thỏa thuận hợp tác kinh tế và thương mại đã ký kết - ở thời những người tiền nhiệm của ông Trump - gây thua lớn thiệt nhiều cho Mỹ về kinh tế và huỷ hoại nhiều chỗ làm việc ở Mỹ. 

Trong thực chất, ông Trump dùng các biện pháp chính sách bảo hộ mậu dịch để cứu vớt khả năng cạnh tranh quốc tế của kinh tế và công nghiệp Mỹ. Ông Trump cần hình ảnh về cuộc chơi uy thế mới của Mỹ với các đối tác để phục vụ cho việc trang trải những nhu cầu đối nội cấp thiết. Cho nên ông Trump không coi trọng sự nhất quán về lợi ích mà chỉ cần về nguyên tắc.

Cho nên ông Trump phân biệt đối xử các đối tác. Thỏa thuận mới với Mexico sẽ được ông Trump coi là bằng chứng và sự xác nhận là chiến thuật kia vừa đúng đắn lại vừa hiệu quả. Cho nên nó sẽ được ông Trump tiếp tục thực thi trong tương lai.